Καταιγισμός αιολικών στον βόρειο Πάρνωνα

Eπτά έργα βιομηχανικών μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας με συνολικά 66 ανεμογεννήτριες λειτουργούν, κατασκευάζονται και βρίσκονται προς κατασκευή στην ευρύτερη περιοχή της βόρειας πλευράς του Πάρνωνα, κυρίως εντός του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας αλλά και εντός των Δήμων Τρίπολης και Σπάρτης. Ταυτόχρονα, κατασκευάζονται και συνοδά έργα των αιολικών σταθμών, δηλαδή μπαταρίες αποθήκευσης ενέργειας, διάνοιξη δρόμων σε απάτητες περιοχές, πελώριοι πυλώνες μέσης τάσης, περιοχές εναπόθεσης αποβλήτων, αποθήκες και πολλά άλλα, με όλες τις επιπτώσεις που αυτά επιφέρουν.

Το τι εστί «αιολικό πάρκο» το γνωρίζουν οι κάτοικοι των Ανω Δολιανών, Ανω Βερβένων, Ανω Κουτρούφων, καθώς και όσοι ανεβαίνουν από Τρίπολη για τα χωριά της περιοχής εδώ και σχεδόν μία δεκαετία, καθώς αντικρίζουν δύο αιολικούς σταθμούς με συνολικά 8 ανεμογεννήτριες, ύψους 125 και 140 μέτρων, των εταιρειών Volton και CNI ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ. Πρόκειται για ανεμογεννήτριες προηγούμενης γενιάς και έτσι λιγότερο ογκώδεις από τις σύγχρονες.

Τους τελευταίους μήνες, το βουνό Κάκαβος (στη θέση Κούκουρας), μία από τις βόρειες υπώρειες του Πάρνωνα που ορθώνεται επιβλητικά ανάμεσα στα χωριά Μεσορράχη, Περδικόβρυση, Αγία Σοφία και Δραγούνι και διακρίνεται από όλη τη γύρω περιοχή, έχει μετατραπεί σε ένα ανοιχτό βιομηχανικό εργοτάξιο. Οι κορυφές του ισοπεδώνονται και μετατρέπονται σε γήπεδα εγκατάστασης 5 θηριωδών ανεμογεννητριών, ύψους 190 μέτρων. Τεράστιοι σε πλάτος δρόμοι τεμαχίζουν το μέχρι πρότινος κυριολεκτικά απάτητο βουνό, αφού η ανθρώπινη δραστηριότητα πέραν της κτηνοτροφίας και της μελισσοκομίας ήταν μηδαμινή, τεράστια πλατώματα με χαλίκι έχουν δημιουργηθεί για τις ανάγκες της κατασκευής, σωροί χώματος, μπάζων και βιομηχανικών υλικών βρίσκονται παντού.

Η Amazon

Το έργο, ύστερα από μια ατελείωτη σειρά με μετονομασίες, συγχωνεύσεις και εξαγορές από εταιρείες-σφραγίδες, το ανέλαβε τελικά η πολυεθνική εταιρεία AER SOLEIR που τη χρηματοδοτεί η Amazon. Στο πλαίσιο της ημερίδας «AWS Day powered by Logicom», που διεξήχθη στην Αθήνα τον περασμένο Νοέμβριο, η Amazon ανακοίνωσε την επένδυσή της σε τρία, νέα αιολικά «πάρκα» μεγάλης κλίμακας στην Ελλάδα αναφέροντας ότι έχουν ήδη υπογραφεί τέσσερις συμφωνίες προμήθειας ενέργειας, με τις δύο εξ αυτών να αφορούν αιολικούς σταθμούς στο Βέρμιο (βόρειος και νότιος αιολικός σταθμός Βερμίου) στη Δυτική και Κεντρική Μακεδονία, και ακόμη δύο να αφορούν τους αιολικούς σταθμούς στις περιοχές Μεσοκορφή και Κούκουρας στην Πελοπόννησο. Η συνολική επένδυση αναμένεται να υπερβεί το 1 δισ. δολάρια και θα συγχρηματοδοτηθεί από την Εθνική Τράπεζα, καθώς επίσης και από κεφάλαια από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Για τις ανάγκες του στον Κάκαβο, γίνονται εργασίες διασύνδεσης στον οδικό άξονα Τρίπολη - Αγιος Πέτρος, από τις Ρίζες μέχρι το Δραγούνι, με την εκσκαφή του δρόμου για να περάσει το υπόγειο καλώδιο που θα στέλνει το ρεύμα στο κέντρο υψηλής τάσης στον κάμπο της Τρίπολης. Ετσι, για χάρη του αιολικού, σε όλο το μήκος της διαδρομής έχει καταστραφεί το οδόστρωμα σε πολλά σημεία, ακόμα και εκεί που το έργο έχει τελειώσει, η άσφαλτος είναι πλέον κάτι παραπάνω από μία λωρίδα, χαλίκια και χώματα από την πρόχειρη επιχωμάτωση βγαίνουν στη μέση του δρόμου και έχει αλλοιωθεί το τοπίο γύρω από αυτόν με περιφραγμένα οικόπεδα εναπόθεσης υλικών και κόψιμο των δέντρων σχεδόν σε κάθε στροφή. Ετσι, προκύπτει ζήτημα ασφάλειας για όσο διάστημα διαρκούν τα έργα και δεν αποκαθίσταται ο δρόμος, που αποτελεί κεντρική αρτηρία της περιοχής ειδικά για τους οδηγούς που κινούνται τη νύχτα.

Πιο πέρα, η Ζάβιτσα (Τημένιον όρος) με υψόμετρο 974 μέτρα, που ορθώνεται επιβλητικά πάνω από το Αστρος και τα γύρω χωριά δίπλα στη θάλασσα, έχει επιλεγεί για εγκατάσταση 7 ανεμογεννητριών των εταιρειών AKTOR/INTRAKAT – ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ, ύψους 200 μέτρων, που θα αλλοιώσουν για πάντα τον χαρακτήρα του και αναπόφευκτα τον χαρακτήρα όλης της γύρω περιοχής που το έχει σαν σημείο αναφοράς.

Επιπτώσεις

Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων έχει εκδοθεί για αιολικό σταθμό με 5 ανεμογεννήτριες, ύψους 150 μέτρων, στο όρος Δραμπάλα στη θέση Ζυγός της εταιρείας NIATA ΑΙΟΛΟΣ, θυγατρική της γαλλικής EDF, σε μία πανέμορφη περιοχή, μέχρι πρότινος καλλιεργήσιμη. Εφόσον υλοποιηθεί, το έργο θα καταλαμβάνει μια περιοχή σε απόσταση 500 μέτρων από το χωριό Βούρβουρα και θα βρίσκεται πολύ κοντά στον δρόμο. Το 2023 τροποποιήθηκε η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και τη θέση μιας από τις ανεμογεννήτριες πήρε συστοιχία μπαταριών για την αποθήκευση της παραγόμενης ενέργειας (12 κοντέινερ με μπαταρίες και μετασχηματιστές).

Η εγκατάσταση αυτή, στη μέση του δάσους, προσθέτει στο έργο της Δραμπάλας μια σειρά από επιπλέον κινδύνους για την ευρύτερη περιοχή. Για την τροποποίηση που αφορά τις μπαταρίες, η «Πρωτοβουλία για την Προστασία του Πάρνωνα Save Parnonas» κατέθεσε προσφυγή στο ΣτΕ που υπέγραψαν τοπικοί φορείς, κάτοικοι και επαγγελματίες των γύρω περιοχών και ο Δήμος Τρίπολης. Προσφυγή έχει καταθέσει και ο Δήμος Βόρειας Κυνουρίας.

Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων έχει εκδοθεί για δύο αιολικούς σταθμούς στη θέση Ταρνάρα (αριστερά του δρόμου προς Τρίπολη), σε πολύ κοντινή απόσταση επίσης από τα Βούρβουρα και στο βουνό Βίγλα (πάνω από το χωριό Καστρί, δίπλα στο έργο Δραμπάλα). Ο πρώτος, με 6 ανεμογεννήτριες 150 μέτρων και Μονάδα συσσωρευτών (12 κοντέινερ με μπαταρίες και μετασχηματιστές), ανήκει στην εταιρεία NIATA ΑΙΟΛΟΣ (EDF) και ο δεύτερος, με 3 ανεμογεννήτριες των 163 μέτρων, στην εταιρεία ARGOS AIOLOS (MOTOR OIL). Βεβαίωση παραγωγού έχει εκδοθεί και για αιολικό σταθμό στο Μεγάλο Κόζακα - Αετοφωλιά, κοντά στα Ανω Δολιανά, με 8 ανεμογεννήτριες των 100 μέτρων, της εταιρείας ΕΝΕΡΚΑ. Ετσι, ένα ατελείωτο εργοτάξιο, και εν συνεχεία εργοστάσιο, πρόκειται να περικυκλώσει όλα τα χωριά της περιοχής.

Τέλος, δεν έχει εκδοθεί Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων για το γιγάντιο έργο «Mores I» σε 4 βουνά της Αρκαδίας και της Αργολίδας, τμήμα του οποίου αποτελούν οι 24 ανεμογεννήτριες των 150 μέτρων της εταιρείας VOLTON που θα εγκατασταθούν σε όλη την περιοχή του Ξηροκαμπίου. Το συγκεκριμένο έργο θα αποτελέσει την ταφόπλακα όλης της περιοχής, λόγος για τον οποίο ξεσηκώθηκε πριν από λίγους μήνες η τοπική κοινωνία και κατέθεσαν αρνητική άποψη στη σχετική διαβούλευση όλοι οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη Βόρεια Κυνουρία, αλλά και το Περιφερειακό Συμβούλιο («Οι 24 ανεμογεννήτριες στον Πάρνωνα σκοντάφτουν στις τοπικές κοινότητες», «Εφ.Συν.», 9/9/2024).

Και να σκεφτεί κανείς ότι, παρ’ όλο τον προαναφερόμενο καταιγισμό έργων για αιολικά, σύμφωνα με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) η «φέρουσα ικανότητα» εγκατάστασης ανεμογεννητριών του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας είναι αυτή τη στιγμή στο 24,88%! Κι ακόμη, ότι ανάλογα έργα σχεδιάζονται σε όλη την ευρύτερη περιοχή, από την Αργολίδα μέχρι τη Λακωνία, αφού η ανατολική Πελοπόννησος έχει επιλεγεί τόσο για το αιολικό της φορτίο όσο και για τη γεωγραφική της θέση που εξυπηρετεί τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης και των μεγάλων ομίλων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μεγάλο ενδιαφέρον προκάλεσε η εκδήλωση-συζήτηση, που διήρκεσε 4 ώρες, για τις ανεμογεννήτριες στον Πάρνωνα και στην Ζάβιτσα, αλλά και για τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον και στις ζωές των ντόπιων, που πραγματοποιήθηκε στο Αστρος Κυνουρίας, στις 5 Απριλίου, στην κατάμεστη αίθουσα του Ιδρύματος Ζαφείρη, η οποία διοργανώθηκε από την «Πρωτοβουλία για την Προστασία του Πάρνωνα Save Parnonas».