Εμπαιγμός για τη μελέτη επιπτώσεων του αεροδρομίου Καστελλίου

«Μήλον της έριδος» αποτελεί η διαδικασία που ακολουθείται για την ανάδειξη του αναδόχου που θα πραγματοποιήσει τη μελέτη η οποία, σημειωτέον, ήταν από τις βασικές προεκλογικές δεσμεύσεις του νεοεκλεγέντος δημάρχου Μανώλη Φραγκάκη. 

Το ιστορικό

Ηδη από τις 9 Δεκεμβρίου 2019, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε ομόφωνα την εκπόνηση συμπληρωματικών μελετών εκ μέρους του Δήμου για τις επιπτώσεις που θα έχει η λειτουργία του νέου αεροδρομίου στο Τοπικό Ακαθάριστο Προϊόν. Για τον σκοπό αυτό μάλιστα συστάθηκε και ειδική «Επιτροπή Αξιολόγησης των Πραγματικών Επιπτώσεων» με αιρετά μέλη και εκπροσώπους φορέων, μετά από πρόταση της Πρωτοβουλίας Πολιτών για την Διάσωση, Προβολή και Αειφόρο Ανάπτυξη της Πεδιάδος. Εκ μέρους της Πρωτοβουλιας στην επιτροπή συμμετέχει ο πρόεδρός της Γιώργος Μαυραντωνάκης.  

Μάλιστα για το ακριβές αντικείμενο της σύμβασης με τον ανάδοχο που θα αναλάβει τη μελέτη συντάχθηκε και σχέδιο πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος το οποίο στην πορεία θα δημοσιευόταν με ευθύνη του Δήμου Μινώς Πεδιάδος. Οπως προβλέπεται στο σχέδιο αυτό αντικείμενο της μελέτης θα ήταν η ανάδειξη των πραγματικών επιπτώσεων, που θα έχει το νέο αεροδρόμιο στην τοπική κοινωνία και οικονομία, με βάση τις εγκεκριμένες ΜΠΕ, την προμελέτη του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών που εκπονήθηκε από τον τέως Δήμο Καστελλίου, τη Σύμβαση Παραχώρησης και τα παραρτήματά της κτλ. 

Μάλιστα στο εν λόγω σχέδιο για την υπό δημοσίευση πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος περιγράφονταν πολύ αναλυτικά και οι 4 υποομάδες έργου που θα πρέπει να συσταθούν για την εκπόνηση της μελέτης (στην ουσία επί μέρους μελετών) ως εξής: 

1) Υποομάδα με δυνατότητα εκτίμησης των δευτερογενών ρύπων (Ο3 & ΡΑΝ) και της φωτοχημικής ρύπανσης δεδομένων των πρωτογενών οξειδίων του Αζώτου και Πτητικών Οργανικών Ενώσεων που θα παράγονται από τη λειτουργία του αεροδρομίου και τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στη γεωργία. (Χημικοί, Περιβαλλοντολόγοι, Υγιεινολόγοι, Γεωλόγοι Κλιματολογίας, Γεωπόνοι, Βιολόγοι κλπ.).

2) Υποομάδα αποτελούμενη από ειδικούς οικονομικοκοινωνικών επιστημών ώστε να εκτιμήσουν τα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη και επιπτώσεις που θα έχει η
μετεγκατάσταση του αεροδρομίου από τη Νέα Αλικαρνασσό στο Δήμο Μινώα Πεδιάδας, όπως η δημιουργία (ή μη) νέων θέσεων εργασίας, η δημιουργία (ή μη) νέων δραστηριοτήτων στην περιοχή, αύξηση (ή μείωση) του πληθυσμού, αλλαγή του χαρακτήρα της περιοχής κτλ.

3) Υποομάδα Νομικών που, αφού μελετήσουν και αξιολογήσουν, τις ΜΠΕ, το νόμο 4612/2019 (ΦΕΚ Α ́77/23-5-2019) και τη σύμβαση παραχώρησης, θα γνωμοδοτήσουν για τα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη (ή ζημίες) που θα αποκομίσει (ή θα υποστεί) η περιοχή από την κατασκευή του αεροδρομίου.

4) Υποομάδα οικονομολόγων/κοινωνιολόγων, ειδικών στην γεωργική οικονομία και νομικών θα συνεκτιμήσουν τα συμπεράσματα των παραπάνω υποομάδων, θα ποσοτικοποιήσουν τα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη και τις ζημιές που θα προκύψουν από τη λειτουργία του νέου αεροδρομίου στην περιοχή και θα καταλήξουν σε πόρισμα που θα περιγράφει τα άμεσα και έμμεσα οφέλη καθώς και τις θετικές, αποθετικές, και παρεπόμενες επιπτώσεις που θα έχει το νέο αεροδρόμιο στο δήμο και τα νόμιμα δικαιώματα των δημοτών.

«Μπαλάκι» η μελέτη

Μετά από μεγάλες καθυστερήσεις (σ.σ. και λόγω της πανδημίας) τον Ιούλιο του 2020 ολοκληρώθηκε η έρευνα αγοράς για την εξεύρεση μελετητών που θα έχουν την τεχνική επάρκεια για να πραγματοποιήσουν την εν λόγω μελέτη και αναμενόταν η τελική δημοπράτησή της από την πλευρά του Δήμου Μινώα. 

Ωστόσο, μετά από σχετικό ερώτημα του προέδρου της Επιτροπής προς τον δήμαρχο  Μ. Φραγκάκη, αποκαλύπτεται πως η δημοπράτηση της μελέτης δεν θα γίνει από τον Δήμο, υπό την επίβλεψη της Επιτροπής (που για αυτόν ακριβώς τον λόγο συστάθηκε με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου) αλλά θα ανατεθεί στην «Αναπτυξιακή Ηρακλείου Α.Ε.» μεθοδεύοντας με αυτό τον τρόπο τον αποκλεισμό των μελών της Επιτροπής και ειδικώς του εκπροσώπου της «Πρωτοβουλίας» Γιώργου Μαυραντωνάκη. 

Στην ουσία δηλαδή αποκλείονται από τη διαδικασία οι άνθρωποι που επί χρόνια φωνάζουν για τις πραγματικές επιπτώσεις του αεροδρομίου την ώρα που διαφόρων ειδών μελέτες τα βρίσκουν όλα καλά ως προς το αποτύπωμα που θα αφήσει στην τοπική οικονομία και το περιβάλλον ενώ πετιέται στον κάλαθο των αχρήστων και το σχέδιο της Πρόσκλησης Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος με όλες του τις ενδελεχείς προβλέψεις για μια ουσιαστική αποτύπωση των επιπτώσεων του αεροδρομίου.

Ανταλλαγή εγγράφων 

Σε έγγραφο που έστειλε στις 14/9 στην Πρωτοβουλία ο δήμαρχος Μανώλης Φραγκάκης τονίζεται πως «με δεδομένη τη στενότητα οικονομικών πόρων που εντοπίζεται στο φορέα μας αλλά και το γραφειοκρατικό θεσμικό πλαίσιο που διέπει την ανάθεση μελετών στους ΟΤΑ - το αμέσως επόμενο διάστημα πρόκειται να δημοπρατηθεί από την Αναπτυζιακη Ηρακλείου ΑΕ ΟΤΑ, σε συνεργασία με το Δήμο Μινώα Πεδιάδας και την Περιφέρεια Κρήτης, η εκπόνηση ειδικής μελέτης με θέμα «Οι επιπτώσεις της δημιουργίας του νέου αεροδρομίου Καστελλίου στην περιοχή του Δήμου Μινώα Πεδιάδας και μέτρα για την αντιμετώπιση τους».
Στο ίδιο κείμενο ο δήμαρχος τονίζει πως: «Στο πλαίσιο της διαδικασίας εκπόνησης αυτής, θα υπάρξουν διαβουλεύσεις με όλους τους αρμόδιους φορείς και την τοπική κοινωνία προκειμένου να αναγνωριστούν τα κύρια θέματα και οι προβληματισμοί της τοπικής κοινωνίας και να υπάρξει ενδελεχής αποτύπωση και καταγραφή των
προτεινόμενων μέτρων που η εν λόγω μελέτη θα εξετάσει».

Η ουσιώδης διαφορά γίνεται αντιληπτή και μόνο από τον τίτλο της προς δημοπράτηση μελέτης από την οποία λείπει παντελώς η συγκεκριμένη αναφορά στις «επιπτώσεις του νέου αεροδρομίου στο Τοπικό Ακαθάριστο Προϊόν», όπως ήταν εξάλλου και η αρχική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου αλλά γίνεται λόγος γενικώς για «επιπτώσεις στην περιοχή» και για «μέτρα αντιμετώπισής τους».  

Στο έγγραφο του Δήμου, η Πρωτοβουλία Πολιτών για την Διάσωση, Προβολή και Αειφόρο Ανάπτυξη της Πεδιάδος απαντά χθες (23/9) τα εξής:  

«Η μελέτη που αναφέρεστε στο σχετικό απαντητικό σας έγγραφο, το οποίο θεωρούμε εμπαιγμό προς την Πρωτοβουλία και ειδικά προς τους συνδημότες μας, είναι εντελώς άσχετη με την μελέτη που είχε δρομολογήσει η Ειδική Επιτροπή, που συστάθηκε με την απόφαση 249/2019 του Δημοτικού Συμβουλίου.
Είναι λυπηρό να δρομολογείται άλλη μια κατευθυνόμενη μελέτη, η οποία αντί να αναδείξει τις πραγματικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, στην υγεία και στην ‘’τσέπη’’ των δημοτών, θα καταλήξει σε αμφίσημους χρησμούς, όπως καταλήγει άλλωστε και η επίσημη Μ.Π.Ε. του κράτους».

Η Πρωτοβουλία τονίζει για άλλη μια φορά τα πεδία εκείνα τα οποία χρειάζεται να αναδειχτούν στη μελέτη ενώ επιφυλάσσονται και για τις νόμιμες ενέργειές τους. Συγκεκριμένα αναφέρουν προς τον δήμαρχο: 

«Επιτρέψτε μας να επιφυλαχθούμε για όλα τα νόμιμα δικαιώματά μας και να σας καταστήσουμε συνυπεύθυνους για την μη ανάδειξη:

1. Των θετικών ή παρεπομένων ή αποθετικών ζημιών που θα προκληθούν σε κατοίκους της περιοχής και τις περιουσίες τους από την ύπαρξη αυτού καθαυτού του Έργου ή από τη λειτουργία και συντήρησή του ή των Κατασκευών ή οποιουδήποτε τμήματος αυτών ή από την εν γένει εκτέλεση του Έργου.

2. Της υποβάθμισης της ποσότητας και της ποιότητας των αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων της περιοχής και ειδικά των οργανοληπτικών ελαττωμάτων του ελαιολάδου που αναμφισβήτητα θα προκύψουν.

3. Της ρύπανσης των Υδροφορέων της περιοχής, ήτοι του ΚΑΡΣΤΙΚΟΥ ΥΔΡΟΦΟΡΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΔΙΚΤΗΣ – ΝΙΠΙΔΙΤΟΥ (GR1300111) και του ΠΟΡΩΔΟΥΣ ΥΔΡΟΦΟΡΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΛΕΚΑΝΗΣ ΚΑΣΤΕΛΙΟΥ (GR1300100).

4. Των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων και των επιπτώσεων στην υγεία των κατοίκων της περιοχής από τη λειτουργία του Έργου.

5. Των επιπτώσεων στο περιβάλλον, και σε όσους ζουν σε αυτό, από τους πρωτογενείς ρύπους και από την αναπόφευκτη συσσώρευση του δευτερογενούς Τροποσφαιρικού Όζοντος λόγω της φωτοχημικής ρύπανσης (αιθαλομίχλη).

Δείτε τα σχετικά έγγραφα: 

1 - Το σχέδιο της Πρόσκλησης Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος, που περιλαμβάνει αναλυτικά τις προϋποθέσεις και τις ομάδες εργασίας της μελέτης:

2 - Την επιστολή του δημάρχου με την οποία ανακοινώνει πως η μελέτη θα δημοπρατηθεί γίνει από την «αναπτυξιακή ηρακλείου ΑΕ»: 

3 - Την απάντηση της Πρωτοβουλίας για τη Διάσωση, Προβολή και Αειφόρο Ανάπτυξη της Πεδιάδος: