Τα χρέη του ευρωπαϊκού Νότου

Την ώρα που η Ελλάδα παραμένει ακόμη αιχμάλωτη στα δεσμά του μνημονίου
-του τρίτου κατά σειρά και του πιο σκληρού που έχει έως τώρα υπογράψει
χώρα της Ευρωζώνης- αναπόφευκτα γίνονται παραλληλισμοί με τις υπόλοιπες
χώρες που αναγκάσθηκαν να υπαχθούν σε πρόγραμμα δανειακής στήριξης,
καταφέρνοντας όμως να το ολοκληρώσουν και να γυρίσουν σελίδα,
απαλλαγμένες από την αυστηρή εποπτεία των πιστωτών. Μία από τις χώρες
αυτές είναι και η Πορτογαλία,
με αρκετούς αναλυτές να επικαλούνται το success story της πορτογαλικής
οικονομίας, την επιτυχημένη επάνοδο της Λισαβόνας στις αγορές και την
αναγέννησή της από τις «στάχτες» της κρίσης χρέους.

Ενα χρόνο μετά την έξοδό της από το μνημόνιο -το οποίο είχε υπογράψει το
2011, λαμβάνοντας συνολική χρηματική βοήθεια 78 δισ. ευρώ- το ΑΕΠ της
Πορτογαλίας κινείται σε τροχιά ανάπτυξης επί πέντε διαδοχικά τρίμηνα,
ενώ η ανεργία έχει υποχωρήσει κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες, στο 11,8%.
Ακόμη πιο σημαντικό, η πρόσφατη κορύφωση της ελληνικής κρίσης μετά βίας
που μεταδόθηκε στην Πορτογαλία: η απόδοση του πορτογαλικού 10ετούς
ομολόγου κυμαίνεται κοντά στο 2,5%, τη στιγμή που η απόδοση του
αντίστοιχου ελληνικού τίτλου υπερβαίνει το 9%.
Η εμπιστοσύνη των επενδυτών αντικατοπτρίζει την επιτυχία της Λισαβόνας
στην εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, σε συνδυασμό με το κλίμα
πολιτικής σταθερότητας, μια εικόνα που έρχεται σε έντονη αντίθεση με την
πολιτική αστάθεια στην Ελλάδα και τις επιφυλάξεις των επενδυτών ως προς
την αποφασιστικότητα της Αθήνας να εφαρμόσει τα προαπαιτούμενα του νέου
μνημονίου.

Στη Ναυτεμπορική άλλωστε τονίζεται ότι η πορτογαλική κυβέρνηση έσπευσε να λάβει μέτρα για την αποκατάσταση του
ελλείμματος, να μεταρρυθμίσει τον εργασιακό τομέα και να αξιοποιήσει
μέσω ιδιωτικοποιήσεων την κρατική περιουσία. Η εκλογική αναμέτρηση του
Οκτωβρίου δημιουργεί κάποια αβεβαιότητα, δεν αναμένεται όμως κάποιο
ανατρεπτικό αποτέλεσμα. Πίσω όμως από το πορτογαλικό «θαύμα» υποβόσκει ο
«πονοκέφαλος» του χρέους και δη του ιδιωτικού, που υπερβαίνει το 200%
του ΑΕΠ, ενώ σχεδόν το ένα πέμπτο των δανείων θεωρείται ως μη
εξυπηρετούμενο. Το χρέος παραμένει η «αχίλλειος πτέρνα» της Πορτογαλίας,
αφήνοντας τη χώρα ευάλωτη στον κίνδυνο ενός νέου σοκ.