"Η αντι- σοσιαλιστική αριστερά" του Κώστα Λαμπρόπουλου

"Είναι η αυτοαποκαλούμενη «Αριστερά» σοσιαλιστική; Θα απαντήσω – ανεπιφύλακτα και γι’ αυτό μονολεκτικά -πως όχι!

Ο «σοσιαλισμός» της «Αριστεράς», όλων των πολιτικών τάσεων και αποχρώσεων, είναι σαν τον κήπο της Εδέμ: υπάρχει με απόλυτη βεβαιότητα αλλά κάπου κρυμμένος από τα βέβηλα μάτια της προσβλέπουσας κοινωνίας στο βάθος του χρόνου, άλλοτε μικρότερο και άλλοτε μεγαλύτερο. Δοξάζεται συνοπτικά αλλά δεόντως τελετουργικά από καιρό σε καιρό, ειδικότερα όταν οι ηγεσίες της νοιώθουν ότι ο θεμελιώδης λόγος της διακριτής πολιτικής ύπαρξής τους έχει παρεξηγήσιμα φθαρεί από την καθημερινή εμπλοκή τους στην τρέχουσα πολιτική διαπραγμάτευση.

• του Κώστα Λαμπρόπουλου |   

Αυτός ο «σοσιαλισμός» αντικρύζει αφ’ υψηλού τον ειδεχθή καθ’ όλα καπιταλισμό αλλά ουδέποτε καταδέχεται να εργαλειοποιηθεί ως κοινωνική πράξη ανατρεπτικής υπέρβασής του είτε αυτός είναι μνημονιακός ή μη, προηγμένος ή παρελκόμενος.

Η έκδηλη πολιτική σοσιαλιστική απραξία ενσφραγίζεταισοφολογιότατααπό τους θεράποντες εντός μιας κάποιας«ιστορικής διαδικασίας μετάβασης στο σοσιαλισμό». Δυστυχώς,καμία απολύτως από τιςπεριλαμβανόμενες σ’ αυτή εναλλακτικές επιλογές δεν οδηγεί σε κανένα σοσιαλισμό και ούτε θα οδηγήσει ποτέ.

Η πλέον πρόσφατη ιστορική περίπτωση αυτοπαθούς κυκλικής σοσιαλιστικής κίνησης (με τη χρήσηαριστερής σοσιαλδημοκρατικής“μεταβατικής”κρατικο-καπιταλιστικής τεχνολογίας) είναι, φυσικά, η τσαβική Βενεζουέλα. Σήμερα, ύστερα από την αναπόφευκτη απώλεια της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, η Αριστερά  στο Καράκας αγωνίζεται -εξυπακούεται «αντι-καπιταλιστικά»- να περισώσει ότι μπορεί από την «ανολοκλήρωτη» δεκαεπτάχρονη (;!) μπολιβαριανή επανάσταση και όχι να την «ολοκληρώσει» σοσιαλιστικά.

Για ποιο λόγο οι σοσιαλιστές και σοσιαλισμός τους έχουν περιπέσει σ’ αυτή τη θλιβερή ιστορική ματαιότητα;

Η κατάρρευση της ΕΣΣΔ και τωντοπικά προσαρμοσμένων αντιτύπων της στην Ευρώπη και την Ασία το 1989 – 1991 απαξίωσε ολοσχερώς το μοναδικό διαθέσιμο στον 20^ο αιώνα εφικτό σοσιαλιστικό σχέδιο. Μετά το 1989 ο «σοσιαλισμός», δικτατορικός ή περισσότερο ή λιγότερο δημοκρατικός και ανθρώπινος, έγινε απλώς ανέφικτος∙ είτε ως στενόμυαλη αντιγραφή ή δημιουργική έμπνευση, είτε ως παραπεμπτική αντιδιαστολή, μικρή ή μεγάλη.

Δίχως τη -θετική ή αρνητική ή εκλεκτική αλλά πάντοτε παρούσα- επενέργεια της αληθινής και προλεταριακής ΕΣΣΔ, ο «σοσιαλισμός» της «Αριστεράς» αποσυνδέθηκε παντελώς από την εντωμεταξύ συνεχώς εξελισσόμενη σύγχρονη πολυεθνική καπιταλιστική πραγματικότητα.  Κατέστη εκτός τόπου και χρόνου παραπλανητική δοξολογία ταξικής απραξίας και -καθ’ όλα αξιοπρεπή- επαγγελματική δραστηριότητα.

Ο καπιταλισμός μετά την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και την ΕΣΣΔ κατέκτησε σταδιακά την Κίνα και το Βιετνάμ, έγινε δηλαδή -κυριολεκτικά- παγκόσμιος. Η γενική κρίση του καπιταλισμού στον 20^ο αιώνα αποσβέστηκετην καταληκτική δεκαετία του με την καταστροφή τουαναδυθέντος κατά τη διάρκειά του διαφορετικού σχηματισμού, πρώτα στην ιστορική πράξη και μετά στη θεωρητική ανάλυση.

Η ιστορικά α-νόητη πλέον εργατική τάξη υποτάχτηκε ολοκληρωτικά στο φαινομενικά φιλολαϊκό μικροαστισμό ο οποίος στην πολιτική εκδοχή του «αντι-καπιταλισμού» υπεξαίρεσε -μέσω της «ριζοσπαστικής» νεολαίας του-την ιστορία της, τις παραδόσεις της, τον τρόπο οργάνωσής της, τη μεθοδολογία της μέχρι και τη γλώσσα της για να επαναδιαπραγματευτεί πολιτικά με το κυρίαρχο μεγάλο κεφάλαιο από ενισχυμένη θέση κοινοβουλευτικής ισχύος μια αποδοτικότερη θέση και ένα σημαντικότερο ρόλο στη λειτουργία του υπάρχοντος συστήματος που τον συνθλίβει αμείλικτα δια μέσου της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου.

Στη μνημονιακή Ελλάδα -με το πρόσχημα της τακτικής μετωπικών διαταξικών συμμαχιών αντι-καπιταλιστικής στόχευσηςάμεσης κοινωνικής απόδοσης- ακόμα και ο μέχρι πρότινος άβατος ιερόςκήπος της σοσιαλιστικής Εδέμ καταπατήθηκε μαζικά και βάναυσα από την «αντιλιτότητα», την επείγουσα αντιμετώπιση της «ανθρωπιστικής κρίσης»(!;) και τη «λαϊκή δημοκρατία».Η καταπάτηση «νομιμοποιήθηκε» συνολικά με το “Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης” το οποίο και -ειρήσθω εν παρόδῳ -αντάμειψε τους καταπατητές με την προσωρινή παραχώρηση της διακυβέρνησης του κράτους.

Το επιπρόσθετο αντι-σοσιαλιστικό εφεύρημα της μνημονιακής εποχής που, επίσης, απωθεί -εμμέσως πλην σαφώς- το σοσιαλισμό στα απύθμενα βάθη του μέλλοντος, είναι η μετάβαση προς αυτόν δια μέσου της επιστροφής στο «ανεξάρτητο» εθνικό χαρτονόμισμα. Ζήσε Μάη μου να φας εθνικό χαρτοτριφύλλι …

Ο μάταιος «αντι-καπιταλισμός» της Αριστεράς είναι η εμφανής πολιτική εκδήλωση του κρυφού αντι-σοσιαλισμού των υπό μνημονιακή εξάλειψη τελούντων μικροαστών “νοικοκυραίων”.  Ο «αντι-καπιταλισμός» τους δεν ανακαινίζει το χώρο υποδοχής του σοσιαλισμού αλλά διαρρυθμίζει -με το εργατικό συνεργείο του σοσιαλισμού- το υπόγειο έγκλησης του μεγάλου κεφαλαίου με το οποίο το μικρομεσαίο κεφάλαιο συγκατοικεί δυσάρεστα μεν, υποχρεωτικά δε.

Είναι, λοιπόν, ο σοσιαλισμός νεκρός;
Θα απαντήσω – ανεπιφύλακτα και γι’ αυτό μονολεκτικά – πως όχι!

Την κατάρρευσητου -για πολλούς- «υπαρκτού σοσιαλισμού» ή της -για κατά πολύ λιγότερουςαλλάκαι κατά πολύ ακριβέστερους- «προλεταριακής γραφειοκρατίας» ακολούθησε η κοινωνικοποίηση της κρατικής ιδιοκτησίας πρωτίστως επιχειρηματικής. Αυτή τελέστηκε το 1990 – 1993  με τη μετοχοποίηση των πολύ μεγάλων και μεγάλων επιχειρήσεων και τη δωρεάν διανομή των μετοχών τους από το κράτος-ιδιοκτήτη σε κατά περίπτωση ομάδες πολιτών (δημότες, εργαζόμενοι στην επιχείρηση, πολίτες, κ.ο.κ. σε πολυποίκιλουςποιοτικούςκαι ποσοτικούς συνδυασμούς τους).

Η προκύπτουσα κοινωνική συνιδιοκτησία αναδεικνύει για πρώτη φορά στην ιστορία τον πυρήνα ενός νέου αξιακού υποδείγματος σοσιαλισμού σε απόλυτη αντιδιαστολή με τον κεντρικό κρατικό σχεδιασμό σε είδος της πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ και των ευρωπαϊκών και ασιατικών κλώνων της.Το υπόδειγμα τοποθετείται, επίσης, αντισυμμετρικά στα τοπικά αυτοδιαχειριστικά σχήματα παραγωγής και ανταλλαγής που ως ένα κάποιο βαθμό υποστασιοποιούσε η -σαφώς ανθεκτικότερη της ΕΣΣΔ αλλά, επίσης, κατά πολύ νεότερη- Γιουγκοσλαβία. Τέλος, το υπόδειγμα υπερβαίνει πλήρως το οικείο στην Δυτική Ευρώπη της μεταπολεμικής εποχής σοσιαλδημοκρατικό κοινωνικό κράτος πρόνοιας αφού αντικαθιστά την -άμεση και έμμεση αλλά πάντοτε κρατική-κοινωνική αναδιανομή εισοδημάτων με την κοινωνική αναδιανομή του κεφαλαίου που παράγει αυτά τα εισοδήματα.

Η συμπλήρωση του ιστορικά και αναλυτικά προκύπτοντος υποδείγματος κοινωνικής συνδιαχείρισης της οικονομίας με την επιβολή υψηλής φορολογίαςεπί της ατομικής κληρονομίας μετοχικού κεφαλαίου και η ετήσιαεξισωτική διανομή από το κράτος του φορολογικά συγκεντρωθέντος μετοχικού κεφαλαίουστους νέους που ενηλικιώνονται κάθε χρόνο ελέγχει και επιδιορθώνει συνεχώς -κατά το εκάστοτε πολιτικά δοκούν- τη διαχρονική ατομική συσσώρευση κεφαλαίου. Συνεπώς περιορίζει χωρίς, ωστόσο, να καταργεί τις κοινωνικές ανισότητες που επιφέρει η διαχρονική άνιση συσσώρευσή του.

Αυτός ο σοσιαλισμός συμπυκνώνει συνθετικά τους τρεις από τους τέσσερις θεωρητικά εγνωσμένους συνυφασμένουςμορφολογικούς και λειτουργικούς προσδιορισμούς του: κοινωνικό και ελαχιστοποιούμενο κράτος, κοινωνική συνδιαχείριση της οικονομίας, ελαχιστοποίηση της υπεραξίας, δηλαδή της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Ο τέταρτος προσδιορισμός, είναι -φυσικά- το εκπροσωπευτικό πολιτικό σύστημα που διασφαλίζειαπό τη μια την κοινωνική πραγμάτωση του σοσιαλισμού και από την άλλη τη διαρκή μη αντιστρεψιμότητά του.

Όταν η Σοσιαλδημοκρατική Αριστεράεξακολουθεί να αγωνίζεται για τη διατήρηση μιας εκτεταμένης μικροαστικής οικονομίας που περιστρέφεται γύρω από τον κεντρικό άξονα του προϋπολογισμού ενός κρατικού καπιταλισμού λαϊκής συμπάθειας και η Κομμουνιστική Αριστερά συνεχίζει να επιδιώκει τη νεκρανάσταση μιας μικροσκοπικής ΕΣΣΔ στην ορεινή και νησιώτικηΕλλάδα απλώς ματαιοπονούν. Όσο ειλικρινά και σκληράκι’ αν προσπαθούν δεν θα μπορέσουν ποτέ να αποτρέψουν την εφαρμογή ακόμα και του νιοστού στη σειρά Μνημονίου εφόσονχρειαστείγια την εμπέδωση της τελούμενης μεγαλοκαπιταλιστικής αναδιάρθρωσης της εγχώριας οικονομίας και κοινωνίας. Μόνο ο σοσιαλισμός, δια μέσου της κοινωνικής πλειοψηφίας που -αυτονόητα- συνεγείρει, μπορεί."