Νόμιμη ή όχι η εξαήμερη απασχόληση στα ξενοδοχεία;

Όπως είναι γνωστό, οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, δεσμεύουν μόνο τα
μέλη των συμβαλλομένων στη ΣΣΕ, συνδικαλιστικών οργανώσεων εργοδοτών και
εργαζομένων.

Εφόσον λοιπόν δεν υπάρχει δεσμευτικότητα τήρησης κάποιας ΣΣΕ και οι όροι
αμοιβής και εργασίας καθορίζονται με ελεύθερη συμφωνία εργαζόμενου και
εργοδότη, ή τηρείται η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ),
τότε η εξαήμερη εβδομαδιαία απασχόληση δεν απαγορεύεται, τηρουμένων των
διατάξεων για τα  νόμιμα  όρια ωρών απασχόλησης.

Ειδικότερα:

Α. Στη ΣΣΕ ξενοδοχοϋπαλλήλων Ν. Ηρακλείου αναφέρεται ότι επιτρέπεται η
εξαήμερη απασχόληση κατά την περίοδο που η πληρότητα υπερβαίνει το 75%.

Συγκεκριμένα, στο άρθ. 22 της ΣΣΕ (ΠΚ 5/7-4-2014 ΤΚΕ Ηρακλείου) αναφέρεται:

«Με την παρούσα Σ.Σ.Ε. και εφόσον απαιτείται παρέκκλιση από τις κείμενες
διατάξεις λόγω φόρτου εργασίας (συνέδρια – κοινωνικές εκδηλώσεις)
συμφωνούνται και τα παρακάτω: Οι επιχειρήσεις που αναφέρονται στην
παρούσα Σ.Σ.Ε. σε περίπτωση που παρουσιάσουν πληρότητα που υπερβεί το
75% ... επιτρέπεται να απασχολήσουν τους μισθωτούς την 6η ημέρα της
εβδομάδας, δηλαδή το ένα ρεπό τους, το οποίο θα αμείβεται και θα
ασφαλίζεται με αποζημίωση ενός ημερομισθίου, συν 75% αν συμπέσει
Κυριακή. Στις άλλες περιπτώσεις το πενθήμερο εξακολουθεί να ισχύει με
παρέκκλιση μόνο για την ανωτέρω περίπτωση.»

Στο ίδιο πνεύμα κινούνται και οι ΣΣΕ ξενοδοχοϋπαλλήλων Χανίων και
Λασιθίου, επιτρέποντας όμως την εξαήμερη απασχόληση όταν η πληρότητα
υπερβαίνει το 70%.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, και με τις προϋποθέσεις που αναφέρονται, οι
εργοδότες επιτρέπεται να απασχολήσουν τους εργαζόμενους που δεσμεύονται
από τις παραπάνω Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας σε εξαήμερη βάση εφόσον
τηρούνται και οι λοιπές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας, δηλαδή η
εφαρμογή του 40ωρου, κατανεμημένου σε 6 ημέρες (π.χ. 6 ώρες και 40 λεπτά
ημερησίως). Εφόσον η απασχόληση ανέλθει στις 48 ώρες (6 ημέρες Χ 8
ώρες) ή και λιγότερες αλλά άνω των 40 ωρών εβδομαδιαία, πρέπει να
καταβάλλεται στους εργαζόμενους για τις επιπλέον ώρες, ωρομίσθιο
προσαυξημένο κατά 20% ως υπερεργασία. (έγγρ. Υπουργ. Εργασίας
30873/2-5-2014)

Οι επιχειρήσεις που δεσμεύονται από τις προηγούμενες ΣΣΕ, κατά το
διάστημα τήρησης της πεμνθήμερης απασχόλησης, επιτρέπεται να
απασχολήσουν τους μισθωτούς, πέραν του ανωτάτου ορίου της ημερησίας και
εβδομαδιαίας εργασίας και μέχρι μία (1) ώρα την ημέρα χωρίς να
υποχρεούνται να καταβάλλουν πρόσθετη αμοιβή εξ αιτίας αυτής της
υπέρβασης, υπό την προϋπόθεση ότι ο μέσος όρος των ωρών της εβδομαδιαίας
εργασίας σε περιόδου 8 το πολύ εβδομάδων, δεν υπερβαίνει τον αριθμό των
σαράντα (40) ωρών εργασίας.

Η υπέρβαση των προαναφερομένων χρονικών πλαισίων εργασίας δημιουργεί την
υποχρέωση καταβολής των νομίμων προσαυξήσεων. Στη περίπτωση αυτή,
εργασία πέραν των 45 ωρών την εβδομάδα, αλλά και των 48 ωρών επί
εξαημέρου, θεωρείται υπερωρία και αμείβεται σύμφωνα με τις διατάξεις του
Ν.3863/2010, δηλ. για κάθε ώρα νόμιμης υπερωρίας και μέχρι τη
συμπλήρωση των επιτρεπομένων ορίων (120 ώρες για τους υπαλλήλους ετησίως
και 30 συνήθως για τους εργατοτεχνίτες το εξάμηνο) αμοιβή ίση με το
καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά σαράντα τοις εκατό (40%).

Για να ξεπεραστούν τα παραπάνω νόμιμα όρια υπερωριακής απασχόλησης από
τον εργοδότη, απαιτείται άδεια από το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (ΑΣΕ).
 Στην περίπτωση αυτή η υπερωρία αμείβεται με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο
προσαυξημένο κατά εξήντα τοις εκατό (60%).

Οι υπερωρίες πρέπει να καταχωρούνται στο ειδικό βιβλίο υπερωριών και να
αναγγέλλονται ηλεκτρονικά στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ μέχρι 15 κάθε μήνα, για τις
πραγματοποιηθείσες υπερωρίες του προηγούμενου μήνα.  

Αν παραβιαστούν τα προαναφερθέντα όρια νόμιμης υπερωρίας τότε οι
εργαζόμενοι δικαιούνται για κάθε ώρα (κατ’ κατ’ εξαίρεση υπερωρία)
αποζημίωση ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά ογδόντα
τοις εκατό (80%).

Αναφέρεται τέλος, ότι η ΣΣΕ ξενοδοχοϋπαλλήλων όλης της χώρας, δεν
επιτρέπει την εξαήμερη απασχόληση για τους εργαζόμενους που ανήκουν σ΄
αυτήν, επιτρέπει όμως την επέκταση της ημερήσιας και εβδομαδιαίας
απασχόλησης υπό προϋποθέσεις.

Συγκεκριμένα στο άρθ. 5 της συλλογικής σύμβασης αναφέρεται:
Οι επιχειρήσεις που αναφέρονται στην παρούσα και στις οποίες εφαρμόζεται
το σύστημα πενθήμερης εργασίας σε περίπτωση που παρουσιάσουν πληρότητα
που υπερβεί το 75% και για όσο διάστημα διατηρείται το συγκεκριμένο
ποσοστό, επιτρέπεται να απασχολήσουν τους μισθωτούς, πέραν του ανωτάτου
ορίου της ημερήσιας και εβδομαδιαίας εργασίας και μέχρι δύο (2) ώρες
ημερησίως, χωρίς να καταβάλουν πρόσθετη αμοιβή εξ' αιτίας αυτής της
υπέρβασης, υπό την προϋπόθεση ότι ο μέσος όρος των ωρών εβδομαδιαίας
εργασίας υπολογιζόμενες επί περιόδου οκτώ (8) το πολύ εβδομάδων, δεν
υπερβαίνει τον αριθμό των 40 ωρών εργασίας. Προς αντιστάθμιση των
πρόσθετων ωρών εργασίας δύναται να χορηγείται στον εργαζόμενο αντί
μειωμένου ωραρίου ανάλογη ημερήσια ανάπαυση (ρεπό) ή συνδυασμός και των
δύο.