Αλματώδης αύξηση των μεταβιβάσεων ακινήτων

Και ξαφνικά… αύξηση στις μεταβιβάσεις ακινήτων, αύξηση και στις αποποιήσεις κληρονομιών με τους ιδιοκτήτες και τους κληρονόμους να έχουν μπει –ενόψει και της επικείμενης ενεργοποίησης των νέων αντικειμενικών αξιών- σε ένα παιχνίδι «τακτικής» για την αποφυγή φόρων και χρεών. Τα επίσημα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων δείχνουν αύξηση στις γονικές παροχές και στις δωρεές άνω του 30% για το 2017 ενώ και οι αποποιήσεις φέρονται να έχουν διαμορφωθεί για την περυσινή χρονιά κοντά ή και πάνω από το όριο των 100.000 ευρώ. Ιδιοκτήτες ακινήτων «βαφτίζονται» πλέον μέχρι και ανήλικοι καθώς αυτό εξασφαλίζει μεγαλύτερο «αφορολόγητο» από τον συμπληρωματικό φόρο.

Τα έσοδα από τον φόρο γονικών παροχών-δωρεών-κληρονομιών ύστερα από πολυετή πτωτική πορεία αυξήθηκαν σε ποσοστό 31,89% το 2017 βάσει των επίσημων στοιχείων της ΑΑΔΕ. Παρά τα υψηλά αφορολόγητα (150.000 ευρώ ή και παραπάνω σε περίπτωση πρώτης κατοικίας) αλλά και τους χαμηλούς συντελεστές από αυτό το όριο και πάνω (1% είναι ο φόρος γονικής παροχής για το τμήμα της περιουσίας από τις 150.000 έως τις 300.000 ευρώ) τα έσοδα ανήλθαν το 2017 στα 156,12 εκατ. ευρώ έναντι 118,37 εκατ. ευρώ το 2016 με την ΑΑΔΕ να αποδίδει την αύξηση στην… ανασφάλεια που δημιουργήθηκε στις τάξεις των ιδιοκτητών ενόψει της αλλαγής των αντικειμενικών αξιών. Η… πρεμούρα αυτή βέβαια, μπορεί στην πράξη να αποδειχθεί και επιζήμια τουλάχιστον σε ότι αφορά τον φόρο μεταβίβασης. Και αυτό διότι στις «ακριβές» περιοχές που οι αξίες είναι μεγαλύτερες, θα γίνουν μειώσεις των αντικειμενικών αξιών και όχι αυξήσεις. Από την άλλη, στις φθηνές περιοχές ούτως ή άλλως οι φορολογούμενοι καλύπτονται από το αφορολόγητο κατά τη διάρκεια της μεταβίβασης.

Κίνητρο πάντως για τη μεταβίβαση δεν είναι το να αποφευχθεί ο φόρος μεταβίβασης αλλά το να γλιτώσει κάποιος από τον συμπληρωματικό φόρο του ΕΝΦΙΑ. Το όριο των 200.000 ευρώ είναι πλέον πολύ χαμηλό και οι οικογένειες προσπαθούν να αποφύγουν τις επιβαρύνσεις οι οποίες είναι μάλιστα κάθε χρόνο και όχι άπαξ, σπάζοντας τις περιουσίες σε περισσότερους ΑΦΜ. Συνήθως «επιστρατεύεται» το παιδί ακόμη και αν είναι ανήλικο. Βάσει της νομοθεσίας του ΕΝΦΙΑ, το αφορολόγητο στον συμπληρωματικό φόρο είναι ατομικό δηλαδή δικαιούνται από 200.000 ευρώ ο κάθε σύζυγος και επιπλέον 200.000 ευρώ το κάθε παιδί. Προσοχή χρειάζεται σε περίπτωση μεταβίβασης ακινήτου σε ανήλικο. Αν η οικογένεια χρειαστεί να πουλήσει το ακίνητο, τότε η μεταβίβαση θα πρέπει πρώτα να εγκριθεί από τα δικαστήρια ενώ το αντίτιμο από την πώληση θα πρέπει να κατατεθεί σε τραπεζικό λογαριασμό του ανήλικου τέκνου.

Το κύμα αύξησης στις αποποιήσεις κληρονομιών συνεχίζεται και μεγαλώνει καθώς οι κληρονομικές μερίδες είναι πλέον γεμάτες από χρέη. Πληροφορίες μιλούν για περισσότερες από 100.000 αποποιήσεις μέσα στο 2017 με τον ρυθμό να αυξάνεται. Ο βασικός λόγος δεν είναι ο ΕΝΦΙΑ –ποιος θα άφηνε ένα ακίνητο χιλιάδων ευρώ για να γλιτώσει φόρο εκατοντάδων ευρώ τη στιγμή που θα μπορούσε να πάρει το ακίνητο και να το πουλήσει έστω και πολύ φθηνά- αλλά τα χρέη τόσο προς το δημόσιο όσο και προς τις τράπεζες.