Στον …Προκρούστη μπαίνουν όλες οι νέες συντάξεις με απώλειες που μπορεί να φτάσουν τα 300 ευρώ, και να κινηθούν από 8% έως 25% τον μήνα, ενώ δραματικές είναι οι περικοπές για τους πλέον αδύναμους, όπως είναι οι χήρες και τα άτομα με αναπηρία.
Αυτή η καταιγίδα μειώσεων που θα πλήξει το εισόδημα 60.000 ασφαλισμένων οι οποίοι έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης από τις 13-5-2016 και μετά, είναι ο βασικός λόγος που έντεκα μήνες μετά τη ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου, δεν έχει εκδοθεί ακόμα η εφαρμοστική εγκύκλιος για τον υπολογισμό των νέων συντάξεων.
Μπορεί να ξεπεράστηκε το εμπόδιο που θεωρητικά υπήρχε, με το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή αντί του δείκτη της ΕΛΣΤΑΤ αλλά η διαδικασία δεν έχει «ξεπαγώσει» ακόμα.
Όπως αναφέρει στις «Ειδήσεις» ο πρόεδρος της ΠΟΣΕ ΙΚΑ Βαγγέλης Θεοδωρίδης «η εγκύκλιος δεν έχει ακόμα εκδοθεί. Και ο λόγος είναι ότι θα ξεσηκωθεί η λαϊκή κατακραυγή,για τις μεγάλες μειώσεις που θα υποστούν οι συντάξεις. Η εικόνα είναι ακόμα πιο άσχημη για τις συντάξεις χηρείας και τις αναπηρικές».
Όπως επισημαίνουν παράγοντες της κοινωνικής ασφάλισης, ο νέος τρόπος υπολογισμού έχει «ταβάνι» στα 1.200 ευρώ σύνταξη και φέρνει μεγάλες απώλειες, ιδιαίτερα σε όσους είχαν πολλά έτη ασφάλισης και υψηλές αποδοχές.Στους μεγάλους χαμένους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα συγκαταλέγονται όσοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με 35 και πλέον έτη, όσοι έχουν συντάξιμες αποδοχές 1.100 ευρώ και άνω, μητέρες με βαρέα, καθώς καταργούνται τα κατώτατα όρια και προβλέπεται σημαντικά μειωμένη εθνική σύνταξη, όπως και όσοι εξαγοράζουν πλασματικά έτη.
Αντιστοίχως, στους χαμένους μισθωτούς του Δημοσίου θα βρεθούν όσοι συνταξιοδοτηθούν με περισσότερα από 25 έτη ασφάλισης, οι υπάλληλοι πανεπιστημιακής και τεχνολογικής εκπαίδευσης των οποίων οι αποδοχές είναι υψηλότερες προς το τέλος της υπαλληλικής τους σταδιοδρομίας, οι ένστολοι και όσοι εξαγοράζουν πλασματικά έτη ασφάλισης. Δικηγόροι, γιατροί, έμποροι και αυτοκινητιστές ασφαλισμένοι σε ΕΤΑΑ και ΟΑΕΕ είναι οι μεγάλοι χαμένοι του νέου τρόπου υπολογισμού των συντάξεων. Εκτιμάται ότι οι μεσοσταθμικές μειώσεις ανέρχονται κοντά στο 15% με 18% για τους νέους συνταξιούχους του δημοσίου. Χαμένοι είναι επίσης και όσοι δουν «προσωπική διαφορά» μικρότερη του 20%, καθώς θα οδηγηθούν σε αντίστοιχες μειώσεις συντάξεων, χάνοντας στην πράξη το «μπόνους μετάβασης» από το παλαιό στο νέο σύστημα.
Πρόσθετα, καθώς οι συντάξεις στο εξής θα υπολογίζονται με βάσει τις εισφορές από το 2002 και μετά, χάνονται όλες οι καταβολές πριν από τη συγκεκριμένη χρονολογία. Στην συγκεκριμένη κατηγορία ανήκουν, κυρίως, οι διπλοασφαλισμένοι του ιδιωτικού τομέα που κατέβαλλαν εισφορές στο ΙΚΑ (ως μισθωτοί) ή στο ΝΑΤ ως ναυτικοί στην αρχή του επαγγελματικού τους βίου και, ακολούθως ή παράλληλα, στον ΟΑΕΕ (ως ελεύθεροι επαγγελματίες). Σε αυτή την περίπτωση, για εισφορές προ του 2002 δεν θα υπάρξει καμία ανταπόδοση.
Κάποιος συνταξιούχος που έπαιρνε με το παλιό σύστημα 900 ευρώ θα λάβει σύνταξη με το νέο σύστημα 738 ευρώ δηλαδή θα έχει μείωση 18%.
Με σύνταξη με το παλιό σύστημα 1.300 ευρώ θα λάβει σύνταξη με το νέο σύστημα 1.014 ευρώ δηλαδή η μείωση που θα έχει ανέρχεται σε 286 ευρώ ή -22%.
Συνταξιούχος με 800 ευρώ με το παλιό σύστημα θα λάβει σύνταξη με το νέο σύστημα 664 ευρώ. Μείωση 136 ευρώ ή -17%.
Ασφαλισμένος στο Δημόσιο με 35 έτη ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές 1.500 ευρώ σήμερα μετά τις μνημονιακές μειώσεις παίρνει 1.087 ευρώ με το νόμο Κατρούγκαλου θα πάρει 890 ευρώ. Μείωση 197 ευρώ.
Ασφαλισμένος στο ΙΚΑ με 10.500 ημέρες ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές 2.500 ευρώ μετά τις μνημονιακές περικοπές παίρνει 1.390 ευρώ. Με το νέο τρόπο υπολογισμού θα πάρει 1.228 ευρώ. Μείωση 162 ευρώ.
σφαλισμένος στον ΟΑΕΕ (πρώην ΤΕΒΕ) με 35 έτη ασφάλισης σε μεσαία κατηγορία ασφάλισης μετά τις μνημονιακές περικοπές παίρνει 1.180 ευρώ. Με το νέο τρόπο υπολογισμού θα πάρει 1.009 ευρώ. Μείωση 171 ευρώ.
Συντάξεις χηρείας
Με «φιλοδωρήματα» μοιάζουν οι συντάξεις χηρείας μετά τις μεγάλες περικοπές που προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου. Από το 70% της σύνταξης του θανόντος που δικαιούνταν η τις 12/5/2016 αφενός η σύνταξη του (φυσικού) δικαιούχου θα επανακαθοριστεί με το νέο μειωμένο τύπο Κατρούγκαλου (μείον 25%-30%) και αφετέρου θα δοθεί το 50% αυτής και όχι το 70% που ίσχυε . Σε αυτή την περίπτωση η μείωση ξεπερνά το 40%..
Με το νέο καθεστώς οι χήροι θα λαμβάνουν:
* Το 50% της σύνταξης του θανόντος για μια τριετία και αν στη λήξη της τριετίας είναι κάτω των 55 ετών, τότε η σύνταξη διακόπτεται για πάντα. Για παράδειγμα ασφαλισμένος/η ή και άνεργος/η 46 ετών θα πάρει σύνταξη χηρείας ως τα 49 και μετά τίποτε.
* Το 50% της σύνταξης που λάμβανε ή επρόκειτο να λάβει ο θανών και αν ο δικαιούχος (επιζών σύζυγος) κλείνει τα 55 εντός της τριετίας της πρώτης καταβολής, τότε η σύνταξη διακόπτεται μόλις περάσουν τα τρία χρόνια αλλά επαναχορηγείται στα 67. Αν όμως στα 67 ο επιζών παίρνει και δική του σύνταξη, τότε θα πάρει το 25% αντί του 50% της σύνταξης.
Γ ια παράδειγμα, δικαιούχος σύνταξης χηρείας λόγω θανάτου μετά τις 13/5/2016, με αρχικό ποσό 600 ευρώ, θα πάρει τα 300 ευρώ για μια τριετία και αν κλείνει μέσα στην τριετία αυτή τα 55, η σύνταξη θα ανασταλεί στη λήξη της τριετίας και θα επαναχορηγηθεί στα 67. Αν στα 67 ο δικαιούχος παίρνει και δική του σύνταξη, τότε τα 300 ευρώ θα γίνουν 150 ευρώ. Αν στα 67 δεν πάρει δική του σύνταξη, επειδή δεν συμπληρώνει τα ένσημα, και δικαιωθεί με το επίδομα ανασφάλιστου του ΟΓΑ, δηλαδή με τα 360 ευρώ, τότε κινδυνεύει αν επιλέξει τη σύνταξη χηρείας να χάσει τα 360 ευρώ του ΟΓΑ!
Συντάξεις αναπηρίας
Αλλά και οι αναπηρικές συντάξεις δεν γλυτώνουν τις μειώσεις. Συγκεκριμένα,με το νέο σύστημα οι μειώσεις υπολογίζεται ότι μεσοσταθμικά θα ξεπεράσουν το 25%. Με το νέο καθεστώς οι παλαιοί μέχρι το 1992 ασφαλισμένοι, που κρίνονται με συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας από 13/5/2016 και μετά θα παίρνουν ανεξάρτητα από το Ταμείο από το οποίο προέρχονται ή ασφαλίστηκαν το 40% της εθνικής σύνταξης, με αναπηρία έως 49,99%, το 50% της εθνικής σύνταξης για όσους έχουν αναπηρία από 50% έως 66,69%, το 75% της εθνικής σύνταξης για όσους έχουν αναπηρία από 67% έως 79,99% και το 100% της εθνικής σύνταξης για τους βαριά ανάπηρους από 80% και άνω.
Για παράδειγμα ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ με 67% αναπηρία, ο οποίος σήμερα λαμβάνει ολόκληρη την αναπηρική σύνταξη, με το νέο σχέδιο θα λαμβάνει τα τρία τέταρτα της σύνταξης. Το ίδιο θα ισχύσει και για παλιό ασφαλισμένο του ΙΚΑ ,με 20ετία. Εάν υποστεί ατύχημα και έχει λιγότερα από 20 έτη ασφάλισης δεν θα λάβει 384 ευρώ εθνική σύνταξη αλλά 345 ευρώ καθώς ακολουθούνται οι κανόνες της ανταποδοτικόητας.