Δικαίωμα ασφάλισης στον Οίκο του Ναύτου

Οι ασφαλισμένοι που υπάγονται στην ασφάλιση του Οίκου Ναύτου, περιγράφονται αναλυτικά σε εγκύκλιο του Οργανισμού. Επισημαίνεται ότι ως γενική προϋπόθεση είναι οι δικαιούχοι ασφάλισης από τον Οίκο Ναύτου να μην είναι παράλληλα ασφαλισμένοι σε κάποιο άλλο κρατικό ασφαλιστικό φορέα. Στο έγγραφο γίνεται διάκριση ανάμεσα σε άμεσα και σε έμμεσα μέλη. Γενικότερα, παρέχεται το δικαίωμα ασφάλισης στις εξής κατηγορίες ναυτικών:

ΓΕΝΙΚΑ

• Οι απογεγραμμένοι από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ναυτικοί.
  Οι άνεργοι ναυτικοί και οι οικογένειές τους ( άρθρ.4 Νόμος 6002/1934)

Σημείωση: Ο εργαζόμενος ναυτικός καλύπτεται υγειονομικά από την πλοιοκτήτρια
εταιρεία του πλοίου στο οποίο είναι ναυτολογημένος και για τριάντα (30) επιπλέον ημέρες από την λύση της σύμβασής του από την εταιρεία.

• Οι συνταξιούχοι ναυτικοί και οι οικογένειες τους.
• Πρόεδροι, Γραμματείς και Ταμίες των νομίμως αναγνωρισμένων Οργανώσεων των ναυτικών και οι νόμιμοι αναπληρωτές τους καθώς και οι εκπρόσωποι της Πανελλήνιας Ναυτικής Ομοσπονδίας (Π.Ν.Ο).
• Αρχιπλοίαρχοι και Αρχιμηχανικοί ναυτιλιακών επιχειρήσεων.
• Αρχιπλοηγοί, Πλοηγοί και Βοηθητικό προσωπικό των πλοηγικών σταθμών.
• Καθηγητές και Διευθυντές Σπουδών των Ανώτατων Σχολών Εμπορικού Ναυτικού.
• Όσοι απασχολούνται σε πλοία εφοδιασμένα με καταστάσεις του Ν. 2575/1998 που επέχουν θέση ναυτολογίου.
• Όσοι εργάζονται σε πλοία μη εφοδιασμένα προσωρινά, με ναυτολόγιο επειδή βρίσκονται σε παροπλισμό ή αργία.
• Κάθε άλλο πρόσωπο που υπάγεται στην ασφάλιση του πρώην Ν.Α.Τ.
• Ασφαλιστικό δικαίωμα παρέχεται στους ναυτικούς, μόνιμους κατοίκους Ελλάδας, οι οποίοι είναι κάτοχοι του Ευρωπαϊκού Εντύπου S1, το οποίο έχει εκδοθεί από χώρα μέλος της Ε.Ε.
• Έλληνες ή υπήκοοι χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι οποίοι αποτελούν μέλη
  Συγκροτημένου πληρώματος πλοίου με Ελληνική σημαία ή σημαία χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δραστηριοποιούνται εντός των ορίων του Ελληνικού θαλάσσιου χώρου καθώς και των πλοίων με ξένη σημαία που συμβάλλονται με το Ν.Α.Τ.
• Κάθε ναυτικός υπήκοος και κάτοχος Ναυτικού Φυλλαδίου χώρας Ε.Ε ο οποίος είναι ναυτολογημένος σε πλοίο με ελληνική σημαία ή σε πλοίο συμβεβλημένο με το Ν.Α.Τ και εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις που προβλέπονται από την νομοθεσία περί ασφάλισης του Οίκου Ναύτου, δικαιούται ασφάλισης από τον Οίκο Ναύτου.

ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Α. ΑΜΕΣΑ ΜΕΛΗ

1. Οι εργαζόμενοι ναυτικοί οι οποίοι παρέχουν ναυτική υπηρεσία ως μέλη συγκροτημένου πληρώματος πλοίου με ελληνική ή ξένη σημαία αλλά συμβεβλημένου με το ΝΑΤ.

2. Οι ναυτικοί που δεν παρέχουν μεν ναυτική υπηρεσία ως μέλη συγκροτημένου πληρώματος αλλά υπάγονται στις διατάξεις ασφάλισης του ΝΑΤ.

3. Οι ναυτικοί κατά το χρόνο της επιδότησής τους για κανένα λόγο δεν στερούνται υγειονομικής προστασίας από τον Οίκο Ναύτου (παρ. 1, άρθρο 11, Π.Δ 228/1998).

4. Ναυτικοί, που δεν επιδοτούνται είναι όμως εγγεγραμμένοι στους καταλόγους προσφερόμενων για ναυτολόγηση του Γραφείου Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας (Γ.Ε.Ν.Ε) Πειραιά ή των Αιμενικών Αρχών, δικαιούνται υγειονομικής προστασίας από τον Οίκο Ναύτου και τα Παραρτήματα, για έξη μήνες από τη λήξη του τελευταίου δικαιώματος προστασίας (παρ. 2, άρθρο 11, Π.Δ 228/1998).

5. Οι ναυτικοί που υπηρέτησαν τη στρατιωτική τους θητεία δικαιούνται ασφαλιστικής προστασίας μέχρι έξη μήνες μετά από την απόλυσή τους από τις τάξεις του στρατεύματος ( παρ.1, άρθρο 18, Π.Δ 296/1985).

6. Οι σπουδαστές Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού κατά το χρόνο φοίτησής τους (άρθρο 1. Π.Δ 8/2005).

7. Οι σπουδαστές δικαιούνται ασφαλιστικής προστασίας από τον Οίκο Ναύτου κατά το χρόνο φοίτησης τους στις σχολές ΚΕΣΕΝ. Ο χρόνος φοίτησης στις σχολές ΚΕΣΕΝ λογίζεται ως χρόνος πραγματικής ναυτικής υπηρεσίας.

8. Οι ναυτικοί που έχουν συμπληρώσει 13 χρόνια πραγματικής ναυτικής υπηρεσίας, εφόσον δεν είναι ασφαλισμένοι σε άλλο ασφαλιστικό φορέα (παρ. 7, άρθρο 20, Π.Δ 894/1981).

9. Δικαιούνται προστασίας από τον Ο.Ν οι ναυτικοί που έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης προσκομίζοντας σχετική βεβαίωση εκδοθείσα από τον αρμόδιο φορέα και μέχρι έκδοσης της οριστικής απόφασης συνταξιοδότησης. Με την προσκόμιση της οριστικής πράξης συνταξιοδότησης τα βιβλιάρια ασθενείας ισχύουν «επ’ αόριστον». (παρ. 2, άρθρο 8, Π.Δ 894/1981 όπως αντικαταστάθηκε από την παρ.1, άρθρο 4 Π.Δ 8/2005).

10. Τα Βιβλιάρια του προσωπικού της Πλοηγικής Υπηρεσίας, θεωρούνται υποχρεωτικά ανά δύο (02) έτη ( β’εδ.,παρ.7,άρθρο 20, Π.Δ 894/1981 όπως συμπληρώθηκε από την παρ.2, άρθρο 18, Π.Δ 296/1985 και αντικαταστάθηκε από την παρ.2, άρθρο 4, Π.Δ 8/2005).

11. Κάθε εν ενεργεία ασφαλισμένος, δικαιούται παράτασης μέχρι ένα (01) έτος λόγω ασθενείας, αν κατά τη διάρκεια της ασθένειας λήξει η ασφαλιστική προστασία του, με τη σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας Υγειονομικής Επιτροπής και κατόπιν έκδοσης απόφασης από την αρμόδια Διεύθυνση. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις δύναται αυτή να παραταθεί μέχρι ακόμα ένα έτος, με τη σύμφωνη γνώμη της Υγειονομικής Επιτροπής, με απόφαση του Δ.Σ.Ο.Ν και έγκριση του αρμόδιου Υπουργού. ( παρ. 1 και 2, άρθρο 9, Π.Δ 894/1981, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 6, Π.Δ 296/1985). 12. Στη περίπτωση των εγκύων ναυτικών των οποίων ο χρόνος της θαλάσσιας υπηρεσίας δεν επαρκεί για παροχή ασφαλιστικής προστασίας, τα βιβλιάρια ασθενείας τους θεωρούνται από τον Οίκο Ναύτου για τρείς μήνες πριν τη πιθανή ημερομηνία τοκετού και για ένα έτος έτος μετά την γέννηση του παιδιού. ( Π.Δ 296/1985, άρθρο 19, παρ.2 ε). (απαιτείται προσκόμιση σχετικών ιατρικών εγγράφων).

Β. ΕΜΜΕΣΑ ΜΕΛΗ

1. Η ασφαλιστική προστασία επεκτείνεται και στα έμμεσα μέλη της οικογένειας των ναυτικών, σύμφωνα με τις διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας του Οίκου Ναύτου με τις οποίες καθορίζονται ο χρόνος και οι προϋποθέσεις. Δεν θεωρούνται τα Β.Α μελών οικογένειας των σπουδαστών των σχολών Α.Ε.Ν κατά τη διάρκεια φοίτησης.
Θεωρούνται τα Β.Α μελών οικογένειας, των σπουδαστών σχολών Α.Ε.Ν με υπολογισμό του χρόνου της πρακτικής άσκησης τους επί πλοίου, η οποία λογίζεται ως «πραγματική υπηρεσία».

• Τα φυσικά τέκνα ή τα τέκνα που έχουν νομιμοποιηθεί, αναγνωρισθεί ή υιοθετηθεί και οι προγονοί,εφόσον δεν τυγχάνουν προστασίας από άλλο δημόσιο φορέα στον οποίο είναι εγγεγραμμένοι από τον φυσικό γονέα.
• ΑμεΑ:

Τα τέκνα με αναπηρία, με ποσοστό 67% και άνω, ανεξαρτήτου ηλικίας, παραμένουν ασφαλισμένοι όσο είναι άνεργοι με την υποχρέωση άμεσης και έγγραφης ενημέρωσης του Οίκου Ναύτου σε περίπτωση οποιασδήποτε επαγγελματικής απασχόλησης.

• Τα τέκνα που συμπλήρωσαν το 18ο έτος και σπουδάζουν σε ελληνικά ή ξένα εκπαιδευτικά ιδρύματα και εάν συνεχίζουν τις σπουδές τους, για δύο έτη μετά τη λήξη τους, εφόσον είναι άνεργοι, όχι όμως πέραν της συμπλήρωσης του 26ου έτους της ηλικίας τους.
• Μέχρι τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους, εφόσον είναι άνεργοι.

Σχετική με τα παραπάνω Νομοθεσία:

Τα εδάφια β’ και γ’ της παρ. 1 του άρθρου 5 του Π.Α 894/1981, όπως αντικαταστάθηκαν από το εδάφιο β ‘της παρ. 1 του άρθρου 3 του Π.Α 296/1985, όπως αντικαταστάθηκαν από το άρθρο 2 του Π.Α 8/2005 « Μέλη οικογένειας», όπως συμπληρώθηκαν ή τροποποιήθηκαν από:

• Την Εγκύκλιο αριθ. πρωτ. 12331/19-12-2016 με θέμα: «Χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας για παροχές υγειονομικής περίθαλψης ως μελών οικογένειας, προσώπων που έχουν συνάψει Σύμφωνο Συμβίωσης, ανεξάρτητα από το φύλο τους» και
• Το άρθρο 111 του Νόμου 4505/29-11-2017 (ΦΕΚ184/Α ‘) « Ρύθμιση θεμάτων Οίκου Ναύτου»

3. Οι γονείς όταν:

• είναι άνω των 60 ετών ή
• μικρότερης ηλικίας με την προϋπόθεση ότι είναι απολύτως ανίκανοι για εργασία ( απαιτείται σχετική απόφαση των επιτροπών ΚΕ.Π.Α) και δεν είναι ασφαλισμένοι σε άλλον ασφαλιστικό φορέα.

Σε περίπτωση θανάτου δικαιούχου ναυτικού παραμένουν ασφαλισμένοι στον Οίκο Ναύτου:

• ο/η σύζυγος που συνταξιοδοτείται από το ΝΑΤ, τα προστατευόμενα τέκνα καθώς και τα ορφανά από πατέρα
• μητέρα που συνταξιοδοτούνται από το ΝΑΤ, καθώς και οι γονείς των ναυτικών που συνταξιοδοτούνται από το ΝΑΤ λόγω θανάτου του παιδιού τους.

4. Οι άγαμοι/ες αδελφοί / αδελφές που δεν συμπλήρωσαν το 18ο έτος της ηλικίας τους ή που το συμπλήρωσαν αλλά σπουδάζουν ή είναι απολύτως ανίκανοι για εργασία ( απαιτείται σχετική απόφαση των επιτροπών ΚΕ.Π.Α).

Γ. ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΟΣ/Η ΣΥΖΥΓΟΣ
Ο/η ανασφάλιστος/η διαζευγμένος/η σύζυγος δικαιούται να διατηρήσει ως άμεσα ασφαλισμένος το δικαίωμα παροχών σε είδος από τον ΕΟΠΥΥ ή άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλισης ή το Δημόσιο, που είχε κατά το χρόνο λύσης του γάμου ο έτερος σύζυγος, εφόσον ο γάμος λύθηκε μετά τη συμπλήρωση του 25ου έτους της ηλικίας του, αντί του 35ου που ίσχυε βάσει του νόμου 1469/1984 και δεν καλύπτεται άμεσα ή έμμεσα για παροχές ασθένειας σε είδος από τον ΕΟΠΥΥ ή άλλο ασφαλιστικό φορέα ή Δημόσιο.

Το ανωτέρω ασφαλιστικό δικαίωμα ασκείται από τον ενδιαφερόμενο εντός ενός έτους από την ημερομηνία έκδοσης της οριστικής απόφασης του διαζυγίου, αντί της τελεσίδικης απόφασης που ίσχυε με τον Ν. 1469/1984 και Π.Δ 276/1987.

Γενική Προϋπόθεση για όλα τα Άμεσα και Έμμεσα Μέλη: Δεν είναι ασφαλισμένοι σε άλλο κρατικό ασφαλιστικό φορέα.

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ