Κάποτε θα φαινόταν αδιανόητο σε πολλούς να κάνουν αποποίηση κληρονομιάς για ένα ακίνητο που απέκτησαν από τους γονείς τους, ακόμα κι αν έπρεπε να πληρώσουν τον “ενοχλητικό” φόρο κληρονομιάς και τις όποιες επιβαρύνσεις μπορεί να είχε το ακίνητο. Όμως πλέον όχι μόνο δεν είναι αδιανόητο, αλλά τείνει να γίνει και κανόνας, λόγω των εξωφρενικών φόρων που βαραίνουν τα ακίνητα (βλέπε ΕΝΦΙΑ, και όχι μόνο) και στους οποίους πολλοί αδυνατούν να αντεπεξέλθουν.
Τα στοιχεία από τα Ειρηνοδικεία είναι πραγματικά τρομακτικά, όπως τα παρουσιάζει το "mononews.gr" :
Το 2013 λιγότεροι από 30.000 ήταν αυτοί που προέβησαν σε αποποίηση κληρονομιάς, όμως ο αριθμός αυτός ανεβαίνει σταθερά τα τελευταία χρόνια, και το 2016 άγγιξε τις 55.000, δηλαδή σχεδόν διπλασιάστηκε μέσα σε τρία χρόνια. Και αν πιστέψουμε τον ανεξάρτητο βουλευτή Δημήτρη Κουκούτση, φέτος τα πράγματα θα είναι πολύ χειρότερα, αφού όπως ανέφερε πρόσφατα στη Βουλή, επικαλούμενος στοιχεία για το α’ τρίμηνο του έτους, οι αιτήσεις αποποίησης κληρονομιάς θα εκτοξευθούν στις 150.000, ενώ άλλες εκτιμήσεις ανεβάζουν τον αριθμό αυτό σε 170.000, δηλαδή τριπλάσιο σε σχέση με πέρυσι!
Εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς βέβαια αν είναι δυνατό να ισχύει ένα τέτοιο νούμερο, να υπάρχουν δηλαδή δεκάδες χιλιάδες ακίνητα που να μένουν στα… αζήτητα και να καταλήγουν στα χέρια του Δημοσίου. Όμως τα πράγματα δεν είναι πάντα έτσι. Σε πολλές περιπτώσεις, γονείς ανήλικων παιδιών αποποιούνται εικονικά την κληρονομιά των γονιών τους για να περάσει κατευθείαν σε αυτά, και να αποφύγουν τη διπλή επιβάρυνση για τη μεταβίβασή της. Δηλαδή πρόκειται για ένα “κόλπο” ώστε να αποφευχθεί η διπλή φορολόγηση.
Ωστόσο, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ο κληρονόμος είτε δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να ανταπεξέλθει στην αποδοχή της κληρονομιάς, είτε απλά δεν ενδιαφέρεται να την αποδεχθεί, για οικονομικούς ή για άλλους λόγους.
Πάντως, είναι ενδεικτικό της κατάστασης το γεγονός ότι τα δύο τρίτα των κληρονομιών είναι με παθητικό, και άρα οι κληρονόμοι που θέλουν να τις αποδεχθούν συνήθως πρέπει να βάλουν το χέρι βαθιά στην τσέπη, κάτι που δεν είναι όλοι σε θέση να κάνουν σε μία εποχή που η υπερφορολόγηση έχει “στραγγίξει” τους φορολογούμενους.
Τι γίνεται όμως με όλα αυτά τα ακίνητα που περνούν στην κατοχή του Δημοσίου;
Για να περάσει το ακίνητο στο Δημόσιο θα πρέπει πρώτα να αποποιηθούν την κληρονομιά όλοι οι συγγενείς του κληροδότη, και μόνο τότε κληρονομεί το Δημόσιο. Σε αυτήν την περίπτωση, βέβαια, κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς θα κάνει το Δημόσιο με αυτά τα “αζήτητα” ακίνητα. Δεν υπάρχουν στοιχεία για το πόσα είναι αυτά τα ακίνητα που έχει κληρονομήσει το Δημόσιο, ούτε κάποια αρμόδια δημόσια υπηρεσία που να ενημερώνεται όταν ένα ακίνητο περνάει στην κατοχή του κράτους. Οπότε πιθανότατα τα ακίνητα αυτά βυθίζονται σε μία… μαύρη τρύπα γραφειοκρατίας.