Ανύπαρκτος σχεδιασμός από το υπουργείο Πολιτισμού

Τα πολλαπλά και πυκνά προβλήματα που έχουν ανακύψει για τους εργαζομένους στον τομέα του σύγχρονου πολιτισμού και του θεάματος από την κρίση της πανδημίας του κορονοϊού αναδεικνύονται από ενώσεις, μεμονωμένες προσωπικότητες, συλλογικότητες, φορείς, σωματεία κ.ο.κ.

Κι ενώ σήμερα περισσότερο από ποτέ τίθεται ως επιτακτική ανάγκη η εργασιακή ανασυγκρότηση του χώρου, η εκπόνηση στρατηγικού σχεδίου από το υπουργείο Πολιτισμού για τη στήριξη των εργαζομένων έπρεπε να έχει γίνει χθες.

Ιδιαίτερα σε έκτακτες περιστάσεις όπως η παρούσα, το υπουργείο Πολιτισμού οφείλει να διασφαλίσει τους ανθρώπους που παράγουν καλλιτεχνικό έργο ή εργάζονται σε οποιαδήποτε θέση για την ολοκλήρωση της παραγωγής του, όταν μάλιστα το κράτος τούς έχει υποχρεώσει να μείνουν μακριά από τις εργασίες τους.

Το θέμα της επιβίωσης των καλλιτεχνών και ο σχεδιασμός της επόμενης ημέρας είναι ουσιαστικής σημασίας γιατί μόνον έτσι διασφαλίζεται ο πολιτισμός ως δημόσιο αγαθό για όλους τους πολίτες.

Τα χαμηλά αντανακλαστικά της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ στην αντιμετώπιση της πανδημίας όλο το προηγούμενο διάστημα προκάλεσαν τις αντιδράσεις των εργαζομένων τόσο στην πολιτιστική κληρονομιά όσο και στον σύγχρονο πολιτισμό.

Ας μην ξεχνάμε πως αρχές Μαρτίου με τα μαύρα σύννεφα να πυκνώνουν πάνω από τη σαστισμένη Ευρώπη και τα νούμερα των καθημερινών θυμάτων από τη γειτονική Ιταλία να σοκάρουν, η υπουργός διευκόλυνε την είσοδο επισκεπτών κρουαζιερόπλοιου στην Ολυμπία.

Τις ίδιες ημέρες σύλλογοι και ενώσεις του υπουργείου με ανακοινώσεις τους κατήγγελλαν την απουσία έκτακτων μέτρων για την αποφυγή της εξάπλωσης του ιού και την προστασία της υγείας των εργαζομένων και ζητούσαν την άμεση εφαρμογή σχεδίου για εξ αποστάσεως εργασία, αποσυμφόρηση των υπηρεσιών κ.λπ.

Η λιτή απάντηση της ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ τότε ήταν ότι το υπουργείο «ακολουθεί κατά γράμμα τις οδηγίες του υπουργείου Υγείας, με το οποίο βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία».

Παράλληλα η εφαρμογή των έκτακτων μέτρων περιορισμού -και το οριστικό κλείσιμο κινηματογράφων, θεάτρων, χώρων εκδηλώσεων κ.λπ.- προκάλεσε σοκ στους εργαζομένους του σύγχρονου πολιτισμού. Αρχές Απριλίου η πολιτική ηγεσία ανακοίνωσε μέτρα στήριξης που αντί να καθησυχάσουν προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις καθώς ολόκληροι κλάδοι έμεναν εκτός οποιασδήποτε οικονομικής επιδότησης.

Η αντιμετώπιση της πανδημίας με τα λιγότερα πλήγματα απαιτεί, εκτός από τα μέτρα διάσωσης των εργαζομένων για το παρόν, στρατηγικό σχεδιασμό για το μέλλον. Η τέως υπουργός Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά στο άρθρο της «Το πολιτιστικό πεδίο σε "μεταβατική φάση" μετά τη "φάση επιβίωσης"» (efsyn.gr 2/5/2020) αναλύει την παρούσα φάση, ιχνηλατεί τις συνέπειες της κρίσης στην πολιτιστική κληρονομιά και στον σύγχρονο πολιτισμό, θέτει ερωτήματα για το μέλλον (η λειτουργία των μουσείων με τα μειωμένα έσοδα είναι άλλο κεφάλαιο) και επισημαίνει:

«Καθώς η φάση επιβίωσης άφησε εκτός επιδομάτων και με ισχνά έως μηδενικά πνευματικά δικαιώματα μερικές χιλιάδες καλλιτέχνες, δημιουργούς και ανθρώπους του πολιτισμού, η μεταβατική φάση αποκτάει ιδιαίτερη κρισιμότητα για τους όρους απασχόλησης και την οικονομική τους αντοχή.

»Για πολλούς, η μεταβατική φάση θα συνεχίσει να είναι φάση επιβίωσης, καθώς η αναβολή λειτουργίας πολιτιστικών γεγονότων μεγάλης και μικρής κλίμακας θα συνεχιστεί, ιδιαίτερα όσον αφορά τις παραστατικές τέχνες, τις μουσικές διοργανώσεις συναυλιών και τα φεστιβάλ».

Ξεχωριστό κεφάλαιο αποτελεί το άνοιγμα και η λειτουργία των μουσείων με τις νέες συνθήκες για τους επισκέπτες και τους εργαζόμενους. Εκτός από τα μέτρα υγειονομικής προστασίας που θα πρέπει να ληφθούν παντού, απαιτείται κι εδώ ο σχεδιασμός της επόμενης ημέρας.

Το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων θα δει τα έσοδα του δημόσιου κορβανά να μειώνονται δραματικά. Είναι προφανές ότι η θερινή περίοδος του 2020 δεν θα μοιάζει με τις προηγούμενες. Τα έσοδα από τα εισιτήρια θα είναι σαφώς μειωμένα λόγω της παγκόσμιας καθήλωσης του τουρισμού.

Τα μεγάλα μνημεία και οι αρχαιολογικοί χώροι δεν θα φιλοξενήσουν τις στρατιές των επισκεπτών απ' όλο τον κόσμο. Θα λειτουργήσουν με συνεχές θερινό ωράριο μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι; Θα προσληφθούν έκτακτοι υπάλληλοι; Θα δρομολογήσουν οι διευθυντές δράσεις προκειμένου να προσελκύσουν το ελληνικό κοινό; Επιμελητές εκθέσεων, ξεναγοί και άλλοι εργαζόμενοι του χώρου με τι δυνατότητες θα συνεχίσουν;

Παρότι στην κοινωνία επικρατεί αναβρασμός για το μετέωρο βήμα της επόμενης ημέρας, παρότι οι καλλιτέχνες απ' όλους τους χώρους με πολιτικές συγκλίσεις ή αποκλίσεις συσπειρώνονται για να εκφράσουν την αγωνία τους και να διεκδικήσουν τα αυτονόητα, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού σιωπά. Ενα πράγμα μεταξύ του «ξέρω αλλά δεν σας λέω» ή «θα δω και θα σας πω».

Ακόμα και χθες η ανακοίνωση που εξέδωσε αφορούσε την αυτοψία για τα έργα στην Ακρόπολη που, όπως σας έχουμε ενημερώσει τουλάχιστον τρεις φορές το τελευταίο δίμηνο, βαίνουν καλώς.