Εντός του Σεπτεμβρίου αναμένονται οι πρώτες υπουργικές αποφάσεις για τη διαγραφή αμφισβητούμενων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία, ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ. Στόχος του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων είναι ένα σημαντικό μέρος των χρεών να έχει «σβηστεί» πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους, βάσει της πρόσφατης νομοθετικής διάταξης που ψηφίστηκε από τη Βουλή. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο αρμόδιος υφυπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων Τάσος Πετρόπουλος έχει ήδη ενημερώσει το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) ώστε να «παγώσει» κάθε διαδικασία αναγκαστικής είσπραξης προς τους δεκάδες χιλιάδες οφειλέτες που αναμένουν να ενταχθούν στη διάταξη.
Πρόκειται κατά κύριο λόγο για ασφαλισμένους με παράλληλη απασχόληση, κυρίως νέους ασφαλισμένους στο ΙΚΑ με ενεργό δελτίο παροχής υπηρεσιών, που μπορούσαν να επιλέξουν ασφάλιση ζητώντας εξαίρεση από ΟΑΕΕ, για ασφαλισμένους στον ΟΓΑ μικροεπιχειρηματίες και μικροξενοδόχους, με απαλλακτικά από τον ΟΑΕΕ, μηχανικούς που βρίσκονταν ανάμεσα σε ΤΣΜΕΔΕ και ΟΑΕΕ, επειδή είχαν αναπτύξει και μια εμπορικού τύπου δραστηριότητα, αλλά και για παλαιούς ασφαλισμένους (πριν από το 1993) δημοσιογράφους.
Βάσει του σχεδιασμού, τον επόμενο μήνα αναμένεται να εκδοθούν κατά προτεραιότητα, οι υπουργικές αποφάσεις που αφορούν τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους δημοσιογράφους, καθώς πρόκειται για τις μεγαλύτερες πληθυσμιακές ομάδες, με σημαντικά χρέη που είτε έχουν επιβληθεί άδικα, είτε αφορούν περιπτώσεις που δεν πρόκειται ποτέ να εισπραχθούν.
Αναλυτικά, όπως ορίζει ο νόμος, για κάθε ξεχωριστή κατηγορία ασφαλισμένων, και για την επίλυση των ασφαλιστικών τους αμφισβητήσεων, θα πρέπει να εκδοθεί υπουργική απόφαση, ύστερα από σχετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου Κοινωνικής Ασφάλισης. Με αυτήν, θα καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις εξαίρεσης από την υποχρεωτική ασφάλιση των εξεταζόμενων ασφαλιστικών περιπτώσεων και κάθε άλλο σχετικό αναγκαίο ζήτημα.
Προσοχή, όμως, για την υπαγωγή των ασφαλισμένων στην παραπάνω υπουργική απόφαση επίλυσης ασφαλιστικής αμφισβήτησης, απαιτείται η υποβολή σχετικού αιτήματος από τους ενδιαφερομένους στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ, του ΕΤΕΑΕΠ και των λοιπών φορέων κοινωνικής ασφάλισης. Δεν αρκεί δηλαδή η έκδοση της απόφασης.
Μάλιστα, ο νόμος προβλέπει ότι θα μπορούν να διαγράφονται χρέη ακόμη κι αν έχουν κριθεί σε πρώτο ή και σε δεύτερο βαθμό από τα αρμόδια διοικητικά όργανα. Συγκεκριμένα, το άρθρο 3 του πρόσφατου νόμου προβλέπει διαγραφή ή απαλλαγή από τόκους και προσαυξήσεις αμφισβητούμενων οφειλών – βεβαιωμένων ή μη– για εισφορές που αφορούν το διάστημα έως 31/12/2016, πριν δηλαδή από τη δημιουργία και τη λειτουργία του ΕΦΚΑ και του ΕΤΕΑΕΠ.
Βασική προϋπόθεση είναι βέβαια να προκύπτει «εύλογη αμφιβολία» ως προς την υποχρέωση υπαγωγής ή μη στην παράλληλη ασφάλιση. Η εύλογη αμφιβολία συνίσταται, δε, στις εξής περιπτώσεις:
- Ύπαρξη δικαστικής απόφασης υπέρ του ασφαλισμένου οφειλέτη.
- Ύπαρξη αντίθετων δικαστικών αποφάσεων επί του ιδίου δυσχερώς ερμηνευόμενου νομικού θέματος.
- Προηγούμενη μακρόχρονη πρακτική της διοίκησης, συνεπεία της οποίας είχε δημιουργηθεί στα υπόχρεα πρόσωπα η πεποίθηση περί μη υπαγωγής στην ασφάλιση.
- Ύπαρξη διαφορετικών οδηγιών επί του ιδίου θέματος από τη διοίκηση.
- Πλήρης ασφάλιση από μισθωτή ή μη μισθωτή απασχόληση κατά την ίδια περίοδο, για την οποία έχουν καταλογιστεί εισφορές από φορέα ασφάλισης μισθωτών ή μη μισθωτών.
Τα ποσά που έχουν ήδη καταβάλει οι ασφαλισμένοι δεν επιστρέφονται ούτε αναζητούνται.