Αποφ. 65374/1428/2018 Υπ. Εργασίας, Κοινων. Ασφαλ. και Κοινων. Αλληλ. «Καθορισμός ανωτάτων ορίων υπερωριακής απασχόλησης, των εργαζόμενων σε βιομηχανικές, βιοτεχνικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες, για το Α' ημερολογιακό εξάμηνο 2019.»
Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις του π.δ. 63/2005 (ΦΕΚ Α΄ 98) «Κωδικοποίηση της Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα».
2. Τις διατάξεις του π.δ. 134/2017 (ΦΕΚ Α' 168) «Οργανισμός Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης».
3. Το άρθρο 27 του ν. 4320/2015 (ΦΕΚ Α΄ 29) «Ρυθμίσεις για τη λήψη άμεσων μέτρων για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, την οργάνωση της Κυβέρνησης και των κυβερνητικών οργάνων και λοιπές διατάξεις».
4. Τις διατάξεις του π.δ. 125/2016 (ΦΕΚ Α΄ 10) «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών».
5. Τις διατάξεις του π.δ. 95/1993 (ΦΕΚ Α΄ 40) «Καθορισμός αρμοδιοτήτων που διατηρούνται από τον Υπουργό Εργασίας».
6. Τη διάταξη του άρθρου 18 του π.δ. της 08-04-1932 (ΦΕΚ Α΄ 114), περί κωδικοποιήσεως των διατάξεων των Νόμων «περί χρονικών ορίων εργασίας εις τα καταστήματα κ.λπ.», που διατηρήθηκε σε ισχύ με το άρθρο 16 του ν.δ. 1037/1971 (ΦΕΚ Α'235) «περί χρονικών ορίων λειτουργίας καταστημάτων και εργασίας του προσωπικού αυτών».
7. Τις διατάξεις του π.δ. της 27-06-1932 (ΦΕΚ Α΄ 212), «περί κωδικοποιήσεως και συμπληρώσεως των περί δώρου εργασίας διατάξεων».
8. Τις διατάξεις του β.δ. της 14-08-1950 (ΦΕΚ Α΄ 202), «περί κανονισμού ωρών εργασίας αγοραίων (ταξί) και ιδιωτικής χρήσεως αυτοκινήτων».
9. Τις διατάξεις του ν.δ. 515/1970 (ΦΕΚ Α΄ 95) «περί χρονικών ορίων εργασίας μισθωτών», και ιδίως του άρθρου 1, όπως συμπληρώθηκαν από το ν.δ. 264/1973 (ΦΕΚ Α΄ 342).
10. Την περίπτωση 2 της υποπαραγράφου ΙΑ.13. του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (ΦΕΚ Α΄ 222), «Έγκριση Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013-2016 - Επείγοντα Μέτρα Εφαρμογής του ν. 4046/2012 και του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013-2016», όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 9 του άρθρου 35 του ν. 4111/2013 (ΦΕΚ Α΄ 18).
11. Τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 80 του ν 4144/2013 (ΦΕΚ Α΄ 88), «Αντιμετώπιση της παραβατικότητας στην Κοινωνική Ασφάλιση και στην αγορά εργασίας και λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας», όπως ισχύει.
12. Τη διάταξη του άρθρου 27 του ν. 2081/1992 (ΦΕΚ Α΄ 154), «Ρύθμιση του θεσμού των επιμελητηρίων, τροποποίηση των διατάξεων του ν. 1712/1987 (ΦΕΚ Α΄ 115) για τον εκσυγχρονισμό των επαγγελματικών οργανώσεων των εμπόρων, βιοτεχνών και λοιπών επαγγελμάτων και άλλες διατάξεις».
13. Την από 29/11/2018 γνώμη του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας (ΑΣΕ).
14. Το γεγονός ότι από την απόφαση αυτή δεν προκαλείται δαπάνη στον κρατικό προϋπολογισμό, αποφασίζουμε:
- Καθορίζουμε ως ανώτατο όριο υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων στις βιομηχανικές, βιοτεχνικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες για το Α΄ ημερολογιακό εξάμηνο 2019, τις τριάντα (30) ώρες.
- Για τις επιχειρήσεις που λειτουργούν όλο το 24ωρο με εναλλασσόμενες ομάδες, σε περιπτώσεις έκτακτης ασθένειας ή αυθαίρετης απουσίας εργαζομένου κάποιας ομάδας, μπορεί, για την κάλυψη της θέσης του εργαζομένου που απουσιάζει και για χρονικό διάστημα μέχρι πέντε (5) ημέρες στον ίδιο μήνα, να απασχοληθούν υπερωριακά μέχρι τέσσερις (4) ώρες την ημέρα και εντός των πλαισίων της παρ. 1, εργαζόμενοι της ίδιας ειδικότητας των άλλων ομάδων εργασίας με καταχώρηση της υπερωριακής εργασίας, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται από τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 80 του ν. 4144/2013, «Αντιμετώπιση της παραβατικότητας στην Κοινωνική Ασφάλιση και στην αγορά εργασίας και λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας», όπως ισχύει.
- Οι διατάξεις της απόφασης αυτής, δεν εφαρμόζονται στο προσωπικό των αρτοποιείων, των αυτοκινήτων, των επιχειρήσεων που δεν υπάγονται στις διατάξεις του π.δ. της 27.6/4-7-1932, καθώς και των επιχειρήσεων στις οποίες οι διατάξεις «περί οκταώρου» επεκτάθηκαν με τη μορφή αυτοτελών ρυθμίσεων, χωρίς αναφορά στις διατάξεις του π.δ. της 27.6/4-7-1932.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Σημείωση ΔΕΝ
1. Ως υπερωριακή απασχόληση ως προς όλες τις νόμιμες συνέπειες, διατυπώσεις και διαδικασίες, θεωρείται για όσους μεν εργαζομένους απασχολούνται με σύστημα 6ημέρου εβδομαδιαίας εργασίας, η εργασία πέρα των 48 ωρών την εβδομάδα και των 8 ωρών ημερησίως, ενώ για όσους απασχολούνται με σύστημα 5θημέρου, η απασχόληση πέρα των 45 ωρών την εβδομάδα και των 9 ωρών ημερησίως.
Για την υπερωριακή απασχόληση γίνονται από το άρθρο 1 παρ. 3 και 4 του N. 3385/05, όπως αντικατεστάθη με το άρθρο 74 του N. 3863/10, οι εξής διακρίσεις:
- Για την πραγματοποίηση νομίμου υπερωρίας οι μισθωτοί δικαιούνται για κάθε ώρα και μέχρι την συμπλήρωση 120 ωρών ετησίως, αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσηυξημένο κατά 40%.
- Για κάθε ώρα υπερωρίας για την οποία δεν ετηρήθησαν οι προβλεπόμενες διατυπώσεις (κατ’ εξαίρεσιν, δηλαδή παράνομη υπερωρία), ο μισθωτός δικαιούται αποζημιώσεως ίσης με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσηυξημένο κατά 80%.
- Σε περίπτωση λήψεως αδείας πραγματοποιήσεως επί πλέον υπερωριών κατά NΔ 264/73, το ωρομίσθιο καταβάλλεται ηυξημένο κατά 60% (αντί 75%), κατά τον N. 3863/10 άρθρο 74 παρ. 11.
ΠPOΣOXH: Υπερωρία συνιστά η υπέρβαση του ημερησίου ωραρίου.
2. Βάσει του Ν. 4093/12 ΥΠΟΠΑΡ. ΙΑ 13 περ. 2 (ΔΕΝ 2012 σ. 1393 (1439), όπως η διάταξη διαμορφώθηκε τελικώς με τον Ν. 4111/13 άρθρο 35 παρ. 9 (ΔΕΝ 2013 σ. 185 (196), η υπέρβαση του ωραρίου εργασίας για όλες τις περιπτώσεις (πλην βιομηχανίας - βιοτεχνίας, υπαγομένων στο άρθρο 3 του ΝΔ 515/70) επιτρέπεται για δύο ώρες ημερησίως και έως εκατόν είκοσι ώρες το έτος.
3. Με το άρθρο 36 του Νόμου 4488/17 (ΔΕΝ 2017 σελ. 1057) ορίζεται ότι κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργανώσεως του χρόνου εργασίας των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένης και της υπερεργασίας και της νομίμου υπερωρίας, πρέπει να αναγγέλλεται με το έντυπο Ε8 στο «ΕΡΓΑΝΗ» πριν από την ανάληψη υπηρεσίας ή την έναρξη πραγματοποιήσεώς της.
Σχετικά έχει εκδοθή η ΥΑ 32143/18 (ΔΕΝ 2018, τεύχος 1736 ελ. 858) και η Εγκύκλιος 40090/18 (ΔΕΝ 2018, τεύχος 1738 σελ. 996). Βλ. και Πρακτικές Οδηγίες στο ΔΕΝ 2018, τεύχος 1737 σελ. 936.
Ο αριθμός των ωρών υπερωρίας για τις Βιομηχανικές και Βιοτεχνικές επιχειρήσεις καθορίζεται ανά 6μηνο. Για το Α΄ εξάμηνο του έτους 2019, με την αμέσως ανωτέρω απόφαση καθορίζονται ως ανώτατο όριο οι 30 ώρες. Κατά τον Ν. 515/70, άρθρο 1 παρ. 2, ανώτατο όριο της ημερησίας απασχολήσεως είναι γενικώς οι τρεις (3) ώρες.
Στις βιομηχανίες - βιοτεχνίες ανήκουν από πλευράς ωραρίου και οι Τεχνικές επιχ/σεις (κατ᾽ άρθρο 1 της Διεθνούς Συμβάσεως - κυρωθείσης με τον Ν. 2990/22 - βλ. στο ΔΕΝ 2010, τεύχος 1559 σ. Π89).
ΠΡΟΣΟΧΗ!
- Στο Ε8 δηλώνονται οι νόμιμες υπερωρίες. Όχι οι παράνομες.
- Η απασχόληση κατά την Κυριακή, καθώς και κατά την 6η ημέρα της εβδομάδος επί πενθημέρου δεν συνιστά υπερωρία, εφ᾽ όσον δεν υπερβαίνει τις 8 ώρες. Τι οφείλεται βλ. ΔΕΝ 2017, τεύχος 1711 σελ. 558 τεύχος 1713 σελ. 701.