Οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (ΠΕΚ) εγκαινιάζουν σύντομα ένα τελείως νέο τμήμα τους, το Κέντρο Ανοικτών Διαδικτυακών Μαθημάτων – Mathesis. To Mathesis είναι το πρώτο τέτοιο Κέντρο στην Ελλάδα και φιλοδοξεί να προσφέρει μαθήματα στο επίπεδο των καθιερωμένων διεθνών προτύπων. Δηλαδή με την ίδια προσήλωση στην ποιότητα που επιδιώξαμε να χαρακτηρίζει και τις έντυπες εκδόσεις των ΠΕΚ εδώ και πολλά χρόνια.
Τα μαθήματα είναι βιντεοσκοπημένα στο στούντιο του Mathesis και προσφέρονται μέσω της πλήρως εξελληνισμένης εκδοχής της πλατφόρμας OpenEdX που χρησιμοποιούν για τα διαδικτυακά τους μαθήματα το Harvard και το ΜΙΤ. Όπως και τα διεθνή MOOCs (Massive Open Online Courses), τα μαθήματα του Mathesis απευθύνονται όχι μόνο σε φοιτητές και επαγγελματίες επιστήμονες αλλά και σε κάθε μορφωμένο πολίτη με επιστημονικά ενδιαφέροντα και πνευματικές ανησυχίες.
Η εγγραφή στα μαθήματα είναι ανοικτή και δωρεάν για όλους, ενώ μετά το πέρας της επιτυχούς παρακολούθησής τους δίδεται στους διαδικτυακούς φοιτητές σχετική βεβαίωση παρακολούθησης.
Κύκλοι μαθημάτων
Όπως και οι ΠΕΚ στο συμβατικό εκδοτικό τους πρόγραμμα έτσι και το Mathesis στο δικό του χώρο, θα κάνει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε το πρόγραμμα των μαθημάτων του να μην αποτελεί μια ετερόκλητη συλλογή ασύνδετων θεμάτων, αλλά ένα συνεκτικό σύνολο που εξειδικεύεται σε σαφείς επιμέρους στόχους. Σε αυτό το γενικό πλαίσιο εντάσσεται και η απόφασή μας να μην προσφέρουμε απλώς κάποια μεμονωμένα μαθήματα αλλά, όπου είναι δυνατόν, να τα οργανώνουμε σε κύκλους μαθημάτων που θα καλύπτουν με κάποια πληρότητα μια ορισμένη γνωστική περιοχή ή μια ειδίκευση σε ένα συγκεκριμένο θέμα.
Ανάλογα με το θέμα του, ένας κύκλος μαθημάτων θα περιέχει δύο έως έξι μαθήματα και ο φοιτητής που τα παρακολούθησε επιτυχώς και πήρε τη σχετική βεβαίωση από το καθένα χωριστά θα λαμβάνει επίσης και μία βεβαίωση παρακολούθησης για το σύνολο των μαθημάτων του κύκλου. Και εννοείται, βεβαίως, ότι είναι στην απόλυτη ευχέρειά του να παρακολουθήσει όποια μεμονωμένα μαθήματα του κάθε κύκλου κρίνει ο ίδιος ότι τον ενδιαφέρουν.
Στην τωρινή πρώτη φάση της λειτουργίας του Mathesis οι κύκλοι μαθημάτων που θα προσφερθούν είναι οι:
- Ελληνιστικήεποχή (Διδάσκων: Α. Χανιώτης – Institute for Advanced Study, Princeton)
Η μακρά ελληνιστική εποχή: Ο ελληνικός κόσμος από τον Αλέξανδρο στον Αδριανό.
Η θρησκεία στον ελληνιστικό κόσμο.
Ο πόλεμος στον ελληνιστικό κόσμο: Κοινωνικές και πολιτιστικές διαστάσεις.
Συλλογική μνήμη στον Ελληνιστικό κόσμο.
2 .Νεώτερη ελληνική ιστορία (Διδάσκουσα: Μ. Ευθυμίου – Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών)
Ένα τέλος, μία αρχή: Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, 11ος-18ος αιώνας.
Η επανάσταση του 1821. Ένα δύσκολο εγχείρημα μιας περίπλοκης κοινωνίας.
- Σύγχρονη φυσική (Διδάσκοντες: Στ. Τραχανάς, Θ. Τομαράς – ITE, Τμήμα Φυσικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης)
Εισαγωγή στην κβαντική φυσική 1
Εισαγωγή στην κβαντική φυσική 2
Εισαγωγή στη Σχετικότητα και την Κοσμολογία
Πυρήνες και στοιχειώδη σωμάτια
- Εφαρμοσμένη κβαντική φυσική (Διδάσκων: Σ. Τραχανάς – ΙΤΕ, Τμήμα Φυσικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης)
Εισαγωγή στην κβαντική φυσική 1 (όπως στον Κύκλο 3)
Εισαγωγή στην κβαντική φυσική 2 (όπως στον Κύκλο 3)
Εφαρμοσμένη κβαντομηχανική 1
Εφαρμοσμένη κβαντομηχανική 2
Όλοι οι κύκλοι έχουν σχεδιαστεί ώστε να ανταποκρίνονται σε πραγματικές ανάγκες είτε της εκπαίδευσης των εν ενεργεία φοιτητών των πανεπιστημίων μας είτε της μετεκπαίδευσης των καθηγητών της Μέσης Εκπαίδευσης είτε ακόμα στις ευρύτερες μορφωτικές ανάγκες των πολιτών με πνευματικά και επιστημονικά ενδιαφέροντα. Όπως είναι φυσικό —αυτό εξάλλου δηλώνει και ο ανοικτός κύκλος γύρω από το γράμμα Μ— οι κύκλοι δεν είναι απαραίτητα κλειστοί αλλά μπορούν να διευρυνθούν στο μέλλον με νέα μαθήματα ή να συνενωθούν σε μεγαλύτερους κύκλους ή ακόμα και να “διασπαστούν” σε μικρότερους, αν αυτό εξυπηρετεί καλύτερα τις εξελισσόμενες εκπαιδευτικές και μορφωτικές ανάγκες που έχει ταχθεί να υπηρετεί το Mathesis.
Όντας η ίδια ένα εξελισσόμενο πείραμα, η διαδικτυακή εκπαίδευση μόνο από ανοικτές δομές και ιδέες μπορεί να υπηρετηθεί.
Σύμφωνα με τους διαχειριστές του ιστότοπου :
Το Κέντρο Ανοικτών Διαδικτυακών Μαθημάτων Mathesis, ιδρύθηκε το 2015 ως ένα ιδιαίτερο τμήμα των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης (ΠΕΚ) με αποκλειστικό σκοπό τη δημιουργία και δωρεάν προσφορά στους φοιτητές, τους επαγγελματίες επιστήμονες και το ευρύτερο κοινό, διαδικτυακών μαθημάτων στο επίπεδο των καλύτερων διεθνών προτύπων. Δηλαδή στο επίπεδο που επιδιώξαμε να κινείται το εκδοτικό μας πρόγραμμα και στο παραδοσιακό έντυπο σύγγραμμα.
Πιστεύουμε ότι η χώρα μας δεν επιτρέπεται να μείνει έξω από τις επαναστατικές αλλαγές που συντελούνται παγκοσμίως σε αυτό το θέμα και κρίναμε ότι ήταν υποχρέωσή μας, ως μη κερδοσκοπικού οργανισμού που υπηρετεί δημόσιους σκοπούς και αξίες, να δημιουργήσουμε μέσα στις ΠΕΚ μια εθνική εστία διαδικτυακών μαθημάτων που θα παρακολουθεί τις διεθνείς εξελίξεις και θα προσπαθεί να συμβαδίζει με αυτές.
Με τον τρόπο που τα βλέπουμε εμείς —αλλά και πολλοί άλλοι στον διεθνή χώρο— τα διαδικτυακά μαθήματα δεν είναι παρά μια νέα εκδοχή πανεπιστημιακών συγγραμμάτων —βιβλιομαθήματα, πολυμεσικά ή διαδραστικά βιβλία είναι κάποιοι δικοί μας όροι γι’ αυτά— τα οποία, επομένως, απαιτούν έναν ειδικευμένο φορέα με ακόμα υψηλότερο επίπεδο επαγγελματισμού και εμπειρογνωμοσύνης από ό,τι στο παραδοσιακό έντυπο βιβλίο. Έτσι, το Mathesis προέκυψε φυσιολογικά ως η επέκταση των ΠΕΚ στον χώρο των Μαζικών Ανοικτών Διαδικτυακών Μαθημάτων (ΜΑΔΙΜ ή MOOCs = Massive Open Online Courses).
Το όνομα mathesis προέρχεται από το mathesis universalis του Καρτέσιου. Μια προσπάθεια να οικοδομηθεί —με αφετηρία την αρχαιοελληνική σημασία των λέξεων μάθημα, μάθηση, μαθημα-τικός— μια καθολική επιστήμη βασισμένη στον αποδεικτικό λόγο των Μαθηματικών. Στη δική μας, ταπεινότερη εκδοχή, το όνομα υποδηλώνει απλώς την πρόθεσή μας να προσφέρουμε μαθήματα που θα εκτείνονται σε όλο το φάσμα των βασικών επιστημών. Από τα μαθηματικά και τη φυσική έως την ιστορία και τη φιλοσοφία.
Όσο για το λογότυπό μας —το γράμμα M του Mathesis μ’ένα ανοικτό κύκλο γύρω του όπως στο κατ” εξοχήν σύμβολο της διαδικτυακής εποχής μας, το @— θελήσαμε να υποδηλώνει ό,τι πιο παληό και ό,τι πιο σύγχρονο συνάμα στην έννοια της μάθησης. Ενώ ο ανοικτός κύκλος υπενθυμίζει επίσης ότι η διαδικτυακή εκπαίδευση είναι ένα ανοικτό εγχείρημα σε πλήρη εξέλιξη.
Αν ήταν όμως να συνοψίσουμε την αποστολή μας σε μία μόνο λέξη, αυτή θα ήταν τούτη: Ποιότητα. Αυτή είναι η βασική αξία του Mathesis.
Αντίθετα με την κρατούσα άποψη —πως ότι σου προσφέρεται δωρεάν δεν δικαιούσαι να το κρίνεις και να έχεις απαιτήσεις για την ποιότητά του— εμείς πιστεύουμε πως μόνο η υψηλή ποιότητα είναι συμβατή με την ευγένεια που εμπεριέχει η έννοια του δωρεάν· η έννοια του δώρου. Έτσι η ποιότητα των μαθημάτων είναι για εμάς μια θεμελιώδης επιλογή, που αν αποτύχουμε να την κάνουμε πράξη, όλα τα υπόλοιπα —ελεύθερη πρόσβαση στη γνώση, ανοικτοί εκπαιδευτικοί πόροι, κατάργηση των κοινωνικών φραγμών στη μάθηση, κ.λπ, κ.λπ— θα είναι απλώς κενά λόγια.
Στο Mathesis επιδιώκουμε την ποιότητα, ακριβώς επειδή πιστεύουμε ότι η εξίσωση των ευκαιριών στην εκπαίδευση και στη μάθηση είναι από τους ευγενέστερους στόχους που αξίζει να υπηρετεί κανείς.