Πόλεμος για τις περιαστικές λεωφορειακές γραμμές

Πέφτουν οι προδικαστικές αγωγές σαν το χαλάζι στη Θεσσαλονίκη για τη γιγάντια σύμβαση ανάθεσης του συγκοινωνιακού έργου των περιαστικών λεωφορειακών γραμμών, που τουλάχιστον για άλλον έναν χρόνο έχουν ήδη ανατεθεί στα ΚΤΕΛ. Τέσσερις υποψήφιοι του διεθνούς διαγωνισμού βάλλουν ο ένας εναντίον του άλλου -σε πρώτη φάση- με προδικαστικές προσφυγές και διακύβευμα τη χρυσοφόρο δεκαετή σύμβαση των 600 εκατομμυρίων ευρώ, προδιαγράφοντας όχι μόνο σκληρή σύγκρουση, αλλά πόλεμο μέχρις εσχάτων με χρήση όλων των όπλων που δίνει το νομικό οπλοστάσιο.

Η ανάθεση

Την ανάθεση του έργου για τις 43 περιαστικές λεωφορειακές γραμμές στα ΚΤΕΛ μέχρι τέλους του τρέχοντος έτους την έχουμε περιγράψει πριν από μόλις λίγες μέρες («Εφ.Συν.», 17.4.25, «Τα ψιλά γράμματα πίσω από τη μονοετή παράταση υφιστάμενης σύμβασης που είναι... διετής»). Η ανάθεση αυτή πέρασε από το Ελεγκτικό Συνέδριο, διότι προηγήθηκε διαγωνισμός στον οποίο πήραν βέβαια μέρος μόνο τα ΚΤΕΛ (Θεσσαλονίκης, Σερρών, Χαλκιδικής και Κιλκίς) που ήδη εκτελούσαν το έργο από τον Μάιο του 2019. Κι όπως πάνε τα πράγματα, δεν αποκλείεται τα ΚΤΕΛ να κλείσουν… δεκαετία μέχρι να τελειώσει ο διεθνής διαγωνισμός που βρίσκεται σε εξέλιξη. Ας εξηγήσουμε αυτό το συμπέρασμα.

Τα τελευταία νέα από το «μέτωπο» θέλουν τις τρεις από τις τέσσερις τελικά κοινοπραξίες που υπέβαλαν σχετικό φάκελο στις 15 Νοεμβρίου 2024 να έχουν στραφεί η μία εναντίον της άλλης με προδικαστικές προσφυγές.

Ενδιαφέρον και συμμετοχή στον διαγωνισμό εκδήλωσαν τέσσερα σχήματα: α) Η κοινοπραξία ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης και Σερρών, σε συνεργασία με την εταιρεία AMCO (δραστηριοποιείται στην τηλεματική), β) η ιταλική κοινοπραξία ΑΤΜ SPA-AZIENDA TRASPORTI MILANESI για την οποία γράφαμε και πριν από λίγες μέρες και η οποία ως γνωστόν μαζί με τη γαλλική Egis Projects S.A.S. έχουν συγκροτήσει την κοινοπραξία ΤΗΕΜΑ που λειτουργεί το Μετρό Θεσσαλονίκης, γ) η ισπανική (κυπριακή) ALSA με δραστηριότητα στη χώρα της αλλά και σε Βρετανία, Κύπρο και δ) η (θεωρούμενη έκπληξη) τουρκικών συμφερόντων GURSEL με παρουσία και δράση στη χώρα της, την Ιορδανία, αλλά και τη Γερμανία.

Ευλογία και κατάρα αποδεικνύονται οι τόσες και τόσο μεγάλες εταιρείες και κοινοπραξίες που συμμετέχουν στον διεθνή διαγωνισμό. Προχθές έληξε η προθεσμία υποβολής προδικαστικών προσφυγών στην Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ) και έτσι γνωρίζουμε σίγουρα πλέον ότι… ο πόλεμος άρχισε. Τα ΚΤΕΛ (ΑΜCΟ) κατέθεσαν δύο προσφυγές σε βάρος αυτών που θεωρούν ως κύριους αντιπάλους, δηλαδή τους Ιταλούς (με τους οποίους η σύγκρουση δεν κρύβεται) αλλά και τους Ισπανούς. Οι Ισπανοί από την πλευρά τους αντεπιτέθηκαν με δική τους προσφυγή, ενώ έκπληξη σίγουρα θεωρείται ότι σε επίδειξη ψυχραιμίας οι Ιταλοί από την πλευρά τους δεν προσέφυγαν εναντίον κάποιου αντιπάλου. Αντιθέτως, η τουρκικών συμφερόντων GURSEL -τους οποίους ήδη κάποιοι βλέπουν ως «υπολογίσιμους»- κατέθεσε τρεις προσφυγές, δύο κατά συνυποψηφίων και μία εναντίον της επιτροπής διενέργειας του διαγωνισμού που για τυπικό λόγο την είχε αποκλείσει στην πρώτη φάση από τη συνέχεια του διαγωνισμού.

Οπως είναι ευνόητο, όλα αυτά θα μας άφηναν αδιάφορους αν δεν επηρέαζαν ευθέως τις διαδικασίες και τις ταχύτητες ολοκλήρωσης του διαγωνισμού. Το καλό σενάριο θέλει την ΕΑΔΗΣΥ να «ξεμπερδεύει» σε έναν με ενάμιση μήνα με τις προσφυγές, αν και κάποιοι υποστηρίζουν ότι «το θέμα είναι σύνθετο και κυρίως κουράζει, πόσο μάλιστα όταν οι ενδιαφερόμενοι δείχνουν να έχουν στη διάθεσή τους μαχητικές νομικές ομάδες».

Εάν και εφόσον κρατηθούν αυτές οι ταχύτητες, τότε περί τα μέσα καλοκαιριού θα μπούμε στη δεύτερη φάση που καλείται «πρόσκληση σε ανταγωνιστικό διάλογο», δηλαδή οι υποψήφιοι κα κληθούν να καταθέσουν τους φακέλους τους (στους οποίους θα υπάρχει αναλυτική παρουσίαση για τα λεωφορεία που θα χρησιμοποιήσουν, τους εργαζόμενους που θα προσλάβουν και τα αμαξοστάσια ή το αμαξοστάσιο που θα χρησιμοποιήσουν για στάθμευση και επισκευές). Αν προχωρήσει και αυτή η φάση, που θα περιέχει και τις μειοδοτικές προσφορές, τότε -και μόνο τότε- ενδέχεται να λήξει ο διαγωνισμός στο τέλος του 2025.

Αν ο διαγωνισμός ολοκληρωθεί απρόσκοπτα -πράγμα απίθανο- στο τέλος του 2025, τότε ο νικητής του διαγωνισμού θα χρειαστεί και ένα εξάμηνο ή και έναν ολόκληρο χρόνο προκειμένου να ολοκληρώσει τις προετοιμασίες (να φέρει λεωφορεία, να προσλάβει εργαζόμενους, να φτιάξει αμαξοστάσια).

Η «ξιφομαχία»

Καθίσταται λοιπόν πολλαπλώς χαρακτηριστική και ενδιαφέρουσα η δήλωση στην «Εφ.Συν.» του Γιάννη Τόσκα, διευθύνοντα συμβούλου του Οργανισμού Συγκοινωνιακού Εργου Θεσσαλονίκης (ΟΣΕΘ). Ερωτηθείς από την εφημερίδα μας ο κ. Τόσκας δηλώνει ότι «από τις εταιρείες και κοινοπραξίες που παίρνουν μέρος αναδεικνύεται η ποιότητα του εν εξελίξει διαγωνισμού, ενώ η «ξιφομαχία» μεταξύ των ενδιαφερομένων εταιρειών μάς κάνει μεν σκεπτικιστές, αλλά δεν πρόκειται να σταματήσει την προσπάθειά μας προς την ολοκλήρωση του διαγωνισμού. Δεσμευόμαστε ότι θα προχωρήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα».

Αλίμονο αν έλειπε η αισιοδοξία από τον διευθύνοντα τον ΟΣΕΘ, ωστόσο άλλοι γνώστες και νομικοί με εμπειρία από παρόμοιους διαγωνισμούς έλεγαν στην «Εφ.Συν.» ότι «οι τόσες προδικαστικές αγωγές καταδεικνύουν ότι οι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό είναι αποφασισμένοι για μάχη μέχρις εσχάτων καθώς, αν μπούμε σε φάση κανονικών δικαστικών προσφυγών, τότε ο χρόνος λήξης του διαγωνισμού καθίσταται απολύτως απροσδιόριστος. Τελευταίο παράδειγμα όσα έγιναν με τον διαγωνισμό για παραχώρηση του λιμανιού στον Βόλο, που κατακυρώθηκε αρχικά στον ΟΛΘ, αλλά τελικά το Δημόσιο κατέληξε στην ακύρωση όλου του διαγωνισμού».