Ομαδική χορήγηση άδειας

Το σύστημα της ομαδικής χορήγησης των αδειών στο προσωπικό της επιχείρησης, με παράλληλη διακοπή των εργασιών της, συνήθως κατά τη θερινή περίοδο, δεν προβλέπεται ρητά στη νομοθεσία αλλά ούτε απαγορεύεται από τις διατάξεις του Α.Ν 539/1945.

Όπως όλες οι συμφωνίες, έτσι και η συμφωνία για ομαδική χορήγηση της αδείας, πρέπει να διέπεται από την καλή πίστη σύμφωνα με το άρθρο 288 Α.Κ και να είναι σύμφωνη με την κείμενη νομοθεσία περί χορήγησης κανονικών αδειών. Συνεπώς η τυχόν άρνηση ορισμένων μισθωτών να πάρουν την άδειά τους στο χρονικό διάστημα που η επιχείρηση διακόπτει τις εργασίες της για όλο το προσωπικό, προσκρούει στις αρχές της καλής πίστης. Παράλληλα όμως ο εργοδότης έχει υποχρέωση να προγραμματίσει εγκαίρως την ομαδική χορήγηση αδειών και μάλιστα μέσα στη θερινή περίοδο, δηλαδή από 1 Μαΐου μέχρι 30 Σεπτεμβρίου.

Δεδομένου άλλωστε ότι από το νόμο υποχρεούται μέσα σε αυτή την περίοδο να χορηγήσει τουλάχιστο τις μισές άδειες του προσωπικού (άρθρο 4 του Α.Ν 539/1945).

Εξαίρεση προβλέπεται στην περίπτωση που εργοδότης απασχολεί τακτικό και εποχιακό προσωπικό όταν υπάρχει σώρευση εργασίας που οφείλεται στο είδος ή στο αντικείμενο των εργασιών σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο του έτους, για το τακτικό προσωπικό , μπορεί να χορηγηθεί η άδεια οποτεδήποτε εντός του ημερολογιακού έτους ( Ν.4093/2012-ΥΠΟΠΑΡ. ΙΑ14).

Όταν η επιχείρηση έχει διαμορφώσει μακροχρόνια και σταθερά την πρακτική της διακοπής των εργασιών της σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο (εντός της θερινής περιόδου) και της παράλληλης χορήγησης των αδειών στο προσωπικό της κατά την περίοδο αυτή, τότε βάση της συγκεκριμένης έστω και σιωπηρής συμφωνίας στα πλαίσια της αρχής της ελευθερίας των συμβάσεων (361 Α.Κ), εφαρμόζεται το σύστημα της ομαδικής χορήγησης των αδειών, ενώ η τυχόν άρνηση των μισθωτών να λάβουν την άδειά τους κατά τον τρόπο αυτό και στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, θα προσέκρουε στους όρους της συμφωνίας (σύμβασης) που έχει διαμορφωθεί αλλά και στην αρχή της καλής πίστης.

Σε περίπτωση όμως που η επιχείρηση εφαρμόσει το σύστημα της χορήγησης των ομαδικών αδειών για πρώτη φορά, ιδιαιτέρως υπό τις σημερινές συνθήκες της οικονομικής κρίσης και εφόσον δεν προκύπτει σχετική συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένων για τον συγκεκριμένο τρόπο χορήγησης αδειών, πέρα της υποχρέωσης εφαρμογής της αρχής της καλής πίστης θα πρέπει να διακρίνουμε τις παρακάτω περιπτώσεις:

Είναι δυνατό μερικοί από τους μισθωτούς ασκώντας το δικαίωμα που τους δίνει ο νόμος, να έχουν ζητήσει και να έχουν λάβει πριν την ομαδική χορήγηση (εντός διμήνου από την αίτηση που υπέβαλαν), την άδειά τους.

Εάν οι μισθωτοί αυτοί, όταν ζήτησαν την άδειά τους δεν γνώριζαν ότι η επιχείρηση θα χορηγήσει ομαδικώς τις άδειες, είτε διότι η απόφαση για την ομαδική χορήγηση ελήφθη αργότερα, είτε διότι ο εργοδότης δεν γνωστοποίησε εγκαίρως στους μισθωτούς την απόφασή του αυτή, τότε θα λάβουν τις αποδοχές του διαστήματος της διακοπής της λειτουργίας της επιχείρησης κατά τις διατάξεις περί υπερημερίας του εργοδότη, καθόσον υπάρχει η υποχρέωση του εργοδότη να αποδεχτεί τις υπηρεσίες των εργαζομένων και να τους απασχολήσει (άρθρο 61 του Ν.4139/2013).

Εάν όμως οι μισθωτοί ζήτησαν και έλαβαν άδεια νωρίτερα, γνωρίζοντας όμως από την αρχή και έγκαιρα ότι η επιχείρηση θα προβεί σε ομαδική χορήγηση των αδειών, δεν δικαιούνται να λάβουν αποδοχές κατά το διάστημα της διακοπής της λειτουργίας της επιχείρησης.

Σε κάθε περίπτωση, όταν για πρώτη φορά εφαρμόζεται το σύστημα της χορήγησης των ομαδικών αδειών ιδιαιτέρως στις σημερινές συγκυρίες της οικονομικής κρίσης, για να διαπιστωθεί αν ο τρόπος χορήγησης ακολουθεί την κείμενη νομοθεσία περί αδειών, θα πρέπει να διερευνηθεί αν προκύπτει συμφωνία για τον τρόπο χορήγησης αδειών, αν η απόφαση του εργοδότη ελήφθη αργοπορημένα ή δεν γνωστοποιήθηκε έγκαιρα στους μισθωτούς, και αν είχε διαμορφωθεί εξαρχής ή όχι η πεποίθηση στους μισθωτούς ότι θα αλλάξει ο τρόπος χορήγησης των κανονικών αδειών.

Οι αποδοχές αδείας και το επίδομα αδείας προκαταβάλλονται (άρθρο 3 παρ. 8 του Α.Ν 539/1945) και στην περίπτωση εφαρμογής συστήματος ομαδικών αδειών ακόμη και εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, δεδομένου ότι σύμφωνα με την Νομολογία των Δικαστηρίων ο κοινωνικός σκοπός του δικαιώματος της κανονικής άδειας του μισθωτού, αποβλέπει στην αναψυχή και ξεκούραση του εργαζόμενου, ο οποίος κατά το διάστημα αυτό, θα πρέπει να έχει λάβει κανονικά τις αποδοχές του σαv να εργαζόταν, καθώς και το επίδομα αδείας.

Σχόλια