«Το Καστελόριζο ήταν μια απόφαση για να μην πάμε στον γκρεμό, στη χρεοκοπία. Ήταν μονόδρομος, δεν ήταν ευχάριστη απόφαση για εμένα αλλά απαραίτητη για τη χώρα. Όλοι οι οικονομολόγοι, ακόμα και αν διαφωνούσαν στο μίγμα των μέτρων, συμφωνούσαν ότι η Ελλάδα ήθελε βοήθεια και είχε αποκλειστεί από τις αγορές», δήλωσε πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου μιλώντας στην εκπομπή «Ιστορίες» του ΣΚΑΙ, επισημαίνοντας ότι σε αντίθετη περίπτωση η Ελλάδα θα χρεοκοπούσε, οπότε ήταν μονόδρομο η προσφυγή της Ελλάδας στο μηχανισμό στήριξης το 2010, συμπληρώνοντας:
«Αν υπήρχε πιο αποφασιστική και άμεση αντίδραση από την Ευρώπη στα πρώτα βήματα, όταν ήδη παίρναμε τα πρώτα μέτρα μείωσης του ελλείμματος, μπορεί να είχαμε αποφύγει την ένταξη μας στο μηχανισμό. Αλλά η Ευρώπη δεν γνώριζε και δεν ήθελε τότε. Το πρώτο μεγάλο λάθος των εταίρων ήταν να πουν ότι το πρόβλημα είναι η Ελλάδα και αν η Ελλάδα βάλει σε τάξη την οικονομία της το πρόβλημα θα λυθεί. Ωστόσο, ενώ εμείς βάζαμε τάξη στα οικονομικά μας βλέπαμε ότι οι αγορές δεν πείθονται».
Δεν ήθελα εγώ το ΔΝΤ
Στην ερώτηση για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρώτο μνημόνιο, ο πρόεδρος του Κινήματος Δημοκρατών Σοσιαλιστών επέμεινε ότι η Ε.Ε. ζήτησε «να υπάρχει μια τεχνική βοήθεια», ενώ επέρριψε ευθύνες στους Ευρωπαίους και ειδικότερα στη Γερμανία, καταλογίζοντάς τους ότι δεν παρείχαν σαφή στήριξη στην Ελλάδα, συντηρώντας τον φόβο των αγορών. «Δεν ήθελα εγώ το ΔΝΤ. Το ξέρουν όλοι πια και είναι γεγονός πια αυτός ο μύθος. Η Γερμανία ήθελε το ΔΝΤ», υπογράμμισε.
Καστελόριζο
Για την απόφαση του να ανακοινώσει από το Καστελόριζο την ένταξη της Ελλάδας στον μηχανισμό στήριξης σημείωσε ότι «αυτή η ανακοίνωση θα γύρναγε όλο τον κόσμο και ήθελα να είναι η εικόνα αυτής της Ελλάδας που θα φανεί, που όλοι ξέρουμε και αγαπάμε – και θέλαμε επίσης να δώσουμε κουράγιο στον κόσμο».
Το δημοψήφισμα
«Σε αυτό το πλαίσιο η απόφαση για το δημοψήφισμα δεν θα ήταν μόνο για να μιλήσει ο ελληνικός λαός, αλλά θα ήταν και ένα ισχυρότατο μήνυμα ώστε να τελειώσει το θέμα του Grexit», πρόσθεσε ο κ. Παπανδρέου.
«Μετά τα έκτροπα στις παρελάσεις για την 28η Οκτωβρίου πείστηκα ότι αν δεν υπήρχε μια απόφαση του ελληνικού λαού θα υπήρχαν ανυπέρβλητα εμπόδια στην υλοποίηση του δεύτερου προγράμματος», ανέφερε.
Για την αντίδραση των ηγετών της Γερμανίας και της Γαλλίας λίγες ημέρες αργότερα στη σύνοδο της G-20 στις Κάννες ο κ. Παπανδρέου σημείωσε ότι η Merkel τον στήριξε, ενώ ο Sarkozy «ήταν έξαλλος, πιθανώς του χάλασα το πάρτι της G-20 καθώς έπρεπε να ασχοληθεί με την ελληνική κρίση, αλλά και με την Ιταλία που είχε προβλήματα εκείνη την περίοδο».
Εκτίμησε πάντως ότι το «το δημοψήφισμα θα μας είχε λυτρώσει»
«Πιστεύω ότι θα κερδίζαμε, θα υπερίσχυε το ‘ναι'», ανέφερε.
«Ωστόσο, ένα μικρό μέρος των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ διαφώνησαν δημοσίως, ενώ δεν ήταν μόνο η εσωκομματική αντίδραση που δεν επέτρεψε το δημοψήφισμα, υπήρχε ένα πλέγμα καταστημένων δυνάμεων που εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία».
«Ζήτησα ψήφο εμπιστοσύνης – θεώρησα ότι έπρεπε να συνεχίσει το πρόγραμμα και εφόσον δεν μπορούσε να γίνει μέσω του δημοψηφίσματος, ας γινόταν με άλλες δυνάμεις και έτσι οδηγηθήκαμε στην κυβέρνηση Παπαδήμου», πρόσθεσε.
Νταβός
Για την περιβόητη συνάντηση του με τον επικεφαλής του ΔΝΤ Dominique Strauss-Kahn σε μια κουζίνα στο Νταβός όπου φέρεται να αποφασίστηκε το ελληνικό πρόγραμμα – όπως δήλωσε στην ίδια εκπομπή ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου – ο κ. Παπανδρέου σημείωσε ότι ο επικεφαλής του Ταμείου δεν θεωρούσε απαραίτητη τη συμμετοχή του ΔΝΤ.
«Θα μπορούσε το Ταμείο να δώσει τεχνική βοήθεια ίσως, αλλά το ύψος των δανείων δεν θα μπορούσε να το καλύψει», δήλωσε. «Θέλαμε ευρωπαϊκό μηχανισμό, δεν μπορούσε να λυθεί το πρόβλημα χωρίς ευρωπαϊκές δυνάμεις».
«Δεν ήθελα εγώ το ΔΝΤ, η Γερμανία το ήθελε», πρόσθεσε.
Επισήμανε εξάλλου ότι το Ταμείο είχε έρθει το 2005 στην Ελλάδα. «Ο τότε συντονιστής είχε προειδοποιήσει ότι θα ξεφύγουν τα δημοσιονομικά, ενώ το ταμείο κατέθεσε προτάσεις για βελτίωση του φορολογικού συστήματος και αυτές πήγαν στον κάλαθο των αχρήστων», δήλωσε.
Καταστροφική η περίοδος Καραμανλή
Ο πρώην πρωθυπουργός ανέφερε ότι η κατάσταση της οικονομίας ήταν απελπιστική, τονίζοντας ότι «την καταστροφική περίοδο 2007-2009 εκτοξεύτηκε το χρέος και τριπλασιάστηκε το έλλειμμα», ενώ έκανε λόγο για στατιστική απάτη.
«Παραλάβαμε την οικονομία σε απελπιστική κατάσταση και αντιδράσαμε αμέσως: μέσα σε τρεις εβδομάδες καταθέσαμε προϋπολογισμό με μέτρα μείωσης του ελλείμματος κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες – καμία χώρα δεν το έκανε τόσο γρήγορα, εμείς πήραμε μέτρα και γρήγορα».
«Ωστόσο, αυτό που συνειδητοποιήσαμε πολύ γρήγορα στο Νταβός τον Ιανουάριο του 2010 ήταν πως ότι και να έκανε η Ελλάδα δεν θα αρκούσε εάν δεν υπήρχε σοβαρή στήριξη από την Ευρώπη».
Για το «λεφτά υπάρχουν»
Για την περιβόητη προεκλογική δήλωση του ότι «λεφτά υπάρχουν» ο κ. Παπανδρέου υπογράμμισε ότι το ΠΑΣΟΚ απέφυγε να διολισθήσει στην παροχολογία: «το κόμμα μας υποσχέθηκε τα λιγότερα από κάθε άλλο κόμμα στη μεταπολίτευση, το πρόγραμμα μας ήταν οι μεταρρυθμίσεις».
«Είχα πει λεφτά θα υπάρξουν εάν χτυπήσουμε τη φοροδιαφυγή, αν κάνουμε μεταρρυθμίσεις, αν αλλάξουμε τη δημόσια διοίκηση. Το κυρίαρχο σύνθημα ήταν αλλάζουμε ή βουλιάζουμε», τόνισε, ενώ η ΝΔ μας κατηγορούσε ότι καταστροφολογούμε.
Απόφαση της Ντοβίλ
Ο κ. Παπανδρέου έκανε ξεχωριστή αναφορά στην απόφαση της Ντοβίλ όταν η Γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel και ο Γάλλος πρόεδρος Nicolas Sarkozyσυμφώνησαν για τη συμμετοχή ιδιωτών σε αναδιαρθρώσεις κρατικού χρέους.
«Η Ελλάδα εκείνη την περίοδο πήγαινε καλά, τα spreads υποχωρούσαν, αλλά ήρθε η συμφωνία της Ντοβίλ που έλεγε θα τιμωρήσουμε τις τράπεζες που χρηματοδοτούν χώρες που στο μέλλον μπορεί να έχουν πρόβλημα».
«Έτσι σε μια ευάλωτη και φοβισμένη αγορά αναζωπύρωσαν το ρίσκο δανεισμού. Αυτή η απόφαση έγινε μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία και οι αγορές σταμάτησαν να δανείζουν τις χώρες».
«Επικοινώνησα με την Merkel και της είπα ότι δεν θα μπορούμε να βγούμε στις αγορές και θα μας χρηματοδοτεί η Ευρώπη για πολλά χρόνια και έτσι το χρέος θα περάσει από τις τράπεζες στα κράτη. Το κατάλαβε αλλά η ζημιά είχε ήδη γίνει και αυτός ήταν ο βασικός λόγος που η Ελλάδα το 2012 δεν βγήκε στις αγορές».