Στο Ι.Κ.Α. ασφαλίζονται υποχρεωτικά όλα τα πρόσωπα που παρέχουν:
-Εξαρτημένη εργασία με αμοιβή μέσα στα όρια της χώρας ανεξάρτητα από
την ιδιότητα του εργοδότη (ιδιωτικός, δημόσιος τομέας, Ν.Π.Δ.Δ.,
Δημόσιο) και το είδος της σχέσης εργασίας (ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου)
εφ' όσον για την εργασίας τους αυτή δεν υπάγονται στην ασφάλιση άλλου
φορέα κύριας ασφάλισης.
-Εξαρτημένη εργασία στο εξωτερικό για λογαριασμό εργοδότη που εδρεύει στην Ελλάδα.
Εάν όμως πρόκειται για χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ο.Κ.) ή για χώρα
με την οποία η Ελλάδα έχει διμερή σύμβαση Κοινωνικής Ασφάλισης, τότε η
ασφάλιση καθορίζεται από τις ειδικές διατάξεις του Κανονισμού της Ε.Ο.Κ.
και των διμερών συμβάσεων.
-Οι αλλοδαποί που απασχολούνται στην Ελλάδα σε οποιαδήποτε εργασία που υπάγεται στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α.
Εφ' όσον δεν προέρχονται από χώρες της Ε.Ο.Κ. ή από χώρες με τις
οποίες η Ελλάδα έχει συνδεθεί με διμερή σύμβαση που να ρυθμίζει
διαφορετικά το θέμα.
ΠΟΤΕ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗ ΕΡΓΑΣΙΑ;
Εξαρτημένη εργασία υπάρχει όταν ο εργαζόμενος προσλαμβάνει τον
εργαζόμενο και προσδιορίζει ο ίδιος τον τρόπο, χρόνο. είδος και τόπο
παροχής της εργασίας.
Εννοείται, βέβαια, ότι ο προσδιορισμός αυτός θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με όσα προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία.
Τα όργανα του Ι.Κ.Α. δεν δεσμεύονται από το χαρακτηρισμό της εργασίας
σαν εξαρτημένη ή όχι εκ μέρους του εργοδότη ή και από τα δύο μέρη.
Μπορούν λοιπόν να χαρακτηρίσουν τη σχέση σύμφωνα με τα πραγματικά στοιχεία που θα τεθούν υπόψη τους.
ΠΟΤΕ ΑΡΧΙΖΕΙ Η ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΣΤΟ Ι.Κ.Α.;
Η ασφάλιση στο Ι.Κ.Α. δεν εξαρτάται από τη θέληση του εργαζομένου ή του εργοδότη.
Είναι υποχρεωτική και αρχίζει από την πρώτη ημέρα εργασίας, ακόμα και
αν ο εργοδότης δεν έχει αναγγείλει την έναρξη της εργασίας.
ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΩΝ
Με ειδικές διατάξεις και με τις προϋποθέσεις που οι διατάξεις αυτές
προβλέπουν, έχουν ασφαλισθεί στο Ι.Κ.Α. ορισμένες κατηγορίες προσώπων,
των οποίων η σχέση ή η φύση εργασίας έχει διάφορες ιδιαιτερότητες.
Έτσι Aσφαλίζονται στο Ι.Κ.Α.:
Μαθητευόμενοι
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΥΟΜΕΝΟΥΣ;
Οι μαθητευόμενοι, δηλαδή νεαρά κυρίως πρόσωπα, που απασχολούνται
προκειμένου ν' αποκτήσουν τεχνική ή επαγγελματική εκπαίδευση και
ειδίκευση, ασφαλίζονται στο Ι.Κ.Α. ακόμα κι αν παίρνουν μικρή αμοιβή ή
δεν παίρνουν καθόλου αμοιβή.
Απ' αυτούς όσοι είναι ηλικίας κάτω των 15 ετών εξαιρούνται από την ασφάλιση των κλάδων Ανεργίας και Εργατικής Εστίας.
Εξαιρούνται επίσης από τον κλάδο Στράτευσης οι ηλικίας κάτω των 18 ετών.
Για ορισμένες κατηγορίες (σπουδαστές Τεχνικών και Επαγγελματικών Σχολών) προβλέπονται μειωμένες εισφορές.
Οι εργαζόμενοι - συνταξιούχοι
ΠΩΣ ΑΣΦΑΛΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ;
Οι συνταξιούχοι τόσο του Ι.Κ.Α. ή των άλλων ασφαλιστικών Ταμείων, όσο
και του Δημοσίου ή των Ν.Π.Δ.Δ., εφόσον απασχολούνται με σχέση εργασίας
ιδιωτικού δικαίου, υπάγονται στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α.
Καταρχήν ασφαλίζονται για όλους τους κλάδους ασφάλισης του Ι.Κ.Α.,
εκτός αν για κάποιους κλάδους υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση άλλου
Ταμείου.
Ειδικά για τον κλάδο ασθενείας έχουν δυνατότητα να εξαιρεθούν, εφόσον
καλύπτονται από άλλο ασφαλιστικό Ταμείο, κατόπιν αίτησής τους στο
αρμόδιο Υποκατάστημα Ι.Κ.Α. ανάλογα με την περιοχή της επιχείρησης, όπου
απασχολούνται.
Οι συνταξιούχοι του Ι.Κ.Α.
Εφ' όσον πρόκειται για συνταξιούχους του Ι.Κ.Α. οι οποίοι
απασχολούνται σε εργασίες ασφαλιζόμενες στο Ι.Κ.Α., ολόκληρη η εισφορά,
εργοδότη και ασφαλισμένου, καταβάλλεται από τον εργοδότη χωρίς να
παρακρατήσει από το μισθό του συνταξιούχου την εργατική εισφορά.
Οι συνταξιούχοι άλλων ασφαλιστικών οργανισμών , του Δημοσίου , Ν.Π.Δ.Δ.
Αντίθετα , αν πρόκειται για συνταξιούxους άλλου ασφαλιστικού
Οργανισμού ή του Δημοσίου ή Ν.Π.Δ.Δ., τότε ο καθένας από τους υπόxρεους
(εργοδότης-ασφαλισμένος) καταβάλλουν αντίστοιχα την εργοδοτική και
εργατική εισφορά.
Συνταξιούχοι του Δημοσίου , Ν.Π.Δ.Δ. και όσον απασχολούνται, με
οποιαδήποτε σχέση εργασίας, σε θέσεις του δημόσιου τομέα και παίρνουν
συγχρόνως σύνταξη και αποδοχές, δεν ασφαλίζονται στο Ι.Κ.Α. - Τ.Ε.Α.Μ.
για τον κλάδο σύνταξης
Μπορούν όμως να ζητήσουν την αναστολή καταβολής της σύνταξης τους και να ασφαλιστούν στο Ι.Κ.Α..
Για όλες τις περιπτώσεις συνταξιούχων που ασφαλίζονται στο Ι.Κ.Α., το
ασφάλιστρο υπολογίζεται στο διπλάσιο ποσοστό που ισχύει για τους
υπόλοιπους ασφαλισμένους, όταν το συνολικό τους εισόδημα από συντάξεις,
μερίσματα και βοηθήματα, είναι μεγαλύτερο από το κατώτατο όριο αμοιβής
του ιδιωτικού υπαλλήλου, όπως ισχύει κάθε φορά , αυξημένο κατά 50%.
Οι εργαζόμενοι με παράλληλη απασχόληση.
ΠΩΣ ΑΣΦΑΛΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΜΕ ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ;
Στις περιπτώσεις της παράλληλης απασχόλησης, όταν η μία από τις
απασχολήσεις ασφαλίζεται στο Ι.Κ.Α., υπάρχει υποχρέωση και για παράλληλη
ασφάλιση στο Ι.Κ.Α., ανεξάρτητα αν για την άλλη απασχόληση ο
εργαζόμενος ασφαλίζεται σε άλλο Ταμείο Κύριας Ασφάλισης μισθωτών ή
αυτοτελώς απασχολουμένων.
Εξαίρεση από την υποχρέωση παράλληλης ασφάλισης στο Ι.Κ.Α. υπάρχει μόνο για τους δημοσίους υπαλλήλους.'
Οι αυτοτελώς απασχολούμενοι.
ΑΣΦΑΛΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΟ Ι.Κ.Α. ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ;
Ασφαλίζονται υποχρεωτικά στο Ι.Κ.Α. όσοι από τους αυτοτελώς
απασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες δεν είναι υποχρεωτικά
ασφαλισμένοι σε άλλο φορέα κύριας ασφάλισης.
Για τον σκοπό αυτό έχει συσταθεί στο Ι.Κ.Α. ανεξάρτητος και αυτοτελής
κλάδος, στον οποίο ασφαλίζονται τα πρόσωπα αυτά, για σύνταξη και
ασθένεια σε είδος.'
Δεν ασφαλίζονται στο Ι.Κ.Α. αυτοί που πράγματι παρέχουν ανεξάρτητες
υπηρεσίες, δηλαδή οι ελεύθεροι επαγγελματίες, εκτός από ορισμένες
ειδικές κατηγορίες που ήδη αναφέρθηκαν.
ΕΜΜΕΣΑ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ
ΠΟΙΟΙ ΑΣΦΑΛΙΖΟΝΤΑΙ ΕΜΜΕΣΑ ΣΤΟ Ι.Κ.Α.;
Στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. υπάγονται τα μέλη οικογένειας των παραπάνω
άμεσα ασφαλισμένων, σύζυγος, τέκνα, γονείς, αδέλφια κλπ, σύμφωνα με τις
προϋποθέσεις που προβλέπονται για να τους χορηγηθούν οι παροχές του
Ιδρύματος.