Εργάζονται για δεκαετίες με 10μηνες συμβάσεις -που κόβονται για δύο μήνες και επανεκκινούν με την έναρξη κάθε σχολικής χρονιάς- παρότι καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Αμείβονται με μισθούς πείνας, που υπολογίζονται με βάση κάποιο ελάχιστο ποσό ανά αίθουσα διδασκαλίας.
Στην πλειονότητά τoυς (στο 70% λένε) τα δεδουλευμένα καταβάλλονται 3 φορές τον χρόνο, παρότι η σύμβαση (μίσθωσης έργου) ορίζει τη μηνιαία καταβολή του μισθού. Και αντιμετωπίζονται σαν... εργολάβοι!
- Για να λείψουν από τη δουλειά σε περίπτωση ασθένειας, πρέπει να βρουν κάποιον άλλον να τις αντικαταστήσει, μη έχοντας ουσιαστικά περιθώριο να αρρωστήσουν.
- Σκεφτείτε την περίπτωση μιας εργαζόμενης με κρίσιμο θέμα υγείας, που πρέπει να κάνει τακτικά χημειοθεραπείες.
- Ο ΟΑΕΔ τις κατατάσσει στα τουριστικά επαγγέλματα, όπως λένε οι ίδιες περιγράφοντας το εργασιακό τους αλαλούμ.
Η πραγματικότητα όμως είναι πιο κοντά σε όσα μας λέει η Ζωή: «Δανειστήκαμε λεφτά για να έρθουμε στην (σ.σ. χθεσινή) κινητοποίηση της Αθήνας, ενώ θα είμαστε απλήρωτες μέχρι τα Χριστούγεννα», διαμαρτυρήθηκε οργισμένη στην «Εφ.Συν.» η συγκεκριμένη εργαζόμενη, που έκανε χθες ταξίδι από πόλη της Πελοποννήσου όπου ζει κι εργάζεται για να βρεθεί στην πλ. Κλαυθμώνος, διεκδικώντας μαζί με συναδέλφισσες και συναδέλφους της από όλη την Ελλάδα το δικαίωμα στη μόνιμη και σταθερή εργασία.
«Στο μη παρέκει»
Η τελευταία συγκέντρωση στο πλαίσιο της 48ωρης απεργίας των σχολικών καθαριστριών πραγματοποιήθηκε επειδή η κατάσταση «έχει φτάσει στο μη παρέκει». Πρόκειται για άλλον έναν κλάδο εργαζόμενων (υπολογίζονται συνολικά σε 8.500-9.500) που απασχολείται με επαναλαμβανόμενες συμβάσεις, χωρίς όμως να έχουν πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, ασχέτως εάν απασχολούνται στο ίδιο καθεστώς έως και περισσότερα από 15 χρόνια.
Η καθημερινότητα για τις σχολικές καθαρίστριες μοιάζει με έναν σκληρό αγώνα επιβίωσης απέναντι σε έντονα προβλήματα βιοπορισμού, λαμβάνοντας υπόψη τα όσα μας περιέγραψαν από τον Σύλλογο Εργαζομένων Βορείου Ελλάδας «Καθαρά Γάντια»:
- Αμείβονται με 33 ευρώ/μήνα μεικτά (26 ευρώ/μήνα καθαρά) για κάθε αίθουσα διδασκαλίας που καθαρίζουν, ασχέτως ωραρίου. Οι 18 αίθουσες είναι ο μέγιστος αριθμός. Ομως, δεν προσμετρώνται σε αυτές οι κοινόχρηστοι χώροι (π.χ. γυμναστήρια, αίθουσες φυσικής κ.λπ.) των σχολείων από τους οποίους προσθέτουν μόλις 2 ευρώ/αίθουσα.
Είναι ζητούμενο για κάποια εργαζόμενη να συμπληρώσει 18 αίθουσες. Ως εκ τούτου, είναι πολλές οι περιπτώσεις καθαριστριών που αγωνίζονται να μεγαλώσουν παιδιά με μισθούς των 140 ή και των 90 ευρώ.
- Παρότι είναι ενταγμένες στην Ενιαία Αρχή Πληρωμών, η μισθοδοσία τους -με τους πόρους να αποδίδονται από το ΙΝΕΔΙΒΙΜ (Ιδρυμα Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης) στις Σχολικές Επιτροπές των δήμων- φτάνει στις τσέπες τους μόνο τρεις φορές τον χρόνο (μπορεί και δύο).
Χονδρικά: δεδουλευμένα του πρώτου τριμήνου καταβάλλονται μετά τα Χριστούγεννα, δεύτερου μετά το Πάσχα, τρίτου τον Αύγουστο. Αν και «πολλές από εμάς υπογράψαμε σύμβαση τον Νοέμβρη» και όχι στην έναρξη της σχολικής χρονιάς, διαμαρτυρήθηκε μια εργαζόμενη στη συγκέντρωση.
Πολύ πιο τακτικές, όμως, είναι οι πιέσεις και οι απειλές από Σχολικές Επιτροπές και δήμους, όπως μας περιέγραψαν συναδέλφισσές της: «Πάτε στην κινητοποίηση και θα δείτε μετά», ειπώθηκε σε εργαζόμενες σε πόλη της Θεσσαλονίκης, ενώ σε άλλες καθαρίστριες, από πόλεις πλησιέστερα στην Αθήνα, ζητήθηκε να επιστρέψουν να καθαρίσουν τα σχολεία μετά τη συγκέντρωση, παρότι παρέμενε σε ισχύ μέχρι χθες η 48ωρη απεργία.
Η κινητοποίηση αποτέλεσε ακόμα έναν σταθμό του αγώνα των σχολικών καθαριστριών, που μεταξύ άλλων διεκδικούν:
- Μόνιμη και σταθερή εργασία με συμβάσεις αορίστου χρόνου χωρίς όρους και προϋποθέσεις.
- Αξιοπρεπείς αμοιβές και επαναφορά του κλάδου στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα (ΒΑΕ). «Εξίσωση με τους μόνιμους συναδέλφους μας. Τα ίδια χημικά αναπνέουμε», μας τόνισε μια εργαζόμενη.
- Ανθρώπινες συνθήκες εργασίας με τήρηση κανόνων υγιεινής και ασφάλειας, με τα απαραίτητα μέσα ατομικής προστασίας.
- Εγκαιρη και άμεση καταβολή δεδουλευμένων αποδοχών.
Κατά τη διάρκεια της συγκέντρωσης υπήρξε συνάντηση περίπου 30 εκπροσώπων συλλόγων με τον υπουργό Εσωτερικών Αλ. Χαρίτση, όπου συμμετείχε και η Κωνσταντίνα Κούνεβα, σύμβολο των αγώνων των καθαριστριών και ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο υπουργός δεσμεύτηκε να μπει ο κλάδος των καθαριστριών σχολικών κτιρίων στο γενικότερο ζήτημα των προσλήψεων μόνιμου προσωπικού, σταδιακά όμως, όχι αυτόματα και άμεσα.
Σημειώνεται ότι για το 2019 η κυβέρνηση έχει περιθώριο 8.500 μόνιμων προσλήψεων, όσες τουλάχιστον υπολογίζονται οι σχολικές καθαρίστριες, με τις οποίες -με βάση ρύθμιση του πρώην υπουργού Εσωτερικών, Π. Σκουρλέτη- οι δήμοι είναι υποχρεωμένοι να έχουν υπογράψει συμβάσεις μίσθωσης έργου μέχρι τη χρονιά 2019-2020.
Εφαρμογή της σύμβασης
Καθώς καταγγέλθηκαν παρατυπίες σε πολλούς δήμους, ο κ. Χαρίτσης ζήτησε από την Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων (ΟΙΥΕ) -η οποία εκπροσωπεί τις καθαρίστριες- να αναλάβει τη συγκέντρωση στοιχείων και δεσμεύτηκε να απαιτήσει ο ίδιος από τους δημάρχους την πλήρη εφαρμογή της σύμβασης, η οποία παράλληλα θα προτυποποιηθεί προκειμένου να μην επιδέχεται μονομερείς τροποποιήσεις.
- Ακόμη, ο υπουργός τόνισε ότι θα διερευνήσει τη δυνατότητα τακτοποίησης της καταβολής των μισθών σε μηνιαία βάση και ακόμη δεσμεύτηκε, σε συνεννόηση με το υπουργείο Εργασίας, να διερευνηθεί η δυνατότητα επανένταξης στα ΒΑΕ – καθεστώς από το οποίο βγήκαν το 2012, στον απόηχο ρύθμισης που προέβλεπε συγκεκριμένο εισοδηματικό «κατώφλι» για την ένταξη ενός κλάδου στα ΒΑΕ, υψηλότερο από τις απολαβές των καθαριστριών!
- Ως αποτέλεσμα, πολλές εργαζόμενες σήμερα έχουν πρόβλημα με τον χρόνο συνταξιοδότησης.
Επίσης, ο κ. Χαρίτσης ανέλαβε να συνεννοηθεί με τον υπουργό Παιδείας, Κ. Γαβρόγλου, για το ζήτημα των αυξήσεων των απολαβών των σχολικών καθαριστριών, ενώ στη συνάντηση με τους εκπροσώπους τους συμφωνήθηκε να συνεργαστούν προκειμένου να γίνει αναγνώριση και πιστοποίηση του συγκεκριμένου επαγγέλματος.
Αναμένονται νεότερες συναντήσεις μεταξύ των δύο πλευρών. Οι σχολικές καθαρίστριες πάντως διαβεβαιώνουν ότι οι αγωνιστικές κινήσεις τους θα συνεχιστούν.
Δήλωση της ευρωβουλευτή ΣΥΡΙΖΑ-GUE/NGL Κων. Κούνεβα στην «Εφ.Συν.»:
«Αναγνώριση και πιστοποίηση του επαγγέλματος»
Ενιωσα την υποχρέωση να βρεθώ δίπλα στις σχολικές καθαρίστριες -τις συναδέλφους μου, γιατί έτσι τις αισθάνομαι- στη συνάντηση με τον υπουργό Εσωτερικών Αλέξη Χαρίτση.
Εγινε μια ειλικρινής συζήτηση και η εικόνα που μετέφεραν στον υπουργό οι εκπρόσωποί τους αποκάλυψε το απαράδεκτο καθεστώς εκμετάλλευσης και ομηρίας, που δεν ταιριάζει ούτε στο Δημόσιο, ούτε στην αυτοδιοίκηση, και μάλιστα στον ευαίσθητο χώρο των σχολείων.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το βασικό αίτημα των σχολικών καθαριστριών και της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων για κανονικές συμβάσεις εργασίας, με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, είναι δίκαιο.
Ξέρουμε ότι είναι δύσκολο να υλοποιηθεί άμεσα. Σημασία έχει, όμως, να συμφωνηθούν συγκεκριμένα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση και σ’ αυτό προσπάθησα να συμβάλω.
Δεν θα πάψω να φωνάζω, και για τις σχολικές καθαρίστριες και για όλον τον κλάδο της καθαριότητας, ότι απαραίτητη προϋπόθεση για να κερδίσουν αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα είναι η αναγνώριση και η πιστοποίηση του επαγγέλματος. Δεν είναι θέμα «τεχνικό». Είναι η προϋπόθεση για να γίνουν οι εργαζόμενες και οι εργαζόμενοι του κλάδου ορατοί.