Από τον Ιδιωτικό Τομέα σε Επιτελικές Θέσεις στο Δημόσιο

Σημαντικές αλλαγές στον τρόπο στελέχωσης των επιτελικών θέσεων στην κορυφή της δημοσιοϋπαλληλικής κλίμακας επέρχονται με τις νέες ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο. Στελέχη που δραστηριοποιούνται στον ιδιωτικό τομέα θα μπορούν πλέον να διεκδικήσουν τις ανώτατες θέσεις στη διοικητική ιεραρχία της δημόσιας διοίκησης.

Επαγγελματίες από την αγορά με υψηλά εκπαιδευτικά προσόντα και εργασιακή εμπειρία θα έχουν τη δυνατότητα να αναλάβουν τις θέσεις των διοικητικών γραμματέων των υπουργείων αλλά και των προϊσταμένων στις Γενικές και Ειδικές Γραμματείες των δημοσίων υπηρεσιών. Μάλιστα, διαμορφώνεται «ποσόστωση» μεταξύ των διεκδικητών οι οποίοι θα προέρχονται και από τον δημόσιο και από τον ιδιωτικό τομέα. Η τελική επιλογή, σύμφωνα με το in.g,  θα γίνει μεταξύ των πέντε επικρατέστερων υποψηφίων, οι δύο εκ των οποίων δεν θα υπηρετούν στο Δημόσιο.

 Μόλις τέσσερις μήνες μετά την ψήφισή του, τροποποιούνται διατάξεις του νόμου 4369/2016 για την επιλογή και αξιολόγηση προϊσταμένων στο Δημόσιο. Οι αλλαγές εντάχθηκαν από το υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης στο σχέδιο νόμου για «την εφαρμογή της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και άλλες διατάξεις». Αφορούν κυρίως τον τρόπο επιλογής των διοικητικών γραμματέων, οι οποίοι αναλαμβάνουν την εκτέλεση και τη διοικητική εφαρμογή της πολιτικής, όπως αυτή καθορίζεται από την κυβέρνηση και τα όργανά της. Το ίδιο ισχύει και με επίκεντρο το ότι συστήνονται θέσεις τομεακών και ειδικών τομεακών γραμματέων οι οποίοι τίθενται επικεφαλής της διοικητικής ιεραρχίας των υπηρεσιών στις οποίες προΐστανται.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, σε συμφωνία με τους εκπροσώπους των δανειστών, στο όνομα της αποπολιτικοποίησης / αποκομματικοποίησης των επιτελικών θέσεων της δημόσιας διοίκησης, ενισχύει το σύστημα καριέρας για δημόσιους υπαλλήλους. Παράλληλα, κάνει άνοιγμα σε στελέχη του ιδιωτικού τομέα με ξεκάθαρη και σαφώς διατυπωμένη νομοθετική πρόβλεψη για τη δυνατότητα να καταλαμβάνουν θέσεις ευθύνης στο Δημόσιο.

Προσπέρασε ταχύτατα, ως φαίνεται, τους προβληματισμούς που βασίζονται στη διεθνή εμπειρία για τον κίνδυνο να αναδυθεί θεσμικά πλέον το φαινόμενο των «περιστρεφόμενων θυρών». Το ζήτημα αυτό είχε οδηγήσει το ηγετικό επιτελείο του αναπληρωτή υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης Χριστόφορου Βερναρδάκη να μην «ξεχειλώσει» το παράθυρο εισόδου στελεχών από τον ιδιωτικό τομέα σε επιτελικές θέσεις της κεντρικής διοίκησης (υπουργεία, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου).Προβλημάτιζε, όπως έχει γράψει το Βήμα από τις αρχές Ιανουαρίου, το ενδεχόμενο να τροφοδοτηθεί με τη «βούλα» η τακτική επιχειρηματικών κύκλων να βάζουν σε θέσεις-κλειδιά δικούς τους διά ίδιον όφελος ή η τακτική προσώπων μετά τη θητεία τους στη δημόσια διοίκηση να προσφέρουν εις βάρος των συμφερόντων του Δημοσίου τις υπηρεσίες τους στον ιδιωτικό τομέα.

Όμως, τώρα με το πολυνομοσχέδιο (άρθρο 170) είναι εμφανές ότι επανεξετάζεται ο προσανατολισμός για την κάλυψη της ανώτερης δημοσιοϋπαλληλίας με το βλέμμα διάπλατα ανοιχτό στον ιδιωτικό τομέα. Είναι μείζονος σημασίας οι τροποποιήσεις του νόμου 4369/2016 και ιδιαίτερα των άρθρων 6 και 7 του νόμου.

Με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι δικαίωμα υποβολής αίτησης για την πλήρωση των θέσεων διοικητικών γραμματέων και αναπληρωτών τους, καθώς και των τομεακών γραμματέων και ειδικών τομεακών γραμματέων έχουν μέλη του Εθνικού Μητρώο Επιτελικών Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης «καθώς και υποψήφιοι που δεν υπηρετούν στον δημόσιο τομέα».

 Μάλιστα, με τις νέες ρυθμίσεις ορίζεται ότι, ύστερα από πρόσκληση για πλήρωση των θέσεων αυτών, το Ειδικό Συμβούλιο Επιλογής Διοικήσεων (ΕΣΕΔ) αξιολογεί τα προσόντα των υποψηφίων και υποβάλλει στον αρμόδιο υπουργό εισήγηση με τους πέντε επικρατέστερους υποψηφίους, εκ των οποίων οι δύο μεταξύ των υποψηφίων που δεν υπηρετούν στον δημόσιο τομέα.

Μέχρι τώρα ο νόμος 4369/2016 όριζε ότι η «δεξαμενή» για τις θέσεις των διοικητικών γραμματέων στα υπουργεία ήταν το Μητρώο. Μόνο, υπό προϋποθέσεις, στελέχη από τον ιδιωτικό τομέα μπορούσαν να διεκδικήσουν να γίνουν διοικητικοί γραμματείς. Αφορούσε τις περιπτώσεις που είτε δεν υποβάλλονταν υποψηφιότητες από μέλη του Μητρώου είτε το αποφασίζον όργανο έκρινε ότι καμία υποψηφιότητα δεν πληρούσε τις προδιαγραφές της προκηρυχθείσης θέσης - τότε προβλεπόταν ότι θα δημοσιευόταν πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για πλήρωση θέσεων από υποψηφίους που δεν υπηρετούν στον δημόσιο τομέα.

Αλλαγές επέρχονται και όσον αφορά τις δεσμευτικές ημερομηνίες για το νέο σύστημα επιλογής επιτελικών στελεχών και προϊσταμένων στη δημόσια διοίκηση. Με τις νέες διατάξεις τροποποιείται και το άρθρο 13 του ίδιου νόμου (4369/2016). Ορίζεται ότι μέχρι τις 30.9.2016 θα έχουν προκηρυχθεί οι θέσεις για τους διοικητικούς γραμματείς και τους αναπληρωτές τους, όσο και για τους επικεφαλής των νέων θέσεων τομεακών και ειδικών τομεακών γραμματέων που συστήνονται. Επίσης, κατά την ίδια ημερομηνία θα έχουν προκηρυχθεί οι κενές θέσεις προέδρων, αντιπροέδρων, διοικητών, αναπληρωτών διοικητών, υποδιοικητών, και οι εν γένει επικεφαλής των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου (ΝΠΔΔ).

Όλες αυτές οι θέσεις θα πρέπει να έχουν πληρωθεί έως τις 31.12. 2016.

Παράλληλα, ορίζεται με σαφήνεια ότι απόφαση του Πρωθυπουργού θα έχει εκδοθεί μέχρι τέλος Δεκεμβρίου 2017 απόφαση για κατάργηση των σημερινών γενικών γραμματέων των υπουργείων και των αναπληρωτών γενικών γραμματέων και μέχρι τέλος Ιουνίου 2018 απόφαση για κατάργηση γενικών και ειδικών γραμματέων και αναπληρωτών τους. Όλα αυτά θα γίνουν έτσι, «εκτός και αν οι θέσεις αυτές έχουν ήδη καταργηθεί κατά την αναμόρφωση της νομοθεσίας περί κυβέρνησης και κυβερνητικών οργάνων».

---