Νέες διώξεις για το «αμαρτωλό» Ταμείο

Ποινικές διώξεις κακουργηματικού χαρακτήρα για το αδίκημα της απιστίας κατ’ εξακολούθηση και κατά συναυτουργία σε βάρος του Δημοσίου άσκησε ο εισαγγελέας Πρωτοδικών Ν. Αντωναράκος -κατόπιν παραγγελίας της εισαγγελέως κατά της Διαφθοράς, Ελένης Τουλουπάκη- σε συνολικά 29 μέλη πρώην διοικήσεων του Ταμείου Αλληλοβοήθειας Υπαλλήλων Υπουργείου Πολιτισμού. Πρόκειται για νέες διώξεις που ασκούνται σε πρόσωπα παλαιότερων διοικήσεων του -γνωστού και ως «αμαρτωλού»- Ταμείου.

Μετά την υπόθεση των εικονικών δανείων που εμφανίζονται να χορηγήθηκαν σε υπαλλήλους εν αγνοία τους -άλλωστε οι ίδιοι οι δήθεν «δανειολήπτες» υπάλληλοι προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη-, για την οποία ασκήθηκαν διώξεις σε 17 πρώην μέλη του Ταμείου για πέντε κακουργήματα, ανάμεσα στα οποία αυτά της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της εγκληματικής οργάνωσης, οι νέες διώξεις με τη βαρύτατη κατηγορία της απιστίας σε βάρος του Δημοσίου αφορούν αφενός παράνομη χορήγηση Επιδόματος Πολιτιστικής Επιμόρφωσης σε εργαζόμενους την περίοδο 2005-2008, αφετέρου ένα σύνολο κρατικών πόρων που κατά τις εισαγγελικές αρχές «διασπαθίστηκαν σε σκοπούς αλλότριους των καταστατικών σκοπών» του Ταμείου μεταξύ 2005-2016, προκαλώντας «ζημία βέβαιη» στη δημόσια περιουσία.

Οι εισαγγελείς βασίστηκαν στη «λίαν εμπεριστατωμένη» -όπως τη χαρακτηρίζουν- έκθεση ελέγχου των επιθεωρητών του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ) για το Ταμείο τη 12ετία 2005-2016. Επικαλούμενοι την έκθεση, υπολογίζουν ότι η Πανελλήνια Ομοσπονδία των εργαζομένων στο υπουργείο Πολιτισμού (τότε ΠΟΣ-ΥΠΠΟ) επιχορήγησε το Ταμείο με 15,8 εκατ. ευρώ την περίοδο 2005-2007 με πόρους που είχε λάβει προηγουμένως από το υπουργείο, ενώ το Ταμείο την περίοδο 2006-2008 χρηματοδοτήθηκε απευθείας από το υπουργείο με 24.768.521,62 ευρώ.

Πρόκειται για αμιγώς κρατικό χρήμα συνολικού ύψους 40,5 εκατ. ευρώ που σε αμφότερες των περιπτώσεων προήλθε από συγκεκριμένο «ειδικό λογαριασμό» του υπουργείου, σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτουν οι εισαγγελείς. Ο νόμος δεν επέτρεπε τη χορήγηση του επιδόματος και οι εισαγγελείς κρίνουν ότι «πρόκειται για διασπάθιση δημοσίου χρήματος που δόθηκε από το υπουργείο μέσω της Ομοσπονδίας και του Ταμείου», ενώ επιπλέον χαρακτηρίζουν μη νόμιμες και τις σχετικές υπουργικές αποφάσεις χρηματοδότησης.

Πολιτικές ευθύνες

Εγείρεται, έτσι, ζήτημα πολιτικών ευθυνών των τότε ηγεσιών του υπουργείου Πολιτισμού για το πώς κατευθύνθηκαν τα συγκεκριμένα ποσά προς χορήγηση του πολιτιστικού επιδόματος σε εργαζόμενους - οι οποίοι είναι προφανές ότι δεν φέρουν καμία ευθύνη γι’ αυτήν την έκνομη κατάσταση και είναι πέραν της λογικής το ενδεχόμενο να τους ζητηθεί επιστροφή χρημάτων.

Ακόμη, οι εισαγγελικές αρχές -επικαλούμενες πάντα τα στοιχεία της έκθεσης του ΓΛΚ- συνάγουν ότι μεταξύ 2005-2016 «σημαντικό μέρος των πόρων του Ταμείου, με των οποίων τη διαχείριση ήταν επιφορτισμένη η διοίκησή του, διασπαθίστηκαν σε σκοπούς αλλότριους των καταστατικών σκοπών του, κυρίως προς ενίσχυση των πόρων της ΠΟΣ-ΥΠΠΟ και προς οικονομική διευκόλυνση αυτών (π.χ. ενίσχυση απεργιακού ταμείου, ενίσχυση ποδοσφαιρικής ομάδας της Ομοσπονδίας (…) ή για την πληρωμή υπεραπασχόλησης προσωπικού των γραφείων πολιτικών προσώπων του υπουργείου».

Το τελευταίο εύρημα μοιάζει να δικαιώνει αναφορές ότι το Ταμείο αξιοποιήθηκε επί μακρόν ως «κόμβος» αμοιβαίων εξυπηρετήσεων εντός ενός τριγώνου με «γωνίες» τα γραφεία πολιτικών ηγεσιών του υπουργείου, την ΠΟΣ-ΥΠΠΟ και το ίδιο το Ταμείο. Οι εισαγγελείς εστίασαν σε συγκεκριμένο ποσό που -βάσει της έκθεσης του ΓΛΚ- καταβλήθηκε μη νόμιμα από το Ταμείο την άνοιξη του 2005 για την κάλυψη υπεραπασχολήσεων προσωπικού γραφείων πολιτικών προσώπων, ωστόσο, όπως έχει αποκαλύψει παλαιότερα η «Εφ.Συν.», η παραπάνω πρακτική είχε εφαρμοστεί και στο παρελθόν και συγκεκριμένα την περίοδο 2000-2003 (οπότε ήταν γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού η σημερινή υπουργός Λίνα Μενδώνη).

Η βλάβη στα δημόσια ταμεία από τη -σύμφωνα με τους εισαγγελείς- «αδιαφανή χρηματοδότηση» δραστηριοτήτων της ΠΟΣ-ΥΠΠΟ αθροίζεται συνολικά σε 2.861.993,16 ευρώ. Πρόσθετη ζημία του Δημοσίου, ύψους 2.025.415,24 ευρώ, υπολογίζεται από μισθολογικές απολαβές και επιδόματα υπαλλήλων που «αφενός μεν παρανόμως διατέθηκαν στο Ταμείο, αφετέρου δε προσέφεραν τις υπηρεσίες τους σε έτερους φορείς πλην του Ταμείου».

Παράνομες πρακτικές

Αν και ήταν γνωστά στη νυν ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού τα ευρήματα του ΓΛΚ, η παράνομη πρακτική της επιχορήγησης της ΠΟΕ-ΥΠΠΟ από το Ταμείο συνεχίζεται επί υπουργίας Μενδώνη, όπως έχει επιβεβαιώσει ο διορισμένος από την υπουργό εκκαθαριστής του Ταμείου με έγγραφό του στη Βουλή (χωρίς να αναφέρεται σε ποσά), ενώ είναι γνωστή η επιχορήγηση της ΠΟΕ-ΥΠΠΟ με 100.000 ευρώ από το Ταμείο για τις ανάγκες του συνεδρίου της.

Σε συνδυασμό με την αναβάθμιση δύο προσώπων που ελέγχονται για την υπόθεση των εικονικών δανείων -ο ένας είναι ο πρώην και επί 15ετία (2002-2017) πρόεδρος του Ταμείου, Γ. Τσακοπιάκος, που ο ίδιος έχει δηλώσει ότι κατηγορείται για τα πέντε κακουργήματα- η αξιωματική αντιπολίτευση έχει εντοπίσει προσπάθειες πλήρους επαναφοράς του Ταμείου στο «αμαρτωλό» παρελθόν του, με τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργό, Χρ. Βερναρδάκη, να χαρακτηρίζει πρόσφατα το Ταμείο ως «μια από τις γνωστότερες offshore του Δημοσίου του γνωστού επανακάμψαντος πολιτικού συστήματος».

Σύμφωνα με εισαγγελικές πηγές, οι ποινικές διώξεις κατά των 29 κοινοποιήθηκαν προ ημερών στην κ. Μενδώνη. Η υπουργός υποχρεούται βάσει νόμου να αποφασίσει σύντομα αν θα ασκήσει πειθαρχικές διώξεις ή όχι στους κατηγορούμενους για κακουργήματα. Προκύπτει το μείζον ερώτημα για το τι θα αποφασίσει η υπουργός έχοντας στα χέρια της το έγγραφο-κόλαφο της εισαγγελίας.

Στην περίπτωση των εικονικών δανείων δεν άσκησε πειθαρχικές διώξεις, όπως έχει απαντήσει η ίδια στη Βουλή σε ερώτηση του κ. Βερναρδάκη. Διοικούν άραγε το υπουργείο οι κατά τον σημερινό πρωθυπουργό «επαγγελματίες εργατοπατέρες, golden boys του συνδικαλισμού, μικρές ομάδες σε σκοτεινά γραφεία»; Ή μήπως η επαναφορά ποινικά κολάσιμων πρακτικών απολαμβάνει την ανοχή της κυβέρνησης Κυρ. Μητσοτάκη;