Φόβοι για κράχ στην απασχόληση μέσα στο Φθινόπωρο

Της Ρούλας ΣαλούρουΜε το βλέμμα στραμμένο στον ερχόμενο Σεπτέμβρη βρίσκεται η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με στόχο την αποτροπή ενός κράχ ανεργίας. Άλλωστε, το ενδεχόμενο η ανεργία να λάβει νέες, εφιαλτικές διαστάσεις όχι μόνο δεν μπορεί να αποκλειστεί, αλλά θεωρείται από πολλούς επιστήμονες δεδομένο, γεγονός που τρομάζει την κυβέρνηση, καθώς φαίνεται πως από μόνα τους, τα προγράμματα του ΟΑΕΔ -κυρίως επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών- δεν μπορούν παρά να περιορίζουν, το πολύ κατά 3 με 4 ποσοστιαίες μονάδες, το ποσοστό ανεργίας που αυξάνεται ραγδαία. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) μπορεί το γενικό ποσοστό ανεργίας να διαμορφώθηκε τον Απρίλιο στο 15,8% έναντι 16,2% τον Μάρτιο του 2011, όμως η ανεργία στους νέους εκτινάχθηκε στο 43,1% από 30,8% έναν χρόνο πριν, ενώ σιγά σιγά σβήνει και η καρδιά της Βιομηχανίας στην Κεντρική Ελλάδα. Έτσι, στη Στερεά Ελλάδα, χωρίς την ανάσα της εποχικής απασχόλησης, το ποσοστό ανεργίας εκτινάχθηκε στο 20,2% έναντι 11,4% τον Απρίλιο του 2010. Οι επιστήμονες κάνουν πλέον ανοικτά λόγο για πάνω από 1.000.000 ανέργους μέσα στο Φθινόπωρο και η κυβέρνηση ελπίζει ότι θα ισχύσει τελικά, το κακό σενάριο της ανεργίας κοντά στο 16% με 17% και να αποφευχθεί το χειρότερο σενάριο της ανεργίας του 20%.

Ήδη, εκτιμάται ότι
με τις δράσεις του ΟΑΕΔ έχει συγκρατηθεί η αύξηση της ανεργίας τουλάχιστον κατά 3 – 4 ποσοστιαίες μονάδες, δηλαδή κατά περίπου 200.000 άτομα, ενώ συνολικά, περίπου 440.000 άτομα, είτε ως εργαζόμενοι είτε ως αυτοαπασχολούμενοι, είναι ενταγμένα σε προγράμματα διατήρησης και προώθησης της απασχόλησης του ΟΑΕΔ.

Μέσα στον Ιούλιο ξεκίνησε η υλοποίηση των προγραμμάτων Κοινωνικής Εργασίας, στα οποία το υπουργείο έχει εναποθέσει μεγάλο μέρος από τις ελπίδες τους, για ανάσχεση του ποσοστού ανεργίας, εντός του Φθινοπώρου. Στόχος, είναι η τοποθέτηση 57.400 ανέργων στην αγορά εργασίας. Ήδη έχουν αναρτηθεί οι προσκλήσεις για την υποβολή προτάσεων για το σύνολο των 13 Περιφερειών της χώρας συνολικού προϋπολογισμού 188.343.750 ευρώ. Προτεραιότητα δίνεται σε μακροχρόνια και βραχυχρόνια άνεργους που δεν λαμβάνουν επίδομα ανεργίας και σε νέους άνεργους ηλικίας έως 30 ετών. Βέβαια, η διαδικασία είναι χρονοβόρα, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι με ημίμετρα τέτοιου τύπου, με την απασχόληση να διαρκεί το πολύ έως 5 μήνες ετησίως και τον κάθε άνεργο να λαμβάνει επίδομα κοινωφελούς εργασίας που μπορεί να φτάσει έως και τον βασικό μισθό του ανειδίκευτου εργάτη, δεν λύνεται το πρόβλημα, απλώς ανακυκλώνονται οι άνεργοι. Παράλληλα, έχουν ήδη ξεκινήσει οι φωνές για την εμπλοκή των Δήμων και των μη κυβερνητικών οργανώσεων, στα προγράμματα, καθώς η μέχρι σήμερα συμμετοχή τους σε επιδοτούμενες δράσεις, δεν έχει αποδώσει τα καλύτερα...

Σε τοπικό επίπεδο, και πάλι σε συνεργασία με τις Περιφέρειες, από το Σεπτέμβριο, αναμένεται και η σταδιακή υλοποίηση των Τοπικών Συμφώνων Απασχόλησης (ΤΟΠΣΑ), με στόχο την ωφέλεια 37.000 ανέργων. Το προηγούμενο διάστημα ολοκληρώθηκε η διαβούλευση και υπογράφηκαν Πρωτόκολλα Συνεργασίας με 6 Περιφέρειες και ολοκληρώνεται σταδιακά και στις υπόλοιπες.

Τα ΤΟΠΣΑ προβλέπουν τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης σε τοπικό - περιφερειακό επίπεδο, με το υπουργείο Εργασίας να ελπίζει πως τα προγράμματα αυτά θα τρέξουν, καθώς υποστηρίζουν ουσιαστικά τις αναπτυξιακές δράσεις της κάθε Περιφέρειας.

Βάσει του σχεδιασμού, σημαντικό ρόλο αναμένεται να διαδραματίσουν τα προγράμματα κατάρτισης, στα οποία εσχάτως παρατηρείται μια κινητικότητα, μετά από δυόμισι χρόνια αδράνειας.

Αν και τον τελευταίο χρόνο, έχουν ανακοινωθεί και τεθεί σε ισχύ 30 προγράμματα από τον ΟΑΕΔ, από το 2009 δεν έχει καταρτιστεί ούτε ένας άνεργος, παρ’ ό,τι τα προγράμματα κατάρτισης, όλα τα προηγούμενα χρόνια συμμετείχαν σημαντικά, στην προσπάθεια συγκράτησης της ανεργίας σε ανεκτά επίπεδα.

Σύμφωνα με τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της κατάρτισης, στον πάγο επί τουλάχιστον δύο χρόνια, παραμένουν 6 προγράμματα κατάρτισης. Σύμφωνα με τον ΕΛΣΕΚΕΚ, τον φορέα που εκπροσωπεί τα πιστοποιημένα ΚΕΚ, η καθυστέρηση αυτή, τινάζει στον αέρα τόσο το μέλλον των Κέντρων, όσο και των σχεδόν 65.000 ανέργων που θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στα προγράμματα αυτά.

Το προηγούμενο διάστημα, έγινε, με σημαντική καθυστέρηση και η επιλογή 579 επιχειρήσεων για τις οποίες ο ΟΑΕΔ θα προχωρήσει στη σύνταξη ολοκληρωμένων σχεδίων δράσης, μεταξύ των οποίων θα περιλαμβάνεται και η κατάρτιση των εργαζόμενων. Το πρόγραμμα αφορά στις επιχειρήσεις που απασχολούν 50 εργαζόμενους και άνω, και έχουν προχωρήσει ή θα προχωρήσουν σε μέτρα διαρθρωτικής προσαρμογής. Συνολικά, υπολογίζεται πως θα ωφεληθούν 48.500 εργαζόμενοι με δράσεις κόστους 109.961.672 ευρώ. Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, οι εταιρείες θα έπρεπε να έχουν αξιολογηθεί – επιλεγεί εντός του 2010 προκειμένου το πρόγραμμα να ξεκινήσει στις αρχές του 2011.

Συνολικά υποβλήθηκαν 601 αιτήσεις-σχέδια επιχειρήσεων, από τα οποία 22 απορρίφθηκαν, επειδή ορισμένες εξ αυτών δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις ένταξης στο πρόγραμμα και άλλες έλαβαν χαμηλή βαθμολογία κατά την αξιολόγησή τους.

Εν τω μεταξύ, ολοκληρώθηκε με συνοπτικές διαδικασίες, εντός 3 ημερών, η δημόσια διαβούλευση του σχεδίου πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την υλοποίηση προγραμμάτων συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης και αναβάθμισης εργασιακών δεξιοτήτων ανέργων οικοδομών και συναφών επαγγελμάτων, με αντικείμενο την εκμάθηση σύγχρονων μεθόδων και τεχνικών ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων.

Με το πρόγραμμα αυτό, θα ξεκινήσει πιλοτικά, η εφαρμογή του μέτρου των επιταγών κατάρτισης (voucher) που αποτελεί πρόταση των εμπλεκόμενων φορέων, τα τελευταία χρόνια. Ο κάθε άνεργος αλλά και ο εργαζόμενος θα μπορεί να επιλέξει ο ίδιος το αντικείμενο και τον Φορέα κατάρτισης. Οι Φορείς κατάρτισης μπορεί να είναι πιστοποιημένα ΙΕΚ, ΚΕΚ, σχολές ΟΑΕΔ, Κέντρο Ελευθέρων Σπουδών, ΤΕΙ, ΑΕΙ, κλπ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η αρχή θα γίνει από τους άνεργους οικοδόμους και το πρόγραμμα δίνει τη δυνατότητα μετατροπής του επιδόματος ανεργίας σε επίδομα απασχόλησης για 10.000 ανέργους, προϋπολογισμού 120.000.000 ευρώ.

Άλλα τρία προγράμματα αναμένεται να ενεργοποιηθούν εντός του επόμενου διαστήματος, και αφορούν στην επιχορήγηση επιχειρήσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού για την απασχόληση 5.000 ανέργων ηλικίας 55-64 ετών, στη διατήρηση 10.000 θέσεων εργασίας σε τουριστικές επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας με επιχορήγηση μέρους των εργοδοτικών εισφορών και στην επιχορήγηση επιχειρήσεων για την πρόσληψη 5.000 ανέργων πτυχιούχων ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων πανεπιστημιακού και τεχνολογικού τομέα.

Ήδη, το ΔΣ του ΟΑΕΔ ενέκρινε την υλοποίηση του «Προγράμματος διατήρησης 10.000 θέσεων εργασίας με επιχορήγηση μέρους των εργοδοτικών εισφορών σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας, έτους 2011». Σκοπός του προγράμματος είναι η διατήρηση 10.000 θέσεων απασχόλησης σε συνεχούς λειτουργίας ξενοδοχειακά καταλύματα, με την επιχορήγηση μέρους του μη μισθολογικού κόστους που αντιστοιχεί στο 40% των εισφορών που βαρύνουν τον εργοδότη (εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών) για χρονικό διάστημα 12 μηνών.

Σημειώνεται ότι από το αντίστοιχο πρόγραμμα του 2010 διατηρήθηκαν 7.695 θέσεις απασχόλησης στον τουριστικό τομέα.

Ωφελούμενοι του προγράμματος είναι: α) ξενοδοχοϋπάλληλοι, οι οποίοι κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για υπαγωγή στο πρόγραμμα, απασχολούνται με σχέση εργασίας αορίστου χρόνου και οι οποίοι συνεχίζουν να απασχολούνται στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας με το ίδιο καθεστώς απασχόλησης που απασχολούνταν κατά τη διάρκεια του τριμήνου πριν την αίτηση υπαγωγής της επιχείρησης στο πρόγραμμα, για χρονικό διάστημα 12 μηνών και

β) ξενοδοχοϋπάλληλοι με συμβάσεις ορισμένου χρόνου υπό την προϋπόθεση να έχει γίνει έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, επέκταση της σύμβασής τους μέχρι τη λήξη του προγράμματος.

Δικαιούχοι του προγράμματος είναι:

Κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα: Ξενοδοχεία κλασικού τύπου. Ξενοδοχεία τύπου ΜΟΤΕΛ. Ξενοδοχεία τύπου επιπλωμένων διαμερισμάτων. Ξενοδοχεία κλασικού τύπου και επιπλωμένων διαμερισμάτων. Οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις με ή χωρίς οικίσκους.

Βασικές προϋποθέσεις συμμετοχής στο πρόγραμμα για τα ξενοδοχειακά καταλύματα συνεχούς λειτουργίας είναι να:
α) διαθέτουν άδεια λειτουργίας του Ε.Ο.Τ. σε ισχύ,
β) διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό τόσο του προσωπικού που απασχολείται με σχέση εργασίας αορίστου χρόνου όσο και του προσωπικού που απασχολείται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου υπό την προϋπόθεση να έχει γίνει έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για υπαγωγή στο πρόγραμμα επέκταση της σύμβασής τους μέχρι τη λήξη του προγράμματος, ήτοι για δώδεκα (12) μήνες και
γ) μην έχουν προβεί, κατά τη διάρκεια του τριμήνου πριν την αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα, σε μείωση προσωπικού.

Ως μείωση προσωπικού θεωρείται η καταγγελία της σύμβασης εργασίας, όπως επίσης και η εθελουσία έξοδος που γίνεται με πρωτοβουλία του εργοδότη, μέσω προγραμμάτων παροχής οικονομικών κυρίως κινήτρων εθελούσιας εξόδου.

Δεν θεωρείται μείωση προσωπικού η καταγγελία σύμβασης εργασίας λόγω συνταξιοδότησης, εφόσον προσκομισθούν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, η επιχείρηση θα πρέπει να έχει προβεί σε αντικατάσταση του μισθωτού έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συμμετοχής στο πρόγραμμα.

Κατά τη διάρκεια του προγράμματος δεν θα πρέπει η δικαιούχος επιχείρηση να προβεί σε μείωση προσωπικού λόγω καταγγελίας σύμβασης εργασίας ή αποχώρησης για οποιοδήποτε λόγο, εκτός της καταγγελίας σύμβασης εργασίας ή της αποχώρησης λόγω συνταξιοδότησης εφόσον προσκομισθούν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.

Όπως αποφασίστηκε σε πρόσφατη κυβερνητική σύσκεψη, μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου θα συσταθεί κοινή ομάδα εμπειρογνωμόνων από όλα τα συναρμόδια υπουργεία για συντονισμό, διαχείριση και έλεγχο όλων των προγραμμάτων.

Θα καταγραφούν όλα τα προγράμματα που βρίσκονται σε εξέλιξη και όσα ακόμα σχεδιαστούν και θα αναρτώνται σε κοινή ιστοσελίδα, για όλα τα υπουργεία, έτσι ώστε να υπάρχει εύκολη πρόσβαση για την ενημέρωση κάθε ενδιαφερόμενου. Επίσης, θα τεθεί σε λειτουργία συμβουλευτικό κέντρο (call center) με 30 γραμμές, προκειμένου ο κάθε ενδιαφερόμενος να μπορεί να αντλήσει πληροφόρηση έγκυρη και να βοηθηθεί στις επιλογές του.

Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου, στις αρχές Σεπτεμβρίου θα ψηφιστεί από την Βουλή το νέο πλαίσιο για την Κοινωνική Οικονομία και επιχειρηματικότητα και ξεκινάει άμεσα η υλοποίηση του, με προϋπολογισμό ύψους αρχικά 60 εκ. ευρώ από το ΕΣΠΑ και επιπλέον 40 εκ. ευρώ στη συνέχεια.

Σχόλια