Οι 12 φόροι που αλλάζουν με τις αντικειμενικές αξίες

Με τις νέες αντικειμενικές αξίες θα υπολογιστεί ο ΕΝΦΙΑ του 2018 δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα η αρμόδια υφυπουργός Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου. Δεν έδωσε όμως περισσότερες λεπτομέρειες για το ποιοι θα είναι και οι νέοι συντελεστές υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ. Και αυτό διότι στο υπουργείο Οικονομικών γνωρίζουν ότι η περίφημη «εξίσωση» των εμπορικών αξιών των ακινήτων με τις αντικειμενικές θα προκαλέσει κύμα αλλαγών οι οποίες δεν θα περιοριστούν στον ΕΝΦΙΑ αλλά θα αγγίξουν και όλους τους φόρους μεταβίβασης ακινήτων.

Με βάση το δημοσίευμα από το "Παραπολιτικά", ημείωση των αντικειμενικών αξιών –ακόμη και «συγκρατημένη» όπως θέλει να την περάσει η κυβέρνηση θα «εξαφανίσει» από τη φορολογητέα ύλη περισσότερα από… 90 δις. ευρώ με αποτέλεσμα το αφορολόγητο του συμπληρωματικού φόρου ακινήτων να διαμορφωθεί στις 150.000-180.000 ευρώ και το αφορολόγητο για τις γονικές παροχές, δωρεές κλπ να ψαλιδιστεί ακόμη και κάτω από τις 100.000 ευρώ. Θεωρείται δεδομένο ότι οι δανειστές θα απαιτήσουν να «βγαίνουν τα νούμερα» κάτι που σημαίνει ότι η εξίσωση των εμπορικών αξιών με τις αντικειμενικές –εφόσον προχωρήσει καθώς παρά τις επίσημες δηλώσεις η κυβέρνηση προσπαθεί παρασκηνιακά να… αντισταθεί- θα φέρει τα πάνω κάτω στην κτηματαγορά.

Όσοι πιστεύουν ότι από την εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές θα υπάρξει φορολογική ελάφρυνση, θα πρέπει να το ξανασκεφτούν καθώς στην πράξη θα φανεί ότι εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες θα κληθούν να βάλουν ακόμη πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη. Καταρχήν δεν είναι δεδομένο ότι θα υπάρξει γενική μείωση των αντικειμενικών αξιών. Το αντίθετο, σε περιοχές ειδικά στην επαρχία αλλά και σε νησιά ή χωριά που έχουν γνωρίσει μεγάλη άνθηση την τελευταία 10ετία λόγω του τουρισμού, οι αυξήσεις αντικειμενικών αξιών θα πρέπει να θεωρούνται δεδομένες.

Έτσι, οι ιδιοκτήτες ακινήτων σε αυτές τις περιοχές, θα βρεθούν αντιμέτωποι με διπλό «κακό»: και την αύξηση των αντικειμενικών αξιών και την αύξηση των φορολογικών συντελεστών. Ποιοι θα βγουν κερδισμένοι; Όσοι έχουν ακίνητα σε περιοχές όπου θα γίνει μείωση της τιμής ζώνης υπό την προϋπόθεση ότι από αυτή τη μείωση θα προκύψει και μείωση στην επιβάρυνση του ΕΝΦΙΑ ανά τετραγωνικό μέτρο. Θα υπάρξουν και εκατομμύρια περιπτώσεις όπου η μείωση της τιμής ζώνης δεν θα έχει κανένα απολύτως αντίκρισμα.

Η κυβέρνηση, δεν αναμένεται να προχωρήσει σε δομικές αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού του φόρου κατοχής ακινήτου. Αμέσως μόλις κλειδώσουν οι νέες αξίες των ακινήτων, θα γίνει μια «προσομοίωση» για να υπολογιστεί το δημοσιονομικό κόστος και προταθούν οι λύσεις κάλυψής του. Είναι περίπου δεδομένο –λόγω και του προφίλ που θέλει να περάσει η κυβέρνηση ότι «προστατεύει» τη μικρή ιδιοκτησία- ότι το βάρος για να καλυφθεί το όποιο δημοσιονομικό κόστος, θα πέσει στον συμπληρωματικό φόρο. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη και η μείωση του αφορολογήτου (ήδη έγινε μια το 2016 από τις 300.000 στις 200.000 ευρώ) αλλά και η αύξηση των συντελεστών.

Υπενθυμίζεται ότι η ισχύουσα κλίμακα υπολογισμού του συμπληρωματικού φόρου, προβλέπει συντελεστές από 0,1% έως και 1% για τις μεγάλες περιουσίες.

Δεδομένου ότι το ποσό της βεβαίωσης του ΕΝΦΙΑ ανέρχεται στα 3,15 δις. ευρώ, είναι δεδομένο ότι το κύριο βάρος για την αναπλήρωση των όποιων δημοσιονομικών απωλειών, θα πέσει εκεί. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι δανειστές θα παραγνωρίσουν τις επιπτώσεις στους φόρους μεταβίβασης.

Μπορεί οι συναλλαγές να έχουν καταρρεύσει (σ.σ λόγω των μειώσεων στις αγοραπωλησίες ακόμη και της άρνησης των κληρονόμων να κάνουν αποδοχή κληρονομιάς) αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν θα μπουν στο στόχαστρο (με τη λογική του να αυξηθούν) οι ακόλουθοι φόροι:

1. Ο συντελεστής υπολογισμού του φόρου μεταβίβασης ακινήτων ο οποίος διαμορφώνεται σήμερα στο 3% επί της αναγραφόμενης αξίας στο συμβόλαιο.
2. Ο φόρος ανταλλαγής ακινήτων ή συνένωσης οικοπέδων ο οποίος διαμορφώνεται στο 0,75%.
3. Ο φόρος διανομής ακινήτων ο οποίος υπολογίζεται με συντελεστή 0,75%
4. Ο δημοτικός φόρος αλλά και ο νέος φόρος υπέρ των νομαρχιακών ταμείων οδοποιίας ο οποίος υπολογίζεται ως ποσοστό (3-7%) επί του φόρου μεταβίβασης.
5. Ο φόρος κληρονομιάς ο οποίος υπολογίζεται με συντελεστές 1-10% για συγγενείς πρώτου βαθμού (εγγονούς, συζύγους, γονείς) με συντελεστές 5-20% για συγγενείς β’ βαθμού (αδελφούς, θείους, ανιψιούς παππούδες κλπ και με συντελεστές 20-40% για τα λοιπά πρόσωπα.
6. Ο φόρος γονικών παροχών και δωρεών που υπολογίζονται με τους ίδιους συντελεστές που υπολογίζεται και ο φόρος κληρονομιών. Στους φόρους γονικών παροχών και κληρονομιών, το βάρος δεν αναμένεται να πέσει μόνο στους συντελεστές όσο και στα αφορολόγητα. Το όριο των 150.000 ευρώ που ισχύει σήμερα θεωρείται ιδιαίτερα υψηλό ειδικά αν προχωρήσει η εξίσωση των εμπορικών αξιών με τις αντικειμενικές.
7. Ο φόρος υπεραξίας ο οποίος υπολογίζεται με συντελεστή 15% επί της διαφορά τιμή πώλησης μείον τιμή αγοράς και πληρώνεται από τον πωλητή. Ο φόρος έχει ανασταλεί έως το τέλος του χρόνου ενώ γίνεται προσπάθεια από την κυβέρνηση να παραταθεί η αναστολή για έναν ακόμη χρόνο.
8. Το τεκμαρτό εισόδημα ιδιοχρησιμοποίησης επαγγελματικής στέγης που υπολογίζεται με συντελεστή 3% επί της αντικειμενικής αξίας
9. Τα τεκμήρια διαβίωσης
10. Το τέλος ακίνητης περιουσίας
11. Ο φόρος ακίνητης περιουσίας υπεράκτιων εταιρειών
12. Ο ΦΠΑ στην αγορά των νεόδμητων ακινήτων