Ο πρώην πρόεδρος της Κολομβίας Άλβαρο Ουρίμπε (2002-2010) παρουσιάστηκε χθες Τρίτη, συνοδευόμενος από πολλούς σωματοφύλακες και κοινοβουλευτικούς του κόμματός του, ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου για να καταθέσει, κεκλεισμένων των θυρών, εντός των ορίων μιας έρευνας που χαρακτηρίζεται ιστορική, αλλά διχάζει βαθιά τη χώρα της Λατινικής Αμερικής.
Το Ανώτατο Δικαστήριο διενεργεί έρευνα για τις κατηγορίες πως ο Ουρίμπε — ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης της λεγόμενης σκληρής δεξιάς της Κολομβίας, σήμερα γερουσιαστής — δωροδόκησε και πίεσε μάρτυρες ώστε να πάρουν πίσω τις καταγγελίες τους σύμφωνα με τις οποίες ο ίδιος και η οικογένειά του διατηρούσαν δεσμούς με ακροδεξιές παραστρατιωτικές οργανώσεις που έσπειραν τον τρόμο και διαδραμάτισαν κεντρικό ρόλο στον εμφύλιο πόλεμο στη χώρα που μαίνεται για πάνω από πέντε δεκαετίες.
Ένα σημαντικό βήμα για τον τερματισμό του πολέμου στην Κολομβία έγινε όταν ο διάδοχος του Ουρίμπε, ο Χουάν Μανουέλ Σάντος, υπέγραψε ειρηνευτική συμφωνία με την πρώην οργάνωση ανταρτών Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας (FARC), το 2016.
Υποστηρικτές και αντίπαλοι του πρώην προέδρου Ουρίμπε διαδήλωσαν χθες στην Μπογοτά. Κάποιοι από αυτούς αποπειράθηκαν να εισβάλουν στο κτίριο του Ανώτατου Δικαστηρίου.
Οι επικριτές του Ουρίμπε τονίζουν πως οφείλει να λογοδοτήσει στη δικαιοσύνη για σωρεία κατάφωρων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο 67χρονος ηγέτης του Δημοκρατικού Κέντρου (CD), του κόμματος στο οποίο ανήκει ο νυν πρόεδρος Ιβάν Ντούκε, είναι αντιμέτωπος με δεκάδες δικαστικές έρευνες, όμως καμιά δεν έχει φθάσει τόσο μακριά όσο αυτή.
Ο Άλβαρο Ουρίμπε έγινε ο πρώτος πρώην πρόεδρος στην ιστορία της Κολομβίας που προσήλθε να καταθέσει ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου.
Η έρευνα προέκυψε από τις μαρτυρίες πρώην παραστρατιωτικών, που είχαν δώσει συνεντεύξεις στον Ιβάν Σεπέδα, μέλος του Κογκρέσου, ενώ κρατούνταν στη φυλακή. Κατηγόρησαν τον Ουρίμπε πως συνέβαλε καίρια στην ίδρυση μιας παραστρατιωτικής οργάνωσης στα μέσα της δεκαετίας του 1990.
Ο Ουρίμπε υπέβαλε μήνυση εναντίον του Σεπέδα μετά την αποκάλυψη των κατηγοριών. Όμως η υπόθεση πήρε άλλη τροπή τον Φεβρουάριο του 2018, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε να διενεργήσει έρευνα σε βάρος του ιδίου.
Ο πρώην πρόεδρος φέρεται να δωροδόκησε και να πίεσε πρώην παραστρατιωτικούς προκειμένου να αλλάξουν στάση, να καταθέσουν πως ο Σεπέδα προσπαθούσε να τον συκοφαντήσει.
Σύμφωνα με το ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο Caracol, ο Ουρίμπε σκόπευε να καταθέσει ότι δεν ήταν ενήμερος πως καταβλήθηκαν δωροδοκίες εξ ονόματός του. Ο Ουρίμπε εξαρχής διακηρύσσει την αθωότητά του και αμφισβητεί την ανεξαρτησία και την αμεροληψία του θεσμού.
Η διαδικασία στο Ανώτατο Δικαστήριο ενδέχεται να διαρκέσει αρκετές ημέρες, σύμφωνα με δικηγόρους του πρώην προέδρου.
Εξαιρετικά αμφιλεγόμενος, ο πρώην αρχηγός του Κράτους διέταξε να εξαπολυθούν ευρείας κλίμακας στρατιωτικές επιχειρήσεις, που θεωρήθηκε ότι αποδυνάμωσαν την οργάνωση FARC, αλλά οδήγησαν επίσης στο σκάνδαλο που έμεινε γνωστό στην Κολομβία με την ονομασία «ψευδώς θετικά» (falsos positivos). Ο όρος αναφέρεται στις δολοφονίες αμάχων, που κατόπιν παρουσιάζονταν χάρη σε «ψευδώς θετικά» αποδεικτικά στοιχεία ως αντάρτες από στρατιωτικούς, που έτσι εξασφάλιζαν προαγωγές και επιδόματα λόγω των υποτιθέμενων επιτευγμάτων τους σε επιχειρήσεις και μάχες.
Οι επικριτές του Ουρίμπε καταγγέλλουν επίσης ότι βρισκόταν πίσω από παράνομες υποκλοπές με στόχο πολιτικούς του αντιπάλους και πως ήταν ο εγκέφαλος άλλου ενός σκανδάλου, γνωστού στη χώρα με την ονομασία parapolítica, που αναφέρεται στις σχέσεις μεταξύ παραστρατιωτικών και αιρετών.
Ο Ουρίμπε πρωταγωνίστησε στην εκστρατεία εναντίον της ειρηνευτικής συμφωνίας της κυβέρνησης του Χουάν Μανουέλ Σάντος με την οργάνωση FARC και στήριξε ανεπιφύλακτα την υποψηφιότητα του Ντούκε, νέου πολιτικού και για πολλούς προστατευομένου του ηγέτη της κολομβιάνικης δεξιάς.
Μετά τη συμφωνία, η μεγαλύτερη οργάνωση ανταρτών στη Λατινική Αμερική αφοπλίστηκε, διαλύθηκε και μετασχηματίστηκε σε πολιτικό κόμμα.
Ο πρόεδρος Ντούκε δήλωσε χθες πως θεωρεί τον Ουρίμπε προσωποποίηση της «εντιμότητας» και ότι ο πολιτικός του μέντορας «εργάστηκε όσο ελάχιστοι άλλοι» για «το καλό αυτής της χώρας».
Από την πλευρά του, ο κεντροαριστερός γερουσιαστής Σεπέδα δήλωσε πως ελπίζει ότι θα υπάρξει σεβασμός της ανεξαρτησίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου και ότι η εκτελεστική εξουσία θα απόσχει από την άσκηση πιέσεων, τιμώντας «την αλήθεια, τη δικαιοσύνη και τη δημοκρατία».
Όταν ο Ουρίμπε κλήθηκε να καταθέσει, ο πρώην πρόεδρος ανακοίνωσε πως παραιτείται από το αξίωμα του γερουσιαστή, κίνηση που οι επικριτές του θεώρησαν ότι είχε στόχο η υπόθεση να πάψει να εμπίπτει στη διαδικασία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, πράγμα που αρνείται.
Στον αδελφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο στην Κολομβία ενεπλάκησαν κάπου τριάντα οργανώσεις ανταρτών, παραστρατιωτικά τάγματα θανάτου, ο στρατός, τα σώματα ασφαλείας, αλλά και συμμορίες που διακινούν ναρκωτικά. Η σύρραξη στην Κολομβία στοίχισε τη ζωή σε πάνω από 260.000 ανθρώπους, στη συντριπτική τους πλειονότητα (82%) άμαχους, άλλοι 83.000 άνθρωποι θεωρούνται επισήμως αγνοούμενοι ως και σήμερα, ενώ πάνω από επτά εκατομμύρια πολίτες εκτοπίστηκαν από το 1958, κατά στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το 2018 το Εθνικό Κέντρο για την Ιστορική Μνήμη.
Παρά τη συμφωνία ειρήνης, η οργάνωση Στρατός Εθνικής Απελευθέρωσης (ELN) αλλά και αποστάτες των FARC συνεχίζουν να πολεμούν εναντίον των κυβερνητικών δυνάμεων.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ