Από το «πουθενά»... στο κατώφλι της Καγκελαρίας

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ 24.04.2021, 16:53

H δύναμη της δημοκρατίας βρίσκεται στην αλλαγή. Ναι, δεν έχω διατελέσει καγκελάριος ούτε υπουργός. Εγώ όμως υποστηρίζω την αλλαγή. Το κατεστημένο το αφήνω σε άλλους». Αυτά και άλλα πολλά είπε ανεβαίνοντας στο βήμα η Αναλένα Μπέρμποκ, μόλις αναδείχτηκε και επίσημα υποψήφια των Πρασίνων για καγκελάριος και απαντώντας σε όσους την επικρίνουν για την επαγγελματική και διοικητική απειρία της.

Κι όμως, αυτή η 40χρονη συμπρόεδρος των Πρασίνων, βουλευτίνα και μητέρα, μάλλον άγνωστη ως πριν από λίγα χρόνια στο ευρύτερο κοινό -αυτή που ήρθε από το πουθενά, όπως έχει πει ο πρώην ηγέτης των Πρασίνων και πρώην ΥΠΕΞ Γιόσκα Φίσερ- έχει γίνει εδώ και λίγες μέρες το πρόσωπο της ημέρας στη Γερμανία. Με σοβαρές πιθανότητες μάλιστα να γίνει στις 26 Σεπτεμβρίου η πρώτη Πράσινη καγκελάριος της χώρας, καθώς το κόμμα της, που βρισκόταν σε διαρκή δημοσκοπική άνοδο, μετά την ανάδειξή της σε υποψήφια έχει εκτοξευθεί στην πρώτη θέση, σύμφωνα με πολλά τελευταία γκάλοπ.

Η ιστορία της Ανναλένα Μπέρμποκ ξεκίνησε το 1980 στο Πάτενζεν, ένα χωριό της Κάτω Σαξονίας κοντά στο Ανόβερο, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε σε μια φάρμα μαζί με τους γονείς της, τις δύο αδερφές της και δύο ξαδέρφια. Συμπτωματικά, γεννήθηκε την ίδια χρονιά που ιδρύθηκε το Κόμμα των Πρασίνων. Οι παιδικές της αναμνήσεις, όπως έχει πει, είναι γεμάτες από εικόνες από τις διαδηλώσεις κατά των πυρηνικών όπου την έπαιρναν οι γονείς της και πολλά σπιτικά γλυκά.

Τελείωσε το σχολείο στο Ανόβερο, σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Νομικά στο Αμβούργο, έκανε μεταπτυχιακό στο Διεθνές Δίκαιο στο περίφημο London School of Economics κι αργότερα ξεκίνησε μια διατριβή στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου με αντικείμενο τις φυσικές καταστροφές και την ανθρωπιστική βοήθεια, την οποία όμως δεν ολοκλήρωσε ποτέ. Εδώ και χρόνια ζει με τον σύζυγό της, τον πολιτικό σύμβoυλο Ντάνιελ Χολελφλάις και τις δύο κόρες τους, 10 και 6 ετών, στο Πότσνταμ της Ανατολικής Γερμανίας που αποτελεί και την πολιτική της έδρα.

Η Αναλένα Μπέρμποκ δεν θα λέγαμε πως έχει κάποια σπουδαία επαγγελματική προϋπηρεσία. Οχι πως αυτό φαίνεται να έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία τη σήμερον ημέρα. Εργάστηκε επί τρία χρόνια (2005-2008) στο γραφείο της ευρωβουλευτίνας των Πρασίνων Eλίζαμπετ Σρέντεν και κατόπιν, για άλλον ένα χρόνο, ως σύμβουλος σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος στην Μπούντεσταγκ, την Ομοσπονδιακή Βουλή.

Το 2009 εισέπραξε μια διπλή πολιτική αποτυχία: αρχικά να κερδίσει μια θέση στο ευρωψηφοδέλτιο των Πρασίνων και στη συνέχεια να εκλεγεί βουλευτίνα. Τα κατάφερε όμως με τη δεύτερη προσπάθεια το 2013, ως επικεφαλής της λίστας των Πρασίνων στο κρατίδιο του Βρανδεμβούργου. Το 2017 επανεξελέγη βουλευτίνα και το 2018 ανέλαβε την προεδρία του κόμματος από κοινού με τον Ρόμπερτ Χάμπεκ. Και οι δύο συμπρόεδροι ανήκουν στην τάση των «Realos», των ρεαλιστών, οι οποίοι μαζί με τους «Fundis», τους πιο ριζοσπάστες και πιστούς στις ιδρυτικές αρχές των Πρασίνων, συνιστούν τις δύο βασικές κομματικές τάσεις.

Αυτή ακριβώς η στροφή προς τον «ρεαλισμό» και το «κέντρο» είναι που έχει ανεβάσει τόσο πολύ τους Πράσινους δημοσκοπικά. Ενα καλό δείγμα πολιτικού ρεαλισμού, εξάλλου, είχαν δώσει και παλιότερα κατά τη συγκυβέρνηση με τον Σοσιαλδημοκράτη Γκέρχαρντ Σρέντερ (1998-2002). Καθώς και μια γερή δόση ψυχρολουσίας στους απανταχού προοδευτικούς όταν ο πάλαι ποτέ ακτιβιστής της οικολογίας και της ειρήνης Γιόσκα Φίσερ υποστήριξε τη ΝΑΤΟϊκή επέμβαση στη Σερβία, από τη θέση πια του υπουργού Εξωτερικών.

Ποια είναι όμως και τι θέλει η Αναλένα Μπέρμποκ; Αυτό δεν είναι και τόσο σαφές. Στην πρώτη ομιλία της ως υποψήφια είπε ότι θέλει «μια Γερμανία στην καρδιά της Ευρώπης». Χαιρετίζει τις εξαγγελίες Μπάιντεν για το κλίμα και τάσσεται υπέρ μιας γερμανο-αμερικανικής συνεργασίας για την προστασία του. Πιστή στο πρόγραμμα που εξήγγειλαν οι Πράσινοι τον περασμένο μήνα, υποστηρίζει τη γρήγορη απεξάρτηση της χώρας από τον άνθρακα και αντιτίθεται στην κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2 που θα συνδέει τη Γερμανία με τη Ρωσία.

Αρκετά γερμανικά ΜΜΕ τις τελευταίες μέρες επικρίνουν την αδυναμία της να δώσει σαφείς απαντήσεις σε μια σειρά θεμάτων. «Αριστούργημα των δημοσίων σχέσεων» την αποκαλεί η εφημερίδα Die Zeit. «Η Αναλένα Μπέρμποκ μπορεί να μην έχει διοικήσει ποτέ», σχολίαζε το περιοδικό Der Speigel, «διαθέτει όμως αναμφισβήτητα την ίδια ικανότητα με πολλούς άλλους πολιτικούς σε ηγετικές θέσεις: να μιλάει πολύ χωρίς να λέει πολλά».

Αρκετοί μάλιστα εκφράζουν την απορία γιατί οι Πράσινοι προτίμησαν να κατεβάσουν την άπειρη Μπέρμποκ και όχι τον συμπρόεδρο Ρόμπερτ Χάμπεκ, ο οποίος έχει υπηρετήσει αρκετά χρόνια ως υπουργός Γεωργίας και Περιβάλλοντος στο κρατίδιο του Σλέσβιχ-Χολστάιν. «Το γεγονός ότι η Αναλένα είναι γυναίκα σε μια κατά τα άλλα ανδρική εκλογική προεκλογική εκστρατεία ήταν ένα κομβικό κριτήριο», είπε ο Χάμπεκ σε συνέντευξή του στην Die Zeit πριν από λίγες μέρες.

Με ποιον θα συγκυβερνήσει αν βγει πρώτη ή, έστω, δεύτερη; Μάλλον όλοι οι καλοί χωράνε. Η ίδια τάσσεται υπέρ των «ανοιγμάτων» και των συνεργασιών. Οι δε Πράσινοι, ως κόμμα, δεν αποκλείουν τη συνεργασία με τους Χριστιανοδημοκράτες σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Ηδη, εξάλλου, συγκυβερνούν μαζί τους σε 6 από τα 16 κρατίδια, ανάμεσά τους και στο Βρανδεμβούργο, την έδρα της Μπέρμποκ. Και για να μην έχει κανείς αμφιβολίες για το πόσο «ανώδυνη» θεωρείται πια μια ομοσπονδιακή κυβέρνηση υπό τους Πράσινους, αρκεί να ρίξει μια ματιά στην έρευνα που έγινε μεταξύ 1.500 υψηλόβαθμων στελεχών γερμανικών εταιρειών ιδιωτικού και δημόσιου τομέα από το Ινστιτούτο Civey για λογαριασμό του οικονομικού περιοδικού «Wirtschaftswoche». Τα μεγαλοστελέχη ψηφίζουν για καγκελάριο Αναλένα Μπέρμποκ.

Γιατί την επιλέξαμε

Είναι η πρώτη γυναίκα υποψήφια των Πρασίνων για την Καγκελαρία και η πρώτη που ίσως τα καταφέρει, καθώς τα γκάλοπ τη φέρνουν στην πρώτη θέση.