Τι είναι η αναγκαστική σύμβαση εργασίας;

Αναγκαστική σύμβαση εργασίας είναι η σύμβαση που δεν συνάπτεται ελεύθερα μεταξύ των μερών, αλλά η σύναψη της επιβάλλεται στον εργοδότη από το νόμο με σκοπό την προστασία ορισμένης κατηγορίας εργαζομένων.
Ο νόμος αντικαθιστά τη βούληση του εργοδότη ως προς το πρόσωπο, με το οποίο θα συνάψει σύμβαση εργασίας. Ο εργοδότης υποχρεώνεται να συνάψει σύμβαση εργασίας αποκλειστικά με πρόσωπα που έχουν ορισμένες ιδιότητες ή προσόντα, με τη διαδικασία και τις προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος, εξακολουθεί όμως να έχει αυτός το διευθυντικό δικαίωμα και να καθορίζει το είδος της εργασίας που θα παρέχει ο αναγκαστικώς τοποθετούμενος.

Η βασική νομοθετική ρύθμιση

Η βασική ρύθμιση γίνεται σήμερα με το Ν. 2643/1998 (Μέριμνα για την απασχόληση προσώπων ειδικών κατηγοριών και άλλες διατάξεις), όπως τροποποιήθηκε από τους Ν. 2736/1999, 2839/2000 και 2874/2000, ο οποίος κατήργησε τον προγενέστερο Ν.1648/1986 (προστασία πολεμιστών, αναπήρων και θυμάτων πολέμου και μειονεκτούντων προσώπων). Ενώ με το άρθρο 31 παρ. 15 του Ν. 2956/ 2001, συνίσταται στο Υπουργείο Εργασίας (Απασχόλησης) Κεντρική Επιτροπή Εποπτείας και Συντονισμού Εφαρμογής του Ν. 2643/ 1998, η οποία υπάγεται στη Γενική Διεύθυνση Εργασίας όπου ρυθμίζονται ζητήματα εφαρμογής του Ν. 2643/ 1998.
Ως προστατευόμενα πρόσωπα που δικαιούνται να προσληφθούν αναγκαστικά ορίζονται οι πολύτεκνοι γονείς με τέσσερα τέκνα και άνω, (ως πολύτεκνη οικογένεια νοείται εκείνη που έχει τουλάχιστον 4 ζώντα τέκνα), ένα από τα τέκνα πολύτεκνης οικογένειας, ο επιζών ή άγαμος γονέας τριών ανήλικων τέκνων, άτομα με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 50% , που έχουν περιορισμένες δυνατότητες για επαγγελματική απασχόληση εξ αιτίας οποιασδήποτε χρόνιας σωματικής ή πνευματικής ή ψυχικής πάθησης ή βλάβης (άτομα με ειδικές ανάγκες) εφόσον είναι γραμμένα στα μητρώα ανέργων αναπήρων του Ο.Α.Ε.Δ. (όταν τα άτομα πάσχουν από νοητική στέρηση ή αυτισμό για την παροχή προστασίας απαιτείται ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 50%), όσοι έχουν τέκνο ή αδελφό ή σύζυγο με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω εξ αιτίας βαρέων ψυχικών και σωματικών προβλημάτων, οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης κατά την έννοια του νόμου 1285/1982 (ΦΕΚ 115Α) και τα τέκνα τους, οι ανάπηροι και τραυματίες πολέμου ή πολεμικών γεγονότων, όσοι κατέστησαν ανίκανοι από τις κακουχίες της στράτευσης, εφόσον υπηρέτησαν με οποιαδήποτε ιδιότητα στις Ένοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας και τα τέκνα τους, τα θύματα πολέμου και οι ανάπηροι πολέμου του άμαχου πληθυσμού και τα τέκνα τους και οι ανάπηροί ειρηνικής περιόδου και τα τέκνα τους. Επίσης προστατεύονται τα τέκνα και ο επιζών σύζυγος των προσώπων που φονεύθηκαν ή εξαφανίστηκαν στα πολεμικά γεγονότα της Κύπρου.